Iðunn : nýr flokkur - 01.01.1931, Blaðsíða 42

36
íslenzk kirkja og trúarbrögð.
IÐUNN
fyrir brautryðjendcistörf á sviði almennrar mentunar.
Björn i Sauðlauksdal hlaut frægö fyrir kartöflurækt,
Tómas Sæmundsson fyrir brennandi áhuga á að ryðja
hér braut nýjum tíma með hvers konar verklegum
framförum, Snorri á Húsafelli fyrir líkamsþrek, Hannes
Stephensen fyrir stjórnmálastarfsemi sína, Arnljótur
Ólafsson fyrir auðfræði og baráttu í skólamálum. Og
Jón Vídalín hlaut aðdáun þjóðarinnar og lifði sig inn
í hjarta hennar fyrir fallegt og þróttmikið mál, smelln-
ar líkingar og stíl, jtar sem norrænn djarfleiki var yfir
hverri setningu, en kirkjulega prédikunarslepju var
hvergi að finna. Og ástsælasta sálmaskáld landsins,
Matthias Jochumsson, hefir að maklegleikum hlotið
pann dóm af núverandi biskupi, að sálmar hans hafi
haft kristilegan blæ, en ekki verið kristilegir að inni-
haldi, og sá sálmur hans, sem nú mun mest sunginn
allra sálma: „Faðáir andanna", hefir ekki eitt orð að
geyma, er bendi sérstaklega til pess, að hann sé sprptt-
inn upp af hugarstefnu kristindómsins.
Þegar á jietta er litið, j)á verður skiljanlegra, hvernig
pjóðin, tók pví, er boðað var fánýti þeirra kenninga,
sem hafa verið hornsteinar kristindómsins. Hjá öllum
fjölda manna stóðu jæssar kenningar svo grunnum röt-
um, að pær fuku um koll við fyrsta gust skynsamlegra
röksemda — og pví fremur, sem ríkara er í eðli ís-
lendinga að gagnrýna og rannsaka sjálfir, en að taka
skilmáialaust við fullyrðingum annara. Kenningamar
hafði j)jóðin aðhylst af j>vi, að pað hafði verið sjálfsagt
skylduverk í augum hennar. En ]).að merkilegasta í
málinu er þó pað, að kirkjuvöldin sjálf veita sama og
enga mótspyrnu. Þegar fyrst er ráðist á hyrningarstein
hinnar kristnu lífsskoðunar, friðj)æging Jesú, og pað er
gert af þektasta og viðurkendasta andans manni j)jóö-