Iðunn : nýr flokkur - 01.12.1932, Side 16

302
Ágæti hóglífis.
iðunn
á rætur siínar í.“ Ég hefi aldrei hieyrt verkamann segja
neitt þessu Iíkt. Þeir ilíta á vinnuna eins og ver:a ber,
sem tæki til viðurhalds lífinu, en frá frístundunum, hóg-
lífinu, stafar öll sú hamingja, siem þeir nokkru sinni
njóta.
Því imun veröa svarað hér til, að ])ar siem lítill
frítímii sé að vísu ánægjulegur, þá mundu menn ekki
vita, hvað þeir ættu að gera við hann, ef að eins þyrfti
að vinna fjórar stundir af hverjum tuttugu og fjórum.
Að svo miiklu ileyti, sem þétta fær staðist, er það
hinin þyngsti áfellisdómur um menningu nútímans. Á
engri annari öld hefði það getað staðist. Fyrrurn áttu
menn í fórum sínum hæfileika til gleðskapar og leikja,
sem keppnin eftir færni hefir að nokkru lagt undir
sig. Nútímamaðurinn ætlar, að hvað eina verði að gera
vegna einhvers annars, aldrei vegna þess sjáifs. Alvöru-
gefið fólk er t. d. ált af að vanda um bíóíerðir og
telur, að það leiði unglingana til glæpsiemi. En öll
vinnan, sem til þess fer að framleiða bíómyndir, er
heiðarleg, fyrst og fremst vegna þess, að hún er
])rældómur, qg íiöðru lagi vegna þess, að hún er þræl-
dómur, isem skapar fjátigróða. Sú skoðun, að þær at-
hafnir séu æskilegar, sem skapa fjárgróða, hefir snúið
allri tilverunni öfugt „aftur og fram í hundamó“. Slátr-
arinn, sem seJlur þér kjöt, og bakarinn, sem selur þér
brauð, eru lofsverðir, af þvi' að þeir græða fé. En þá er
þú étur fæðuna, sem þieir selja ])ér, ertu mathákur og
fífl, nema þú étir til þess eins að öðlast orku til þess
að afkasta þrældómi. Aliment má segja, að það sé
íofisvert talið að afla fjár, en ódygð hin mesta að
eyða ])ví. En með því aö ]>etta eru tvö atriði sömu at-
hafnar, þá er það della. Það er viölika viturliegt og
að segja: Lyklar enu fyrirtaks-ver.kfæri, en skráar-