Kirkjuritið - 01.04.1974, Blaðsíða 60

Á þjóðminiasafninu ó Bygdoy er
geymd stafkirkja, sem að stofni er
frá Gol í Hallingdal og talin byggð
nœrri árinu 1200. Flestar voru kirkjur
þessar byggðar á tólftu eða þrettándu
öld, og hafa allmargar þeirra enzt
undravel allt til þessa dags. Undir-
staða þeirra var grjóthleðsla, er syllur
voru á lagðar, en síðan voru feikna-
miklir stafir reistir á þeim. Þeir voru
í senn höfuðstoðir kirkjunnar og súlur
til prýði, þvi að útbrot komu gjarna
utan þeirra, þar urðu hliðarskip og
gangar.
Áhrif þessara gömlu, rismiklu húsa
eru einstök. í þeim, í rökkri þeirra og
tiginni list, sem greypt er eða máluð
í stafi, boga og hvelfingar, er fortíðin
sjálf. Og mikið er, ef fortíð íslenzkra
kirkna er nokkurs staðar áþreifanlegri.
Þeldökk þý og vöfundur vísi
Skammt frá kirkjunni er veitingastofa
þjóðminjasafnsins. Við setjumst þar á
svölum hússins undir rökkur. Sagt er,
að þjóðdansasýning sé að hefjast. En
undarlegt og annarlegt þykir okkur
þar að vera. Þeir, sem ganga um
beina, eru allir Austurlandamenn,
dökkir á hörund. Svo er raunar víðast
í Osló. Og gestirnir, sem þarna sitja
og skima forvitnir til dansaranna,
mcela flestir á enska eða þýzka tungu.
Þannig er þá komið fyrir Norðmönn-
um, sem svo djarflega og drengilega
vörðust erlendri ásókn fyrir þrem ára-
tugum. Þeim er svo mikið í mun „að
selja land sitt" og tolla í þeirri tízku,
að þeir verða að sœkja sér leiguþý í
fjarlœgar álfur til hinna „óvirðulegri"
starfa.
Skyldi sú öld renna á íslandi einnig?
Eitthvert sölubragð þykir okkur að
þjóðdansasýningunni. Ég þykist a. m.
k. hafa séð norskt sveitafólk dansa af
meiri sannfœringu og fjöri heima i
Biskupstungum.
Nú skal stytta sögu þessa og láta
hjá líða að segja frá messunni í Sins-
enkirkju. Það var að vísu góð messa,
auðsén þátttaka alls safnaðarins 1
henni, bœði söng og bœnum. En kor
var raunar enginn. Sunnudagskvöidið
þágum við heimboð vina. Bjorling-
haug heita þau hjón, og munu margii'
Islendingar hafa notið gestrisni þeirra.
Hjá þeim var fœreyskur gestur, Bina
Poulsen, lœknir, sem stundaði nam
við Háskóla íslands skömmu eftir stríð,
en hefur starfað í Kóreu og víðar. Bar
margt á góma þá góðu kvöldstund.
Mánudag, 20. ágúst kemur Rauður
síðast við sögu. Þá er honum beitt a
fjöll. Þar sem heitir Frognersetur, hitt-
um við smiði nokkra, sem eru að end-
urreisa gamla timburstofu. Svo viro-
ist sem þar sé verið að safna saman
gömlum byggingum. Einn þeirra fe
laga nemur staðar með bjálka mikinn
um öxl og upphefjast þá samrœður.
Hann virðist vera yfirsmiður. Þegar
hann fréttir, að þar eru íslendingar, a
ferð og sumir forvitnir um gömul hus,
lcetur hann tréð siga. Hann er rceðinn
og þœgilegur karl, kveðst starfa o
vegum borgarstjórnar við varðveiz
gamalla húsa. Þeir eru að flyþa hin9
að gamla lénsmannsstofu, veglega- 1
sannindamerkis sýnir hann 0
skrautmáluð borð og bjálka úr þiliurn
Það var stofa með útskornum dyra
58