Kirkjuritið - 01.12.1940, Page 29
Kirkjuritið.
Fyrir þrjátíu árum.
351
á þessa kirkjulegu athöfn, þá er það nú samt vist, að hún
var mikið þjóðfélagslegt verðmæti, og það er hún enn hjá
frændum okkar, Dönum.
Þegar ég hugsa nú um guðsþjónusturnar á Flugumýri, þá
vildi eg ekki hafa farið á mis við þessar hátíðlegu stundir,
og mér verður lnigsað til þeirrar æsku, sem elzt upp í bæj-
unum með öllum þeirra ys og ókyrð, æsku, sem að mestu
fer á mis við slík áhrif, og ég spyr: Hvað fær þetta unga
fólk í staðinn! Ég veit, að það er margt, og ég veit, að það
er ekkert sáluhjálparatriði að sækja kirkjur, en mér dylst
það hinsvegar ekki, að hin kristna kirkja býr yfir miklum
uþpeldisverðmætum.
Ef ég væri spurður að því, livað það væri þá, sem ég
liefði sótt í kirkjuna og guðsþjónustuna, yrði mér að vísu
ógreitt um svar. Ég man ekkert úr ræðum prestsins, sem
ég gæti sagt frá nú. Og ég held, að ég hafi ekkert farið
þaðan ríkari af því, sem nefnt er lærdómur og þekking.
En ef ég ætti að benda á eilthvað, sem ég hefði sótt þangað
af andlegum verðmætum, þá myndi ég helzt segja, að það
hefði verið lotningin. Þessi hátíð hugarfarsins, sem er eins
og sólskin og dögg á alt það bezta, sem í manninum býr,
og það er ein af harmsögum þessarar nýju aldar, að hún
hefir verið að þurka liann út, þennan hæfileika lotningar-
innar; lotningarinnar fyrir Guði, fyrir dásemdum náttúr-
unnar, fyrir þvi, sem fegurst er og helgast í lífinu. Það
þykir hið mesta hrósunarmerki nú að vera „kaldur“ fyrir
öllu. Æðruleysi og skapstilling eru að vísu dýrmætir kostir
á hverjum sem er, og liafa oft varpað glæsileik á norræna
skapgerð, en þar brann engu að síður oft heitur eldur undir,
bæði ástar og haturs, en ég ætla að þetta „kald“-lyndi 20.
aldarinnar sé meira í ætt við tómlæti og afskiftileysi og sé
vaxið upp úr óandlegri lífsviðhorfum en ef til vill nokkuru
raunsæara.
En þegar ég er að inæta þeim, þessum „köldu“ mönnum,
sem ypta öxlum yfir öllu, bæði á „himni og jörðu“, koma
mér ósjálfrátt í liug þessi orð Stephans G. Stephanssonar: