Heima er bezt - 01.09.1964, Qupperneq 11
verið þann daginn í Grímsey, er kaupstaðarmennirnir
voru þannig úr helju heimtir, því að fyrir löngu voru
allir þar sannfærðir um, að þeir hefðu farizt.
Oftar en í þetta skipti drógust kaupstaðarferðir
Grímseyinga á langinn og urðu þeim erfiðar. Mun sam-
gönguleysi þeirra tíma óvíða hafa verra verið eða baga-
legra, þegar illa viðraði lengi. Var oft af þeim ástæð-
um orðið mjög þröngt í búi hjá Grímseyingum á vor-
in, þegar hákarlaskipin komu á vettvang. Nauðuðu eyj-
arskeggjar þá einlægt á skipshöfnunum með að selja sér
eitt og annað, eklci sízt kaffi, sykur og brauð, þó að
sjómenn væru sjaldnast aflögufærir af þeim hlutum. Oft-
ast munu menn þó hafa reynt að gera einhverja lítils-
háttar úrlausn, en útilokað er víst ekki, að sumir held-
ur forðuðust að verða fyrstir til Grímseyjar á vorin.
Eins og geta má nærri bar margt á góma í þeim fjöl-
menna hópi, sem var til húsa á Látrum þennan mánað-
artíma, sem hér um ræðir. Gleðskapur var nokkur, eink-
um fyrst, en mun hafa verið orðinn takmarkaður, er
fram á leið. Erfitt varð um skömmtulagið á stundum.
Mjólkin hrökk kannski ekki, eða eitthvað annað, nema
skammtað væri mjög naumt. Má nærri geta, hvort
heimafólk hefur unað vel krenkingunni, því að reynt
var að láta allt ganga sem jafnast yfir, þó að oft færi
svo að vöntunin kæmi frekast niður á þeim, en síður á
gestunum. Einu sinni kom það fyrir, að einn vinnu-
mannanna, Ólafur nokkur Jónsson, ættaður úr Höfða-
hverfi, reiddist svo út af skammtinum, að hann fleygði
diski sínum út í horn og át ekkert í það skiptið. Annar,
sem langaði í viðbót, skilaði sínum diski og lét fylgja
þessa vísu:
Tölti ég fram með tóman disk,
troðfullan af vonum;
búinn er ég að borða fisk,
brauð og smjör af honum.
<
Grímseyingar skemmtu sér löngum við spil og tafl.
Nóg var af karlmönnum til daglegra starfa á Látrum,
svo að engin nauðsyn var fyrir gestina að taka þátt í
þeim. Fyrir gat komið, að einhverjir nágrannar kæmi
til að gera sér glaðan dag með þeim Látrafeðgum. Gat
þá svo farið, að allur hópurinn yrði þéttkenndur og
gekk þá stundum mikið á í Látrabæ.
Töluverð brögð munu hafa verið að því, að fram
væri skotið bögum þennan tíma, en ekki voru þær vís-
ur merkilegar. Jónatan nokkur Jónsson varð meira en
aðrir fyrir barðinu á hagyrðingunum, en hvernig á því
stóð man ég ekki. Kannske fyrir það, að hann var með
kryppu á baki og á annan hátt sérkennilegur. Þessar vís-
ur eru um hann:
Knár á velli og kappsamur,
lcominn úr melluhripi,
nauðahrelling nákvæmur,
nefndur Skelliflipi.
Lítill hnubbur, lágvaxinn,
líkt og kubbur sjórekinn,
það er bubbinn bóndi á kinn,
bölvaður krubbuhnúðurinn.
Einn morgun, þegar Látrafólk var að klæðast, þar á
meðal vinnumaður, sem svaf í neðra rúmi, sat uppi yfir
honum við dogg einn Grímseyinganna og tíndi eitt-
hvað úr fötum sínum.
Sagði þá vinnumaður: „Blessaður láttu nú ekki þær
grákollóttu hrynja ofan yfir mig.“
Svaraði þá hinn allborginmannlega: „O, vertu alls-
óhræddur. Ég kasta ekki perlum mínum fyrir svín.“
Skellihlógu þá allir í baðstofunni.
Stundum voru Grímseyingar líka fljótir í förum, eins
og kemur fram í eftirfarandi stöku eftir Arna Jónsson
í Sandvík, er hann orti á leið til lands við svo blásandi
byr, að báturinn þaut heila viku sjávar á hálfri klukku-
stund:
Stormagjálfur vaxa vann,
voldug sjálf er gríma,
vaðalkálfur víst þá rann
viku á hálfum tíma.
Jóhannes Óli Sæmundsson skrásetti
Um bjartálinn
Hann er oss alkunnugur, en sá, sem í vatni er eða lækj-
um, hann er miklu betri til lækninga en sá sem úr sjón-
urn fæst. Hans roð með þeirri feiti, sem því fylgir, hafi
bakverksmaður yfir um sig og sofi með því eina 9 eða
11 daga. Feiti hans eður smollt heilgræddi konu fætur
af fransóss sárum, er áður hafði óforgrædd verið, og
allir voru spilltir undir hné upp. Það reyndi eg einn
tíma. Hann drukknar oft af nýju regnvatni og lætur sig
upp flæða úr lækjum eður tjörnum. Af honum má og
svartan forgiftar orm gera. Við ölfýstum: Lát 5 álabörn
drukkna í þess slags öli eða víni, sem þú villt forða
manni, tak þá úr og gef honum það öl svo hann viti
ekki. Það er og nóglega reynt.
(Úr íslands aðskiljanlegar náttúrur eftir Jón lærðd.)
BRÉFASKIPTI
Margrét Sigurðardóttir, Balclursgarði, Höfn, Hornafirði, óskar
eftir bréfaskiptum við pilta eða stúlkur á aldrinum 12—14 ára. —
Æskilegt að mynd fylgi.
Valdis Gestsdóttir, Víðidalsá, pr. Hólmavlk, Strandasýslu, óskar
eftir bréfaskiptum við pilta á aldrinum 17—20 ára.
Heima er bezt 323