Æskan - 01.10.1973, Blaðsíða 2

aiiiliiliiliiiiiliiiiiiiiiui.nl ■iiftiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiaiiiiiliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiii|iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiaiiiiiiiiiiiiiiiiiaiiaiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiwiiiiiiiiiiiiiiiiiii:iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii;l|||||i:iiiiiiiiiiii:inl>:|11
IESKRN
'aiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiRiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiBiiiiwiiiiiiu&M
74. árg.
10. tbl.
Ritstjóri: GRÍMUR ENGILBERTS, ritstjórn: Laugavegl 56, sími 17336, heimasími 12042. Framkvæmdastjóri: KRISTJÁN
GUÐMUNDSSON, skrifstofa: Laugavegi 56, heimasimi 23230. Afgreiðslumaður: Sigurður Kári Jóhannsson, heimasími
18464. Skrifstofa og afgreiðsla: Laugavegi 56, sími 17336. Árgangur kr. 680,00 innanlands. Gjalddagi: 1. april. í lausa-
sölu kr. 75,00 eintakið. — Utanáskrift: ÆSKAN, pósthólf 14, Reykjavík. Póstgíró 14014. Útgefandi Stórstúka íslands.
Prentun: Prentsmiðjan ODDI hf.
Október
1973
Tunglið 3
Döðlur
1. Arabískt orStæki segir, að
húsfreyja geti matreitt döðlur
með svo margvíslegu móti, að
maðurinn hennar fái nýjan rétt
hvern einastadag í mánuðinum.
— Enda eru döðlur aðalfæða
þeirra, sem eiga heima i óösun-
um í Arabíu og Norður-Afríku.
— Margt annað en döðlurnar er
notað til manneldls, af döðlu-
pálmanum, „konungi óasanna",
sem „stendur með fæturna í
vatni og höfuðið I glóð himins-
lns“.
2. Merginn og ung pálmablöð
notar fólk sér til matar á sama
hátt og við notum grænmeti. En
eldri pálmablöð eru notuð I
gólfmottur og körfur, og stofn-
inn f húsaviö og eldsneyti. —
Stofninn á döölupálmanum er
tlu til tuttugu metra hár og
blaðakrónan situr efst á stofn-
Inum. Hann hefur verið rækt-
aður frá fornu fari vfðast hvar
um Austurlönd. Ýmsir hyggja,
að Fönikfumenn hafi flutt hann
fyrstir til Grikklands — og það
er sagt, að allir döðlupálmar á
Spáni séu komnir af pálma, sem
kalífinn Abderrahman gróður-
setti f garði sfnum í Cordoba
árið 756.
í höfum jarðarinnar verður flóð og fjara, sem orsakast
af aðdráttarafli tungls og sólar. En um þetta höfðu menn
ekki hugmynd fyrr á öldum.
Tunglið togar í jörðina með aðdráttarafli sínu, og Það
verkar mest á þann hluta jarðar, sem því er næst. Og
þannig dregst hafið til eða yfirborð þess. Þá er flóð á
þeim stað, sem næstur er tungli, en fjara annars staðar.
Það lætur nærri, að hækkun og lækkun tunglsins á lofti
muni 50 mínútum á dag og sami munur er á flóði og fjöru
hvern dag. Þessu hafði fólk tekið eftir fyrir löngu.
Þegar sól og tungl ber þannig frá jörðu, að þau draga
að sér sama stað í sömu átt, þá er stórstreymt, sem kallað
er, þá er mest flóð, en aftur er kallað smástreymt, þegat
fjörur eru mestar.
Myndin sýnir gíg á tunglinu, sem kallaður er Alpagígur.
♦ 10 blöS á ári. — Upplag 18000 eintök.
Árgangur kostar aðeins kr. 680,00.
Kjörorðið er: ÆSKAN FYRIR ÆSKUNA