Dýravinurinn - 01.01.1893, Side 40

Ljótasta sagan.
vo sýnist, sem margir hugsi lítið um það, hvaða æfi
bíður hestsins, þegar þeir eru búnir að taka við and-
virðinu á markaðinum. J>ar sem hagar til eins og á
íslandi, að flestir markaðshestar eru fluttir af landi
burt, þá liggur það í hlutarins eðli, að seljandi getur
ekki af eigin ramleik gert sjer neina glögga hugmynd um
nýju vistina, og því síður sjeð hana með eigin augum.
þ>að eitt veit hann, að skepnan er hrakin úr átthögum
sínum; en það sýnir strok hesta og heimfýsi, að þeim eru
æskustöðvar sínar einkar kærar og muna þær leingi.
Einkum er hrakníngurinn tilfinnanlegur fyrir þá hesta,
sem farnir eru að eldast og hafa leingi verið í sama stað;
og einginn veit hve slíkar endurminníngar geta pínt þá, einkum efþeim líður illa,
og hve opt þeir hugsa heirn til átthaganna með hryggum hug. Alt þetta getur, hver
maður, með óbrjáluðum tilfinníngum, skynjað af sjálfum sjer, og eins er það kunn-
ugt að hestar eru opt troðnir undir eða kafna úr hita milli landa. Hitt kemur
mönnum, sem vonlegt er, síður til hugar að margur hestur, sem farið er með til
markaðs á íslandi, á síðar í vændum hina herfilegu æfi og þær sárbeittustu kvalir,
sem mögulegt er að hugsa upp handa nokkurri skepnu sem lífsanda dregur. Að
vera troðinn undir, eða kafna á skipi eru auðvitað eingin kostakjör, en á þeim
hörmúngum gerir dauðinn þó enda von bráðar. En hugsaðu þjer, lesari góður,
að þú værir tekinn úr sveit þinni á íslandi, og fluttur á ókennt land, þar væri þjer
síðan sökt um hálfdimma holu mörg liundruð fet niður í jörðina; og þegar niður
kæmi væri loptið þúngt og þrúngið af koladaun, sem legðist eins og bjarg á
brjóst þitt, og þar niðri í þessu myrkradjúpi værir þú svo laminn áfram til strit-
vinnu af ósiðuðum vinnulýð, sem sama þrælkunin og hörmúngarnar eru búnar að
gera samvisku- og tilfinníngarlausan. J>ú sjerð í huga þínum sólina renna upp
og gánga undir fagra og skínandi og gleðja og fjörga alt á jörðunni fyrir ofan þig,
en þú færð sjálfur aldrei að sjá einn sólargeisla eða ljetta brjósti þínu með einum
andardrætti af hreinu lopti. J>ú sjerð að eins óglöggan lukta bjarma í kríng um þig
í laungum gaungum og hvelfingum, líkast eldglæríngum, eða hrævareldi. þ>egar