Heima er bezt - 01.02.1979, Síða 19

gengur fleygur, ekki ósvipaður hóftungu á hesti að lögun,
sem er slétt, en ísi hulin. Lónið sjálft er lagt tveggja senti-
metra þykkum ís og uppúr því standa jakar á víð og dreif,
eins og víða er einnig í nágrenni þess. Þeir stíga af hestum
sínum, hjá ruðningsnípu við vesturenda lónsins, og Sig-
urgeir ákveður að ganga á jökulinn, en biður Eirík að sjá
um hestana.
Lambið stendur hreyfingarlaust vestan í nípunni og
fylgist með ferðum Sigurgeirs, er hann gengur vestur fyrir
lónið og upp á jökul, fer svo í sveig til austurs og stefnir
síðan á lambið. Hann verður að stökkva yfir nokkrar
jökulsprungur, sem á leið hans verða, hyldjúpar vatnsrásir
frá sumrinu, sem Eiríki sýnast sumar allbreiðar og finnst
þetta vel gert af sjötugum manni. Hann óttast að vísu
ekkert um Sigurgeir, en fer að hugsa um, hvað hann hefði
nú til ráða, ef þessari öldnu kempu yrði nú fótaskortur og
félli í einhverja sprunguna. Niðurstaða þeirra hugleiðinga
var næsta lítil, næstum engin. Hann hafði ekki einu sinni
spotta meðferðis, sem til neins myndi duga, hvað þá ef um
alvarlegt slys væri að ræða. Línuspotti var enginn tiltæk-
ur, hvað þá stöng eða stafprik. En Sigurgeir kemst þetta
allt án stórra erfiðleika að séð verður, heldur niður af
jöklinum í átt til lambsins, er alltaf bíður og fylgist með
ferðum hans. Af stuttu færi lætur hann hundinn taka
lambið, sem heldur því, uns hann tekur við því sjálfur.
Allt hefur gengið svo vel sem verða má, og Eiríkur
fylgdist með öllu þaðan sem hann var með hestana. Hann
heldur þegar af stað, gengur og teymir hestana yfir urð-
irnar sunnan jökulruðninganna, sömu leið og þeir höfðu
áður farið. Stefnir fyrir enda útrásarinnar, sem fyrr getur,
þar álítur hann Sigurgeir koma austur af með lambið, eða
þá austar, það er aðeins smáspölur á milli þeirra. Hann er
rétt að nálgast vatnsrásina er hann heyrir Sigurgeir kalla.
Hann skynjar strax, að hér hafi orðið slys, sleppir hestun-
um og stekkur upp á jökulruðninginn, og sér að Sigurgeir
er fallinn í jökullónið með lambið og hundinn. Er i miðju
lóninu. Reynir að svamla til lands. Sokkinn að miðju. Er í
vatnsheldri kápu yst, sem þenst út af lofti og virðist hjálpa
til að halda hönum uppi. Sigurgeir var ósyndur og það var
Eiríkur einnig.
Eiríkur stekkur að lóninu og veður útí, en við þriðja
skref finnur hann engan botn og verður að hörfa aftur á
bak til sama lands. Þá voru um tveir til þrír metrar á milli
þeirra, er hann varð að snúa við. Honum virðist skemmra
til Sigurgeirs af tungunni, sem fyrr er nefnd, stekkur
þangað. En er fram á miðja tunguna kemur, er Sigurgeir
lífvana og næstum sokkinn, aðeins höfuð hans uppúr. Á
þessari tungu, sem jarðlag virtist vera undir, var flughált
eftir frostleysi dagsins og bani vís ef fremst á hana væri
farið. Fram af henni virtist Sigurgeir hafa fallið í lónið. En
ástæðu fyrir því að svo fór, veit enginn, og skal engum
getum að því leitt.
Það er nokkrun veginn ljóst, að þegar hann hafði tekið
lambið, hefur hann haldið beinustu leið að ístungunni.
Þangað var greiðust leið og vegna tímalengdar gat hann
ekki hafa farið langt, svo stutt var á milli þeirra félaga.
