Æskan - 01.10.1973, Side 65
nglendingar reyndu þjóSa
mest til að verða fyrstir til
að komast á Suðurpólinn, en
þar varð Norðmaðurinn Roald Amund-
sen á undan þeim.
Robert Falcon Scott var fæddur á
Englandi 6. janúar árið 1868. Hann fékk
rnenntun sína í Stubbington og gekk
svo í sjóherinn. Hann varð kafteinn og
reyndist traustur og góður stjórnandi.
Bretar sendu nú Scott til Suður-
skautslandsins. Hann fór á skipi, sem
Discovery hét. Hann kom til staðar á
Suðurskautslandinu, sem kallað varð
Land Edwards VII. Þessi leiðangur gerði
ymsar rannsóknir og fór svo heim til
Englands.
Svo reyndu ýmsir Bretar að komast á
skautið, en enginn þeirra hafði heppn-
ina með sér.
Síðan sendu Bretar Scott aftur f leið-
angur og fór hann nú til Suðurskautsins
á skipi, sem hét Terra Nova eða Ný
l°rð. Hann fór frá Englandi í júní 1910.
^erðin til Suðurskautslandsins gekk vel.
Scott steig á land og farangur hans var
settur f land og gekk það slysalaust.
^ann lagði svo af stað f hina erfiðu
,erð til skautsins með fjóra menn með
sér.
Isinn var mjög illur yfirferðar, og
þann hafði ekki hundasleða eins og
Amundsen, heldur beitti hann smáhest-
Urr> fyrir sleðana. Hestarnir þoldu ekki
ferðina og urðu allir veikir og dóu hver
af öðrum. Þá urðu mennirnlr að draga
ROBERT
FALCON
SCOTT
sleðana sjálfir. Þetta reyndist feikna
erfiði og seinkaði ferðinni mjög.
Samt sem áður komust þessir hug-
rökku menn alla leið hinn 18. janúar
1912, en aðeins til að sjá, að frægðin
féll þeim ekki ( skaut heldur Norð-
manninum Roald Amundsen.
Á pólnum blastl við tjald með fána
Noregs við hún, og í tjaldinu var skrifuð
frásögn með dagsetningu um það, hve-
nær Amundsen var þarna staddur. Þetta
voru mikil vonbrigði fyrir Scott og
menn hans.
Robert Scott sneri nú heim á leið
með mönnum sínum. Á ísnum var vond
færð. Veðrið var illt og frostið mikið.
Eftir nokkurra daga ferð veiktist einn
leiðangursmannanna og seinkaði það
för þeirra mjög, og 17. febrúar andaðist
maðurinn. Litlu siðar varð Oates veikur
og ófær til gangs. Hann vissi, að hann
átti ekki langt eftir og gekk út í hríðina
til að deyja. Hann vildi ekki seinka för
félaga sinna og áleit, að vinir hans
mundu þá frekar komast af, en fórn
hans varð til einskis.
Hvergi var hjálp að fá og veðurofs-
inn hélzt hinn sami. Scott og tveir fé-
lagar hans brutust enn áfram ellefu
mílur, og þeir tjölduðu 29. marz. Þann
dag skrifaði Scott síðast í dagbók sína
og lýsir erfiðleikum þeirra. Þá áttu þeir
aðeins mat til tveggja daga og lítið eitt
af olíu til að hita upp tjaldið, en veðr-
inu slotaði ekki í heiia viku.
Scott skrifaði kveðjubréf til konu
sinnar og ættingja. Hann skrifaði, þar
til hönd hans dofnaði af kulda. Þannig
andaðist Scott í tjaldi sínu ásamt fé-
lögum sinum.
Átta mánuðum seinna fann hjálpar-
leiðangur lík þeirra félaganna ásamt
eftirlátnum munum þeirra, dagbók og
kveðjubréfum.
Þessi ferð varð mikil harmsaga i
Englandi og um allan heim.
Þorvarður Magnússon.
malverkaþraut
Hérna á myndlnni sjáið þið teikningar af málverkum frá
at*a löndum. Nú eigið þið að sýna þekkingu ykkar í landa-
fr®ði og ýmsum öðrum fræðum með þvi að geta upp á frá
þ^aða landi hver mynd er. Allar myndirnar hafa eitthvert
Serkenni, sem segir til um, hvar þær eigi heima. Á einni
®r heimsfrægur turn, á annarri vindmylla, þriðju sérkenni-
e9Ur þjóðbúnlngur, fjórðu maður með alþekkt merki á hand-
e9gnum, fimmtu kona með slæðu fyrir andlitinu. Sú sjötta
sVnir sérkennilegan bát, en sú sjöunda nautabana, og loks
er sú síðasta af manni í skíðastökki. Um sumar af þessum
^Vndum má segja, að þær geti átt heima í fleiri löndum
®n einu, en þá er að velja það landið, sem sérstaklega er
r®gt fyrir þag, sem myndin sýnir.
, ‘jnðajON '8 ‘uu?ds -L :9 ‘pue|>(jAi :g
PUBie>|zXc} ‘pueuo>is :£ ‘pue||OH -Z ‘puB|>j>jejd : t jn
:inejc|e>|J3A|eiu e Bumpea
\% > |