Kirkjuritið - 01.04.1951, Síða 54
144
KIRKJURITŒ)
sig í auðmýkt við hlekkina. Hljómur Líkabangar ómaði
í eyrum, ekki aðeins Skagfirðinga, heldur allrar þjóðar-
innar og vöktu hana að lokum af alda dvala. Þjóðin gat
ekki sætt sig við, að réttlætinu væri fullnægt, þó að Kristján
skrifari væri tekinn af lífi. Þjóðin gat ekki fremur en Jón
Arason sætt sig við að vera „dæmd af danskri slegt og
deyja svo fyrir kóngsins megt“.
V.
Þegar einveldið var knúð fram í Kópavogi 1662, mót-
mæltu tveir helztu menn þjóðarinnar, Brynjólfur biskup
og lögmaðurinn Ámi Oddsson, lögleysu þeirri og ofbeldi,
er þar var beitt, en hinir dönsku dátar hófu þá byssurnar
á loft. En sagan sýnir, að enn hafði þjóðin ekki gleymt
því, sem henni var helgast, frelsinu. Á næstu öld komU
fram vökumenn eins og Eggert Ólafsson, Skúli, Jón Eiríks-
son o. fl., sem tóku upp hið fallna merki Jóns Arasonar, og
þegar kom fram á 19. öldina, tók hver við af öðrum 1
baráttunni og helzt svo, þar til fullur sigur var unninn.
Sem píslarvottur í baráttunni fyrir rétti þjóðar sinnar,
sem síðasti varðmaður frelsisins, eða frumherji þess, á J°n
Arason skilið að skoðast dýrlingur þjóðar sinnar. Hann
einn hlaut þá tign að innsigla trú sína og föðurlandsást
með blóði sínu. Það á vel við að reisa slíkum höfðingja
minnisvarða einmitt nú, er sjálfsforræði þjóðarinnar á að
vera að fullu fengið, en munum orð Matthíasar, er hann
leggur Jóni Arasyni í munn áður en hann leggst á hÖgg'
stokkinn. Það er bæn um að Drottinn láti spretta upp ^
blóði þeirra feðga „allt hið sanna og rétta, trú og frelsið
foma, frægð og þrek og tryggðir".
Það er á valdi okkar Islendinga, að sú bæn verði heynð-
Með því að framfylgja henni minnumst við bezt JónS
biskups Arasonar og sona hans. Með því reisum við þeitn
veglegasta minnisvarðann.