Iðunn : nýr flokkur - 01.04.1919, Page 14

256
Sigurður Magnússon:
[IÐUNN
skilningi, en sem þurfi svo örlítið af, að ekki sé hsegt
að meta gildi þeirra i hitaeiningum. Röhmann gerir
greinarmun á »fullkominni« og »ófullkominni« eggja-
hvitu. Sameind (molekyl) eggjahvítuefnisins er sam-
sett af ýmislega bygðum einda-hópum (atom-hópum).
Ef eggjahvítan hefir alla þessa einda-hópa inni að
halda, þá er hún fullkomin, en ef eitthvað af þeim
vantar, er hún ófullkomin. E*etta sem vantar hyggur
hann að sé einmitt bætiefnið. Eftir þessari kenningu
eru eggjahvítuefni kjötsins, mjólkurinnar og eggjarauð-
unnar fullkomin. Þess vegna er hægt að ala hunda
á kjöti einu saman og börn á tómri mjólk. Öðru
máli er að gegna um eggjahvítuefni korntegundanna,
þau eru sumpart fullkomin, sumpart ófullkomin.
Funk og aðrir, sem halda fram gerðarefna-kenning-
unni, benda á, að bætiefni líkist að mörgu leyti gerð-
arefnum. Það þurfi t. d. að eins örlítið af þeim og
þau þoli illa suðu og þurk.
Hvorl sem við nú hugsum okkur bætiefnin sem
gerðarefni eða sem uppbótar- eða viðbótarefni við
eggjahvituna, þá er það víst, að þau eru lífsnauð-
synleg fyrir menn og dýr. Að vísu er varla mjög
hætt við því, að okkur vanti bætiefni í matinn okkar,
en þó getur fæðan orðið svo óhentug og tilbreyting-
arlaus, að bætiefnin reynist af skornum skamti, sér-
staklega þegar um börn er að ræða. Þau þurfa meira
af bætiefnum, meðan þau eru að vaxa, en fullorðnir.
Að vísu eru næg bætiefni í nýmjólk, en þó meiri í
sumarmjólkinni, þegar kýrnar lifa á safamiklu grasi,
en minni á vetrum, sérstaklega ef þær lifa á tómu
heyi og fá engan fóðurbæti. Bætiefnalítið fóður gefur
bætiefnalitla mjólk. Þetta gildir einnig um móður-
mjólkina. Ef móðirin lifir á bætiefnalítilli fæðu, þá
þrífst barnið ekki. Eins og áður er sagt, geta bæti-
efnin rýrnað, þegar mjólk er soðin lengi. Þó getur
það verið óhjákvæmilegl að sjóða hana, sérstaklega