Eiríki er þegar ljóst, að hér er hann einskis megnugur,
aðeins áhorfandi að, er þessi sjötuga hetja, hverfur í djúp
jökullónsins austan Múlajökuls.
Smástund dvelur Eiríkur á staðnum, stígvél hans eru
full af ísvatni, eftir tilraun til björgunar, en kulda kennir
hann ekki, hugur hans er við annað bundinn en sína eigin
líðan. Hann nær fljótt jafnvægi, áttar sig á aðstæðum,
dregur upp lambið, sem er næstum þurrt og er við brún
lónsins. Það hleypur til suðurs yfir jökulruðningana, en
hundurinn kemst upp sjálfur.
Frá slysstað heldur hann um hálf eitt, eða um hádegis-
leytið, í átt til félaga sinna, sem eru við fjárreksturinn. Hjá
þeim hefur hann skamma viðdvöl, því klukkan rúmlega
þrjú er hann kominn suður að Bólstað, og þar hefur greitt
verið farið. Hann hefur talstöð meðferðis og kallar
Gufunes upp, sem svarar ekki strax, þar mun hafa verið
kaffitími. Er stöðin næst, heyra þeir illa til hans, svo
Sandbúðir bera tal þeirra á milli. Frá þeim heyrir hann
vel. Hann óskar eftir þyrlu og kafara, svo fljótt sem verða
má. Því er honum heitið og málið komið til úrlausnar hjá
Slysavarnarfélaginu.
Allt dregst þetta lengur en hann bjóst við, og þeim er
langt sem bíður. Klukkan er næstum sjö þegar þyrlan
kemur, með henni eru tveir íslenskir kafarar og Jón
Guðmundsson yfirlögregluþjónn á Selfossi, en þyrlan er
frá varnarliðinu á Keflavikurflugvelli. Flugmaðurinn til-
kynnir að hann hafi fyrirmæli um að fljúga að Bólstað en
lengra ekki, skilja mennina þar eftir og fara þegar í stað til
Keflavíkur. Þetta vissi enginn um fyrr en inni á Bólstað.
Og ástæðuna fyrir þessu segir flugmaður vera þá, að
þyrlur vallarins séu þrjár, ein sé í viðgerð, önnur við
skyldustörf, en samkvæmt reglum vallarins megi þar al-
drei þyrlulaust vera. Hér væri aðeins um undanþágu að
ræða, með þessu skilyrði.
Útilokað var að koma mönnunum inn að Múlajökli án
þyrlunnar, vegna vegalengdar og myrkurs framundan.
Því fóru þeir allir aftur með þyrlunni, sem með henni
komu. Jóni var skilað að Selfossi, en hinum til Reykja-
víkur. Þegar um kvöldið ákveða þeir fyrir sunnan að fara
inneftir á fjallabílum, og leggja af stað þegar um kvöldið.
Fyrsti bíllinn er kominn inn að Bólstað um sjöleytið
morguninn eftir, 11. september. Eftir skamma viðdvöl
halda þeir á bílunum inn að Múlajökli, og er Eiríkur í för
með þeim. Það voru sömu menn og komu kvöldið áður,
auk bílstjóra. Ferð þeirra gengur ótrúlega vel á þessari
torfæruleið, enda er bíll þeirra útbúinn fyrir svona torleiði
og virtist næstum sama, á hvað honum var beitt, hvort
heldur það voru grjótöldur eða jökulkvíslar. Og eftir
slysalausa ferð komast þeir á áfangastað.
Jökullónið hafði lagt um nóttina. ísinn var nú brotinn,
ýtt frá sem hægt var og gúmbátur settur á flot. í bátinn
fara kafararnir með langar stangir með krókum á endum
og kanna aðstæður. I þessu jökulskolpi sést ekkert, fyrir
sér verður að þreifa. Misdýpi er mikið, allt frá einum til
tveim metrum upp í fimm til sex metra og botninn mjög
ósléttur, stórgrýti eða sokknir jakar, en á milli þeirra
skorningar og dældir. í einni slíkri dæld finna þeir Sigur-
geir með krókstjökunum, ná honum upp án allra slysa eða
óhappa og án þess að kafa, sem ekki mun auðvelt í jök-
Heimaerbezt 55