Æskan - 01.10.1973, Qupperneq 10
TÖBAKIÐ ER EITUR!
Rétt er að hafa eftirfarandi meginatriði í huga:
1. Í tóbaki er mjög nterkt eitur, Bem heitir nikótín. Við tóbakanotkun fer það út í
hlóðið og bernt með því um allan iíkamann. Sá, sem notar tóbak að ataðaldri, hefur þetta
eitur stöðugt í líkamanum. 2. þegar sígaretta brennur, myndast efni, sem getur vaidið
krabbameini. Krabbamein í lungum er nærri 11 sinnum algengara í sígarettureyklngamönn-
um en þeim, sem reykja ekki. Sígarettureykingar hafa stöðugt farið i vöxt á undanförnum
áratngum, og krabbamein í lunguin fer stöðugt í vöxt. Krahbamein í ýmsum öðrum líff*r'
um er líka algengara meðal reykingamanna. 3. Sígarettureykingar vaida amám saman
hósta, mæði og ýmiss konar annarri vanlíðan. Miklu fleiri reykingamenn deyja úr lungn»'
kvefi en menn, sem reykja ekki. 4. Miklar líkur eru til, að reykingar getl átt þátt í ýmsum
öðrum sjúkdómum, t. d. sjúkdómum í æðum hjartans, en þeir sjúkdómar vlrðast aukast
stöðugt. 5. Tóbaksnotkun er hættulegust hörnum og unglingum. Ýmislegt þykir benda
til þess, að börn og unglingar, sem reykja mikið, þroskist seinna bæði andlega og iikam-
lega. 6. Keykingar eru mikill sóðaskapur. I»ær spilla andrúmslofti bæðl fyrir reyking*'
mönnunuiu sjálfum og öðrum.
með þeim,“ sagði annar maðurinn. „Burt með þig," bætti hann
við byrstur. „Við höfum engln not af svona fuglum."
Siðan lögðu fjórir menn af stað með búrið.
Vesalings Jonni fylgdi þeim eftir frá tré til trés og var hræðl-
lega óhamlngjusamur. Þegar þeir komu að rjóðri nokkru i skóg-
inum, var búrið sett upp á viðbjóðsiegan vörubll, sem Innan
skamms hvarf eftlr ósléttum vegi.
Jonni ákveður
að fara út á heimsenda
Nú var vesalings Jonni litli alelnn og yfirgefinn. Hann ráfaði
um dögum saman og hafði næstum enga matarlyst, — hann var
svo sorgmæddur. Hann varaðist að koma til annarra apakatta,
því að hann var svo hræddur um, að þeir mundu stríða honum.
— Ég ætla að reyna að finna páfagaukinn góða, hugsaði hann.
Það var svo gaman að tala við hann, og hann strlddi mér heldur
alls ekki neitt.
En páfagaukurinn var floginn eitthvað út I buskann, að minnsta
kosti fannst hann hvergi.
Vesalings Jonni settist á grein og vissi ekki, hvað hann átti
að gera.
„Ég held það sé réttast, að ég farl út á heimsenda," sagði
hann við sjálfan slg. „Mamma sagðl, að þar væru allir apakett-
irnir litlu svo góðir."
Og svo lagði vesalings Jonni litll af stað út á heimsenda.
Stundum gekk hann niðri á jörðinni, og þá ýmist á tveimur
eða fjórum fótum, en oftast var hann uppi í trjánum, eins og
hann var vanur. Þegar hann hafði haldið áfram lengi, lengi, var
hann orðinn svo þreyttur, að hann mátti tll með að ieggjast niður
á gilda grein og hvíla slg.
Þá bar þar allt I einu að stórt Ijón. Jonni hrökk við og ætlaðl
að flýta sér hærra upp. En þetta var víst allra bezta Ijón, þvl að
það leit glaðlega upp tll Jonna og sagði:
„Góðan dag! Finnst þér ekki veðrið gott núna?“
„Jú, það er fjarska gott veður I dag,“ svaraði Jonni.
„Ert þú að fá þér blund þarna uppi?“ spurði Ijónið.
„Ég er nú bara að hvlla mig ofurlitla stund," svaraði Jonni.
„Ég verð að leggja fljótt af stað aftur, því að ég á mjög langa
leið fyrir höndum. Kannski þú gætlr vlsað mér veginn út á
heimsenda?"
upP
„Já,“ svaraði Ijónið. „Heimsendir er þar, sem sólin kemur
á morgnana. Þú átt eftir töluverðan spöl þangað." >■
„Ó, er hann I þeirri átt? Og ég sem hélt, að hann væri Þarn
sagðl Jonni og benti með hellbrigðu hendinni. „Þá verð ég
lega að breyta alveg um stefnu." ^ga
„Já. Það verður þú vissulega að gera," sagði Ijónið. ■■
ferð, og gangi þér allt að óskum." |
Þegar Jonni hafði hvílt sig um stund, flýtti hann sér af s
þá átt, sem Ijónið hafði bent honum á. s|g
Er hann hafði haldið áfram lengi, lengi, varð hann að hvi a
á ný. Hann hallaði sér upp að trjábol og lokaði augunum-
„S-s-s-s-s!“ sagði einhver rétt hjá honum. Hann hr°kl<hafgi
eins og hann hefði verið stunginn með hnífi. Slanga nokkur
hringað sig utan um grein rétt hjá honum og beindl til hans .
andi gini. Klofin tungan lafði út úr kjafti hennar og var á sl
hreyfingu.
„Þú verður að muna vel að gæta þín á slöngunum, J n
hafði mamma hans sagt mörgum sinnum. Eftir andartak var
kominn upp I trjákrónuna.
Slangan horfði undrandi á eftir honum. ag
„Varstu hræddur við mig?“ spurði hún. „Ég ætlaði bara„ag
spjalla ofurlítið við þig. Allir eru svo hræddir við mig, °9
finnst mér fjarska leiðinlegt. Þess vegna er svo erfitt að fá n^(t_
urn til þess að tala við mig. Ekki er það mín sök, að sumir
ingja minna eru hættulegir." sJrax
„Ó, er þessu þannig varið!“ sagði Jonni. „Þá skal ég ■
koma niður til þín.“ Hann klifraði niður til slöngunnar, °9
spjölluðu þau lengi saman um alla heima og geima. a||a
„Nú neyðist ég til að fara," sagði Jonni, „því að ég
leið út á heimsenda. Veiztu, hvort ég á langt eftir þangað?
„Já, það er afar löng leið út á heimsenda," sagði s
„Hann er þar, sem sólin sezt á kvöldin." upp
„Já, en Ijónið sagði, að hann væri þar, sem sólin kemur
á morgnana,“ sagði Jonni. pag
„Þá hlýtur Ijónið að hafa mismælt sig,“ sagði slangan-
á að vita vel, að heimsendir er þar, sem sólin sezt.“ jonhi-
„Jæja, þá verð ég sjálfsagt að fara þangað," sagði
„Þökk fyrir samveruna, og líði þér vel.“ |engra’
Og svo hélt hann áfram I gagnstæða átt, — lengra og
stærrá
Þegar leið að kvöldi, kom hann auga á blóm, sem var n
og fegurra en nokkurt annað, sem hann hafði fyrr séð. ^
horfði á það ofurlitla stund og ætlaði síðan að halda áfrah1-
8