Æskan - 01.03.1970, Blaðsíða 9

inu sinni á ríkisstjórnarárum kalifans Harún Al-
Rashids bjó ríkur kaupmaður í Bagdað. Eins og
títt var fór hann í verzlunarferðir víða um ná-
grennið, og það var í einni þeirra ferða, sem hann lenti
í ævintýri þvf, er nú skal greint frá.
Hann hafði aðallega hinn dýrmæta sandelsvið sem sölu-
varning, og kvöld nokkurt var hann kominn I þorp eitt,
er hann hafði aldrei gist áður. Eldri kona varð fyrst á
vegi hans, og spurði hann hana, hvort hún gæti ekki vlsað
sér á gististað. Jú, það gat hún, en að skilnaði sagði hún
við hann:
„Varaðu þig, ókunni kaupmaður, þvf að hér í þorpinu
eru margir hrekkjóttir menn, sem gjarnan snúa ýmislega
á ferðamenn."
Kaupmaðurinn þakkaði konunni góð ráð og gekk til náða.
Næsta morgun hitti hann mann einn á götunni, sem
spurði, hvaðan hann væri og með hvað hann verzlaði.
„Ég sel sandels-við,“ svaraði kaupmaður.
„Þá hefur þú ekki hitt á rétta staðinn," sagði ókunni
maðurinn, „þvf að hér um slóðir er sá viður svo ódýr, að
við notum hann f eldstæði vor."
Þetta fannst kaupmanni leitt að heyra, og til þess að
hressa upp á skap sitt, gekk hann inn f veitingastofu og
bað um góða máltíð. Meðan hann var að matast, tók hann
eftir því, að þjónninn, sem bætti brenni á eldinn, notaði
sandels-við til þess.
„Jæja, það er víst bezt fyrir mig að selja þennan við,
sem ég er með, sem eldsneyti og losna þannig við að
f|ytja hann lengra." Og hann gerði veitingahúseigandanum
°rð og bauð honum sandels-við sinn f uppkveikju og elds-
neyti.
.,Ja, góði herra," svaraði gistihússeigandinn, „þú veizt
vlst, að þessi viðartegund er ekki f sérlega háu verði hér,
en kaupa skal ég af þér viðinn eigi að síður. Og ég skal
borga þér fyrir þetta hlass, sem þú hefur, fullan poka af
hverju því, sem þú óskar þér.“
Angurvær f skapi gekk kaupmaður aftur út á götuna
°9 hugsaði sitt ráð. Þar rakst hann á mann, sem var
eineygður. Það skipti nú engum togum, sá eineygði greip
1 arm kaupmanns og hrópaði:
..Þú hefur stolið öðru auganu mfnu, ég sleppi þér ekki
fyrr en þú hefur greitt mér það!“
Þessu vildi kaupmaðurinn ekki una. Hann sagðist aldrei
á ævi sinni hafa stolið auga af nokkrum manni. Þeir
þrættu um þetta, og brátt dreif fólk að til þess að heyra,
hvað um væri að vera. Fólkinu fannst það rétt, að kaup-
maðurinn bætti þeim eineygða missi augans, en sumum
fannst þó rétt að gefa honum frest á greiðslu til morguns.
Eineygði maðurinn féllst á það, en þó vildi hann fá trygg-
ingu nokkra, og niðurstaðan varð sú, að kaupmaður varð
að draga dýrmætan hring af fingri sér og afhenda hinum
ókunna manni sem pant.
Næsta óhapp kaupmanns var það, að annar skór hans
bilaði svo mikið, að hann varð að fara með hann til skó-
smiðs til viðgerðar. „Ég skal borga þér viðgerðina með dá-
litlu, sem þú verður glaður að fá,“ sagði kaupmaður við
skósmiðinn.
Síðar um daginn hitti kaupmaður hóp manna, sem léku
pantleik. Þeir spurðu hann, hvort hann vildi taka þátt í
leiknum, og þáði kauþmaður það. En ólánið elti hann
einnig f þessum pantleik, svo að fljótlega var hann far-
inn að. skulda allmikla upphæð. Kaupmaður hafði ekki
svo mikla peninga á sér, að hann gæti greitt skuld sina,
og pant-dómarinn dæmdi hann til þess að borga í reiðufé
næsta dag, en gæti hann það ekki, yrði hann að drekka
upp sjóinn, svo ekki yrði dropi eftir! — Já, þetta leit
allt illa út íyrir veslings kaupmanninum, og sem hann
gekk þarna um götur þorpsins f öngum sínum, hitti hann
gamla konu, sem gaf sig á tal við hann.
„Ég sé, að þú ert ókunnugur hér um slóðir,“ sagði sú
gamla.
„Já, það er ég," svaraði kaupmaður.
„Jæja, þá skaltu gæta þín vel," sagði gamla konan.
„Hér í þorpinu úir og grúir af þorpurum, sem lifa bara á
því að féfletta ókunnuga ferðamenn. Ég get raunar séð
á þér, að þú hefur verið hlunnfarinn nú íyrir skömmu."
„Já, kona góð,“ svaraði hann, „ekki er því að neita,"
og svo sagði kauþmaðurinn henni frá öllu þvi, er hann
hafði ratað í síðan hann kom til þessa þorps.
Gamla konan hugsaði sig um litla stund og sagði sfðan:
„Jæja, ekki er fallegt að tarna! Illa hafa þeir farið með
þig, en láttu koma krók á móti bragði. Gerðu nú eins
og ég segi þér: Farðu út að þorpshliðinu, þar muntu sjá
blindan öldung. Hann þekkir alla þessa prakkara, sem
hrekkja saklausa ferðamenn. Þeir hafa það fyrir venju
að koma til hans á kvöldin og segja honum frá þvi, sem
þeir hafa afrekað yfir daginn. Ef þú dulbýrð þig og stend-
ur bak við einhverja súluna, sem þarna er, gætir þú ef
til vill heyrt, hvað þessi öldungur hefur að segja um verk
prakkaranna og hagað þér svo eftir þvf á morgun."
Kaupmaður þakkaði konunni fyrir góð ráð, og er dagur
leið að kvöldi, gekk hann út að þorpshliðinu dulbúinn eins
og fátækur verkamaður. Hann faldi sig bak við steinsúlu
eina, en framan við hana hélt sá blindi sig. Nú tóku ýmsir
að koma til gamla mannsins blinda, þar sem hann sat
með hatt sinn á hnjánum. Kaupmaður þekkti þarna alla
þá, er höfðu prettað hann fyrr um daginn.
„Hí, hí!“ sagði einn þeirra. „Ég keypti heilmikið af
sandels-viði af þessum ókunna kaupmanni fyrir næstum
ekki neitt. Jæja, ég þarf bara að gefa honum fullan poka
af einhverju þvl, sem hann óskar eftir. Já, þótt hann
vildi fá pokann fullan af gulli, þá væru samt góð kauþ í
þessum viði, svo dýrmætur er hann og sjaldgæfur."
141