Kirkjuritið - 01.09.1974, Blaðsíða 31

Ur> mína, að orsök sólmanna sé fyrst
°9 fremst guðleg köllun skáldsins
sjálfs til þessa háleita starfs. Það er
álit mitt, að Guð hafi útvalið þennan
^ann. Hallgrím Pétursson, innblásið
áann heilögum anda, heilagri trú og
áirtu og falið honum að flytja þessari
Nóð þann dýrmœta boðskap, sem
Possíusálmarnir hafa að geyma. Og
þannig sé séra Hallgrímur spámaður
Þessarar þjóðar og Passíusálmar hans
a sérstakan hátt guSspjall íslendinga.
Séra Hallgrímur vitnar um það
siálfur, að andi Guðs hafi komið yfir
s'9- Hann segir:
','^a kom Guðs anda hrœring hrein,
1 Marta mitt inn sá Ijóminn skein".
^íða biður hann Drottin sinn og Guð
a® gefa sér af sínum anda og sínu
liósi-
„Láttu þitt Ijós og anda
leiða og styrkja mig,"
^9ir hann í niðurlagi 11. sálmsins.
9 strax í fyrsta sálmi tekur hann
Ser þessi bœnarorð í munn:
"O, Jesú, gef þinn anda mér,
QHt svo verði til dýrðar þér
uPpfeiknað, sungið, sagt og téð,
s'Óan þess aðrir njóti með".
^fSs' kcen skáldsins var heyrð á
^Preifanlegan hátt. Passíusálmarnir
u °rtir fyrir innblástur og gjöf and-
. s- Þeirrar gjafar, þeirrar blessunar
0 um við notið. íslenzkt fólk, íslenzk
fr|oð _hefur notið og mun um alla
f arnt'ð njóta þess, sem þar er „upp-
nað, sungið, sagt og téð".
III.
Það mœtti halda mörg erindi um
Passíusálmana og áhrif þeirra á líf
manna, uppeldi og lífsskoðanir. Það
mœtti rœða sérstaklega um guðfrœði
þeirra og trúfrœði, um siðfrœði þeirra
og sálgœzlu, heilrœði og lífsspeki.
Það mœtti rœða um viðhorf þeirra
gagnvart yfirvöldum, lögum og dóm-
um, heimsádeilur þeirra, málfrœði
þeirra og bragfrœði og margt fleira.
Hér gefst ekki tími til að gera neinu
þessara efna sérstök skil, enda þótt
œskilegt hefði verið að fjalla nánar
um þessi efni og tilfcera dœmi úr
sálmunum. En ég vil minna á það,
að Passíusálmarnir hafa komið oftar
út en nokkur önnur islenzk bók. Þeir
voru fyrst prentaðir árið 1666 á Hól-
um, höfuðstað norðlenzkrar kristni,
þar sem skáldið sleit barnsskónum.
Þeir hafa nú alls verið prentaðir 67
sinnum á íslenzku, ef allt er talið.
Segir það sína sögu um vinsœldir
þeirra og áhrif, enda hafa þeir verið
handleiknir af meiri virðingu, dýpri
lotningu og kœrleika heldur en nokk-
urt annað prentað orð, sem fyrir augu
manna hefur komið í þessu landi.
Og enn í dag tala Passíusálmarnir
til okkar og eiga brýnt erindi til sam-
tímans, af því að þeir flytja okkur
sannleikann um Guð og manninn, um
okkur sjálf andspœnis Drottni okkar
og skapara. Passíusálmarnir eru ein
sú bezta gjöf, sem Guð vors lands
hefur gefið islenzkri þjóð á ellefu
hundrað ára lífsskeiði hennar í þessu
landi. Það skyldu íslendingar meta
og þakka á þessu þjóðhátíðarári. Þeir
skyldu einnig minnast þess með lotn-
221