Æskan - 01.11.1981, Side 38

Reykið þið í rúminu?
Kynditæki
Algengar orsakir eldsvoða eru
ófullkomin kynditæki eða kyndiklef-
ar. Neisti sem hrekkur út frá arninum,
sprungur í reykháf, sprenging í olíu-
kynditáeki, fataþurrkun á rafmagns-,
steinolíu- eða gasofni geta hæglega
valdið eldsvoöa. Ætlið þið sjálf að út-
búa arin, skuluð þið afla ykkur ítar-
legra upplýsinga, áður en þið byrjið,
annars getur hann bæði orðið ófull-
kominn og hættulegur. Spreng-
ing í olíukynditæki er ekki hættuleg, ef
kyndiklefinn er í lagi og ekki fullur af
drasli.
Rafmagnseldsvoðar
Til rafmagnseldsvoða teljast elds-
voðar sem orsakast af ónýtum raf-
magnsleiðslum og sterkum vartöpp-
um, straujárnum, suðuplötum,
brauðristum, rafmagnsofnum, sjón-
varpstækjum o. s. frv.
Dauðaslys hafa oft átt sér stað,
þegar föt úr eldfimum efnum komast í
snertingu við heita rafmagnsplötu.
Morgunsloppar og náttkjólar eru sér-
staklega hættulegir bæði við raf-
magnsplötur og gaseldavélar. Glóð-
arþráðaofna má aldrei hylja með eld-
fimum efnum eða setja slíka ofna of
nálægt þeim. Leggi maður teppi eða
föt yfir ofninn getur kviknað í þeim
eftir stutta stund. í húsum með rafhit-
un þarf einnig að gæta þess að ofn-
arnir séu ekki í snertingu við glugga-
tjöld eða fatahrúgu. Takið sjónvarp,
útvarp og önnur rafmagnstæki úr
sambandi, ef þið farið í burtu úr íbúð-
inni í langan tíma, best er að taka all-
an straum af íbúðinni á meðan.
Reynið ekki að slökkva eld í raf-
tækjum með vatni fyrr en straumur
hefur verið tekinn af. Eftir það má
nota vatn við slökkvistarfið en duft-
eða kolsýrutæki eru betri.
Það er refsivert að „laga" vartappa.
Við það verður veikasti hluti kerfisins,
sem á að falla út við bilun, sterkasti
hluti þess og ný viðvörun kemur ekki
við útleiðslu að upphitun á lögnum og
getur eldsvoði þá hæglega hlotist af
því. Leka-straumsliðar geta veitt um-
framöryggi gegn íkveikju frá raf-
magni.
Eldfimir vökvar,
gufur og
lofttegundir
Mesta hættan við eldfima vökva er
fólgin í því að þeir gufa upp og mynda
sprengifima blöndu með andrúms-
lofti. Hellist t. d. úr bolla fullum af
bensíni og gufi það upp í herbergi,
myndast þar sprengifim blanda með
krafti á við 1 1 /2 kg af dínamíti.
Verið mjög varkár, ef þið ætlið að
nota bensín, spíritus, þynni eða önnur
leysiefni við hreingerningar. Steinolía
og „white spirit" geta einnig verið
hættuleg efni en þó ekki eins og þau
fyrrnefndu.
Ef verið er að líma, olíubera eða
lakka við, myndast einnig eldfimar
gufur, sem kviknað getur í. Almennt
gildir sú regla að loftræsting verður
að vera mikil og góð og forðast ber
allt sem getur valdið neista eða
íkveikju á slíkum stað.
Verið varkár í hvívetna við notkun
prímusa og farið þá eftir leiðarvísi
framleióanda tækisins.
Notkun feiti til matargerðar hefur
orsakað margan eldsvoðann. Gæta
þarf sérstakrar varúðar og aldrei má
fara frá t. d. í símann eða til dyra þeg-
Slíkar afleiðingar getur logi á kerti haft í
för með sér.
ar verið er að nota hana við matseld.
Almennt gildir sú regla við alla
eldsvoða í eldfimum vökvum að ekki
má nota vatn við slökkviaðgerðir.
Reynið heldur að kæfa eldinn með
loki, teppi (helst asbestteppi) eða
dufttæki.
Vinna skapar
eldsvoða
Ýmsum störfum fylgir sérstök eld-
hætta. Ber fyrst að telja logsuðu og
logskurð. Suðugjall getur skoppað
allt að 20 m og verið 1000°C heitt.
Loginn getur kveikt í efni á bak við
það sem unnið er við, t. d. trévegg,
jafnvel múrhúóuðum vegg. Ef soðin er
röralögn öðrum megin veggjar getur
kviknað í hins vegar vegna varma-
leiðni rörsins. Hafið ávallt vaktmann
með handslökkvitæki til staðar, ef
unnið er í hættulegu umhverfi. Losið
rörið frá áður en soðið er í það, sé
þess þörf. Verndið staðinn fyrir gjall-
kúlum. Gætið að vinnustaðnum öðru
hvoru í heilan sólarhring eftir að vinnu
lýkur.
Opinn eldur
Gætið þess að kerti, luktir og annað
með opnum eldi sé í öruggri fjarlægð
frá gluggatjöldum og öðrum eldfimum
efnum.