Kirkjuritið - 01.01.1966, Síða 46
40
KIRKJURITIÐ
GÖMUL REYKJAVÍKURBRÉF
(1835—1899)
Finnur Sigmundsson bjó til prent-
unar. — Bókfellsútgáfan.
Reykjavík 1965.
Sjötta hindið í þessum flokki og
ekki síður forvitnilegt en hin fyrri.
Mörgu leynihólfi lokið upp, sem
einum manni hefur upphaflega að-
eins verið ætlaður aðgangur að.
Kemur því að vonum ýmislegt í leit-
irnar, sem látið var flakka í því
trausti að það færi ekki lengra.
Lesandinn verður fyrir hragðið
fróðari um löngu liðna menn og
málefni. Skýringarnar eru af of
skornum skammti, en þakkaverðar
það, sem þær ná. Hér má geta þess
að eini maðurinn, sem útg. ekki
kann skil á: Stefán stud. theol
Eiríksson (hls. 81) er séra Stefán
M. Jónsson á Auðkúlu. Hann hét
fullu nafni Stcfán Magnús Eiríksen.
Síðari nöfnin heiti föðurhróður
hans, Magnúsar Eiríkssonar, guð-
fræðingsins nafntogaða.
Allir hréfritararnir eru þjóðkunn-
ir: Steingrímur Jónsson, hisknp,
Þórður Sveinbjörnsson, dómstjóri,
Bjarni Jónsson, rektor, Sigurður
Guðmundsson, málari, Jón Borg-
firðingur, fræðimaður, Ástríður
Melsteð, lektorsfrú, Steingrímur
Thorsteinsson og Benedikt Grön-
dal. IJver um sig kcmur til dvranna
eins og hann er klæddur -— hvers-
dagslega. Engin leið að víkja nán-
ar að því hér. En ég stenzt ekki
freistinguna að birta eitt sýnishorn
þess, hve hinn grandvari og ihalds-
sami, hreinræktaði emhættismaður
Þórður Sveinbjörnsson var mein-
lega gráglettinn inn við heinið, og
eins hitt hvað gengur og gerist inn-
an kirkju og utan um allar aldir.
Tilefnið er uppsteitin gegn hin-
um ágæta klerki séra Ásmundi
Jónssyni, þegar hann var flæmdur
úr dómkirkjunni í Reykjavík aust-
ur að Odda.
„Skömmu eftir þctta var farið að
tala um samkomur milli tómthúss-
og handverksntanna í Reykjavík, í
þeim tilgangi að reka dómkirkju-
prestinn frá emhætti, af því hann
ekki hefði nógu sterkan róm (í hið
minnsta fyrir ]>á, sem aldrei koma
í kirkju), og einn sunnudag á eftir,
þegar hiskup predikaði óheðið,
hélt einn exprestur, sem lá af sér
prestinn í fyrra, Sveinbjörn Hall-
grímsson, afar andlega skammar-
ræðu yfir presti og hiskupi og það
áður en hringt var frá messu. Sagði
að öll sóknin færi til helvítis vegna
prestsins, og á þetta horfðu þeir
háðir með opnum augum ete-
Biskup og pólitímeistari voru ró-
legir áhlustendur, og vissu þó báðir
fyrirfram, að eitthvað slíkt stóð til-
Eg fékk að vita það um morguninn
og fór því ekki til kirkju. Síðan
hefur hver samkoman verið á fæt-
ur annarri og nógar agitationir til
að safna undirskriftum að reka
prestinn hurtu. Ég lief gefið erklær-
ing frá mér í modsat retning, og
er hún fúslega undirrituð af öllum
hetra parti sóknarfólksins. Allt
þetta fer nú líka til culturminist-
eriet, með andragende frá presti,
því hiskup gjör sem en klog general
og gaar hag tropperne. Lítið og
léttvægt forhör hefur eftir amt-