Æskan

Árgangur

Æskan - 01.05.1966, Blaðsíða 21

Æskan - 01.05.1966, Blaðsíða 21
* Af hverju eru blómin svona litfögur? * JyjTargir unglingar dást niikið að því, hversu blóm- in eru litfögur, þegar þeir fara um jurtabyggð- lr- Víst er það, að mörg blóm eru dásamlega falleg. Verður manni á að spyrja sjálfan sig þeirrar spurn- lngar, hvaða gagn jurtirnar hafi af því að bera þessi fallegu blóm. Eins og allir vita eru æxlunarfæri jurtanna í blóminu, og er því nauðsynlegt, að karlhluti jurtar- mnar (frjóið) komist á frævu næsta blóms, þar sem ekki eru frævur fyrir að sá frjói. Til þessa frjóburð- ar þarf eitthvert lifandi dýr. Það hlutverk hafa flug- Ur og fiðrildi tekið að sér, en ekki endurgjaldslaust. Eau heimta að fá að nærast af hunanginu, sem liggur 1 blómbotninum. Um leið ata þau bak sitt og vængi rneð frjói og núa því á frævu annars blóms, þegar þau stinga sér niður eftir hunanginu. Aðal æxlunar- ferin eru fræflar og frævur, þar sem fræið myndast fyrst og þroskast. En af hverju eru fiðrildin svona litíögur? Það er vegna þess, að þegar þau standa hálf á kafi í blómunum, eru þau líkari lit blómanna. Eiga þá smáfuglar, sem aðallega lifa á fiðrildum, verra með að sjá þau. Liturinn er varnarhlíf fiðrildisins til að forðast smáfuglana. Niðurröðun náttúru lífsins sýnir okkur, hve dásamleg verk Drottins eru. Það er heillandi tilfinning að skyggnast inn í fjölbreytni náttúrunn- ar og sjá þá undraverðu niðurröðun alla, sem þar er að finna. Það er þroskandi og göfgandi um leið. Molar um plönturœkt. Þegar vorþýður blærinn berst yfir vaknandi jörð, streymir vorlífið fram í ótal myndum. Mannshönd- 111 er líka verkfæri náttúrunnar. Við hjálpum ung- Vlðinu, hlúum að því og berum því næringu og Vatn. Skilyrði til þess að planta geti lil'að, er að f'ún hafi nægilegt loft, birtu og yl. Fólk, sem lætur fræ spíra í pottum eða kössum nini í húsum, þarf að láta kassana fá strax eftir spírun svo góða birtu sem kostur er. Helzt ætti að Ma sói á plönturnar, en þó verður að gæta þess um leið, að moldin ofþorni ekki. Plantan dreg- nr til sín vætu úr moldinni. Svo gufar vatnsgufan ut um öndunaropin á neðra borði blaðanna, en stein- efnin verða eftir og byggja upp plöntuhlutana asamt kolsýrunni í loftinu. Súrefni loftsins fer aftur út í andrúmsloftið, og neytum vér mennirnir þess síðan. Þannig lifa jurtir og menn hvort fyrir annað. Þegar plönturnar eru orðnar nokkurra daga ganrl- ar, er betra að umplanta í kassanum. Til þess notar maður annan kassa, sem er 8—10 cm á dýpt með sandblandinni mold. Notaður er lítill trépinni, sem stungið er undir plöntuna og lienni lyft upp með honum. Bezt er að láta sem mesta mold fylgja rót- inni. Síðan er gerð víð hola með pinnanum og rótin látin í hana. Að lokum er moldinni sópað utan að og þrýst að. Þegar búið er að planta í kassann, er vökvað vel ylir. Áður en plantað er, ætti að vökva moldina. Þá loðir moldin betur saman og því hæg- ara að gera holur fyrir plöntuna. El liægt er að koma því við, er ágætt að hafa gler yfir kassanum. Það varnar uppgufun og heldur moldinni lengur rakri. Jón afi. íí • ihfl^Ur hrafnsins. sir>n'i spurði dreng einu hann liefði séð l'óit (ji!'5!*5 !*r’ sem honum liefði !1>5 slt ,.lítnast. og sagði honum ' !fV ]>aí5 ijlað. Pilturinn •*ti>.'1 Það, sem hér fer á „Það var einn morgun að ég horfði út um gluggann á svefn- lierberginu mínu, ég sá út yfir engjablett, sem var umkringd- ur skógi á þrjá vegu. Ég sá stóran lirafn koma fljúgandi og setjast iijá liesti, sem þar var á beit. Hrafninn gekk sam- iiliða liestinum og gargaði stöð- ugt. Ég sá þetta sama næsta dag. Þriðja daginn gekk lirafn- inn meðfram hestinum eins og áður gargandi. Eftir nokkra stund stökk hann léttilega upp á bakið á hestinum og reytti hár úr faxinu á lionum. Hann flaug með hárið upp i grein á stóru tré, sem þar var skammt frá. Hann var þar auðsjáanlega að gera sér hreiður. Hrafninn kom aftur og aftur eftir meira liári, og hesturinn virtist ekkert skipta sér af þvi.“

x

Æskan

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Æskan
https://timarit.is/publication/383

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.