Kirkjuritið - 01.12.1950, Side 68
312
KIRKJURITIÐ
mállýzku Baskira. Mennirnir í vögnunum gengu upp á hólinn
og söfnuðust þar allir saman. Starshina gekk til Pakhoms og
benti með hendinni um allan sjóndeildarhringinn og mælti:
„Allt þetta land, sem þú sérð héðan, er okkar eign. Kjóstu
sjálfur í hvaða stefnu þú vilt halda.“ Augun í höfðinu á Pak-
hom ljómuðu, því að allt var land þetta graslendi, flatt og
slétt, eins og lófinn á hendi hans. Og, þegar niður úr gras-
rótinni kom, dökkt eins og svefngrassknappur. Hvergi var
geil í grasið, nema í giljum og skomingum, og alls staðar náði
grasið manni í geirvörtur. Starshina tók ofan refskinns-húfuna,
lagði hana nákvæmlega á miðjan hólkollinn og mælti: „Þetta
skal vera merkið. Leggið þér peningana yðar á það, og húskarl
yðar skal vera hér, dvelja hér og varðveita, á meðan þér eruð
á göngunni. Frá þessu marki munuð þér byrja för yðar, og að
þessu marki munuð þér koma aftur. Allt það land, sem þér
gangið umhverfis, skal vera yðar kvaðalaus eign.“
Pakhom tók upp peninga sína og lagði þá á húfuna. Þessu
næst fór hann úr yfirhöfninni, svipti af sér vestinu, strengdi
mittisólina um maga sér, stakk malpokanum með brauðbita
inn á brjóst sér, batt vatnsflösku við axlafetilinn, togaði upp
hástígvélin, og bjóst til að hlaupa af stað. Hann hinkraði
andartak og íhugaði með sjálfum sér, hvaða stefnu væri bezt
að taka, því að landið var hvarvetna gott. „Allt í lagi, og af
því það kemur í sama stað niður, geng ég mót rísandi sól,“
ákvað hann að lokum. Hann sneri því andliti sínu í sólarátt
og rannsakaði limi sína kappsamlega, meðan hann var að
bíða eftir sólaruppkomunni. „Ég má engan tíma missa,“ hugs-
aði hann, „því ég verð að ganga eins og ég lifandi get, meðan
svalt er.“
Þá komu hinir ríðandi Baskirar einnig upp á hólinn og
námu staðar á bak við Pakhom. Sólin hafði ekki fyrr varpað
geislum sínum upp fyrir sjóndeildarhringinn en Pakhom þaut
af stað og gekk út á heiðina, og riddaramir á hestbaki á eftir
honum.
Hann gekk hvorki hægt né hart. Eftir að hann hafði gengið
hér um bil eina röst, nam hann staðar og lét stinga niður
stöng. Hélt svo áfram. Nú var fyrsti stríðleikinn farinn að
réna, hann var byrjaður að liðkast og varð skreflengri. Bráð-
lega nam hann aftur staðar og lét stinga niður annarri stöng.