Kirkjuritið - 01.12.1950, Blaðsíða 80

324
KIRKJURITIÐ
til hvers bera myndi um þróun þeirra. Kom þetta þó
hvorttveggja jöfnum höndum fram í ræðugerð hans, sem
hann vandaði mjög til, ekki einungis að efni til, eins og
nú var sagt, heldur og að orðfæri og stíl. Kom þar til,
að hann hafði staðgóða þekkingu á íslenzku máli, og frá-
bærlega næman smekk fyrir málfari, og gerði strangar
kröfur jafnt til sjálfs sín og annarra í því efni. Þá var
og ræðuflutningur hans sérstakur og persónulegur, og gaf
máli hans og hugsunum aukið gildi í eyrum áheyrenda.
Dró brátt til þess, eftir að séra Hermann hóf kennimanns-
starf sitt, að orð færi allvíða af ræðusnilld hans, jafnt
í prédikunarstóli og um tækifærisræður.
Þegar séra Hermann flutti að kalli sínu á Skútustöð-
um, var þar almennt ríkjandi frjálshyggja í trúmálum
og lífsskoðunum, og hafði svo verið um alllangt skeið.
Féll strax vel á með söfnuðinum og hinum unga presti,
er menn fundu að hann var engum kreddum eða kenn-
ingahelsi bundinn, og sýndi frábrugðnum skoðunum fullt
umburðarlyndi, þó án nokkurrar hálfvelgju um eigin trú-
artilfinningu, er í senn var einföld, djúp og einlæg. Vann
hann sér þá þegar traust og ástsæld sóknarbarna sinna
og annarra héraðsbúa, er af honum höfðu kynni, m. a.
er hann var settur til að þjóna nágrannabrauðum. Bar
þar ekki eingöngu, og jafnvel ekki fyrst og fremst, til
kennimannsstarf hans, svo mikla athygli og aðdáun, sem
það þó vakti. Hitt var mönnum og verður enn minnis-
stæðara, hversu gott var til hans að leita, trúnað að auð-
sýna og ráð af honum þiggja, í hverskonar persónulegum
vandamálum, stórum eða smáum, jafnframt hinu, hversu
farsællega hann lagði til um úrlausn almennra mála, ef
hann gaf sig við þeim, eða var til kvaddur. Þannig var
það persónan, sem stóð á bak við orð hans og athafnir,
sem menn litu upp til og báru lotningu fyrir. Þessi yfir-
lætislausi maður, sem aldrei gaf auga persónulegri upp-
hefð eða metorðum, og hliðraði sér hjá mannaforráðum
og vafstri opinberra mála, nema alveg sérstaklega væri