Heima er bezt - 01.05.1959, Blaðsíða 13

T)raumur Tinars ‘Bjarnasonar i JVlœlifelli
Þegar fræðimaðurinn, Einar Bjarnason á Mælifelli,
var eitt sinn að skrifa Grettis sögu, var það eitt kvöld,
að hann sat við verk sitt langt fram á nótt. Þegar Einar
sofnaði dreymdi hann, að maður gildvaxinn bæri fyrir
hann. Ekki þótti Einari maður þessi hærri en Espólín,
en miklu var hann gildari. Ofurfríður var maður þessi
og vel limaður, með rauðgult hár og skegg. „Hvað heitir
þú?“ segir Einar. „Grettir sá, sem þú ert að skrifa söguna
af“, segir hinn. „Ertu þá Grettir sterki Ásmundarson?“
segir Einar. Játar því draummaðurinn. „Er sönn saga
þín“, spyr Einar. „Já,“ segir draummaðurinn, „nema
hvað nokkuð vantar í hana, og það ekki ómerkilegt, en
aftur er missagt frá nokkru í sögu minni.“
„Var það satt “, spyr Einar, „að þú ættir við Auð-
un?“
„Já“, segir hinn, „þar bar ég hærra hlut, og hafði þó
Auðunn fjögra manna megn, og eftir því var hann að
öllu vel gjör. Og svo var hann garpur mikill, að Þorbjörn
yxnamegn varð að láta hlut sinn fyrir honum á Húna-
þingi.“
„Áttirðu við berserkina í Noregi?“ spyr Einar.
„Já“, segir draummaður.
„En er nokkuð satt í sögunni um Glám?“
„Satt er það allt“, segir draummaður. „Þar réð ég af
dögum hina römmustu afturgöngu, sem hefði eytt öllum
Vatnsdal af mönnum og fénaði, og máske víðar, ef hann
hefði fengið laus að leika. Og aldrei hefði ég hann yfir-
unnið, ef máttinn hefði ekki dregið úr honum“.
„Var það satt?“ segir Einar, „að Hallmundur drægi
tauma úr hendi þér á Kjalvegi?“
„Satt var það“, segir draummaður, „en ég hélt að
enginn maður á íslandi drægi þann dul að sér að leika
mig svo“.
„Réðirðu óvættir af við Goðafoss?“ spyr Einar.
„Tvær mannætur deyddi ég þar“, segir Grettir.
„Var það satt, að Þórir í Garði berðist við þig í Ham-
arsskarði við áttugasta mann, og helmingi fleiri hefðu
fallið fyrir Hallmundi en þér?“
„Víst var það, því enginn sá Hallmund en allir mig“.
„Hvar fyrir hefndirðu ekki Hallmundar?“ spyr Einar.
„Það bar þar tvennt til“, kvað Grettir, „fyrst að
Grímur var sáttur orðinn við dóttur Hallmundar, og
annað það, að ég bar ekki gæfu til að hefna á Grími,
enda þótt ég hefði fullan vilja til þess.“
„Drap Þorbjörn öngull þig?“ spyr Einar.
„Víst var það“, segir draummaður, „en það var hon-
um lítill frami, því að þá var ég nær dauða en lífi.“
„Hefndi Þorsteinn drómundur þín í Miklagarði?"
spyr Einar.
„Þar er rangt sagt frá“, segir Grettir, „því Þorsteinn
drap hann strax og hann kom til Noregs.“
Hyggurðu, að Ormur Stórólfsson hafi sterkur verið?“
spyr Einar.
„Ég sá margar aflraunir hans í Noregi, en allar gat
ég leikið þær eftir“, segir Grettir.
„Hvem hyggurðu sterkastan mann verið hafa á ís-
landi?“ spyr Einar.
„Egil Skallagrímsson,“ svarar draummaðurinn.
Draum þennan fann ég í handriti, um hundrað ára
gömlu, sem ég eignaðist vestur í Ameríku, og er eftir-
farandi vísa skrifuð neðan við:
Pennatetrið ónýtt er
ekki er skrift að hæla.
Alanngarmurinn orðinn er
allra mesta fæla.
Einar Bjarnason, sá er drauminn dreymdi, er oftast
kenndur við iVIælifell eða Starrastaði. Hann var fæddur
4. júlí 1782, en dáinn 7. sept. 1856. Eftir hann er „Fræði-
mannatal“ og nokkur kvæði og rímur, allt í hándriti.
Hann var afi dr. Valtýs Guðmundssonar.
St. Std.
HVE MARG'IR TALA MÁLIN?
Eftir nýjustu rannsóknum á tungumálum þeim, sem
töluð eru á jörðinni, er talið, að alls séu 2796 tungumál
notuð nú sem stendur, og allar mállýzkur að auki. Af
þessum tungumálum eru um 1000 töluð af Indíána-
þjóðflokkum Norður-Ameríku. Svertingjaþjóðir Afr-
íku tala alls um 500 mál, og ýmsir smáþjóðflokkar í
Asíu og á Kyrrahafseyjum önnur 500.
Það eru um 200 tungumál, sem töluð eru af milljón
manna eða fleiri, en einungis 13 tungur eru móðurmál
50 milljóna eða meira. — Þessar tungur eru:
Kínverska
Enska 250
Hindúamál 160
Rússneska 150
Spánska 120
Þýzka 100
Japanska 100
Franska 80
Indónesíska 80
Portúgalska 60
Bengalska 60
ítalska 60
Arabíska 50
En þessar tölur segja ekki alla söguna. Þannig er talið,
að nær 600 milljónir manna skilji og tali ensku, og þótt
franska sé áttunda tungan í röðinni, þá sé hún hins vegar
sú tunga, sem næstflestir menn á jörðinni skilji.
Heima er bezt 161