Nýjar kvöldvökur - 01.10.1934, Qupperneq 46

188
NÝJAR KVÖLDVÖKUR
Gríma, 10. hefti er nýkomin út,
skemmtileg og fjölbreytt að vanda. Með
þessu hefti lýkur öðru bindi og fylgja
því, eins og fyrra bindinu, hinar vönduð-
ustu efnis- og nafnaskrár, sem Þorsteinn
M. Jónsson hefir samið. Slíkar skrár
væri mjög æskilegt að eiga yfir öll þjóð-
sagnasöfn og verða þau þá fyrst að-
gengileg fyrir fræðimenn til að draga
úr þeim margvíslegan fróðleik um siðu,
háttu og hugmyndir, svo og dulræna
reynslu þjóðar vorrar á umliðnum öld-
um. Með þessu hefti Grímu er lokið við
að gefa.út hið merkasta úr þjóðsagna-
handritum þeim, sem Oddur Björnsson
hefur safnað. Er áætlun útgefandans,
að halda útgáfunni afram og gefa fram-
vegis út m. k. eitt hefti á ári og helga
útgáfuna hér eftir meira sannsögulegu.m
viðburðum, sögum um merkilega og ein-
kennilega menn, sögura um baráttu
manna í illveðrum á sjó og landi og sög-
ur um siði og venjur, sem nú eru að ’íða
uiidir lok. Gríma mun halda áfram að
vcra vinsæl og kærkomin öllum lesend-
um sínum.
Aðal bókmenntalegur viðburður ársins
er hin ljómandi falega útgáfa Snæbjarn-
ar Jónssonar á Ljóðmælum Grims Thom-
scns. í Grími á íslenzk þjóð mjög frum-
legan og sérkennilegan listamann, sem
tæplega hefir enn verið metinn að
verðleikum, nema af fáum. Stafar það
af því, að kvæði hans erU dálítið tyrfin
og ómjúk aðgöngu við fyrstu sýn. En
þau eru þeim mun staðbetri og merki-
legri þegar farið er að Kryfja þau til
mergjar. Hjá Grími fer saman ríkt í-
myndunarafl, miklar gáfur og tilfinning-
ar og svo kjarnmikil og sérkennileg
framsetning, að orð hans og setningar
festast ósjálfrátt í minninu og verða eins
og hluti af manni sjálfum. Þetta er í
fyrsta skipti, sem öll ljóðmæli skáldsins
eru gefin út í einu. Þau eru í tveim
bindum, alls 600 bls. að stærð og er frá-
gangur útgáfunnar allur hinn prýðileg-
asti og miklu skáldi samboðinn.
Bækur Menningars/'óðs.
Úrvalsgreinar. Guðmundur
Finnbogason íslenzkaði. —
Rvík 1932.
Þetta er afbragðsbók, þrungin að spekt
og mannviti, enda eru þetta úrvalsgrein-
ar, aðallega eftir enska höfunda. Efnið
er mjög fjölbreytt og er vikið að flest-
um greinum bókmennta og lista, enn-
fremur snilldarlegar náttúrulýsingar,
eins og t. d. í greininni um Niagara foss-
ana. Það er ekki lítið þrekvirki að koma
þessum greinum á eins skínandi fallegt
ísienzkt mál eins og dr. Guðmundur
Finnbogason hefir gert, enda skrifa fá-
ir hreinna og kostabetra mál en hann og
þó jafnframt liðugra og eðlilegra. En
meira er þó um það vert, að með því að
þýða þessar greinar hefir hann gefið
íslendingum sýnishorn af djúpum hugs-
unum gáfaðra mánna, sem ávalt er stór-
gróði að kynnast. Sumum kunna að virð-
ast greinar þessar eigi auðveldur lest-
ur í fyrstu. En því betur sem þær eru
lesnar, því ágætari og hugðnæmari verða
þær, eins og allt sem með ágætum er
hugsað og skrifað. Greinarnar t. d. um
gildi Grikkands fyrir framtíð heimsins
og um Jobsbók eru út af fyrir sig stór-
menntandi, auk hinnar snilldarl'egu
framsetningar og miklu lífsspeki sem
þær hafa að geyma. Mér er grunsamt
um að þessi bók hafi verið minna lesin
en hún er verð. Hugsandi menn, sem
lesa fleira en reyfara, geta ekki kosið
sér hugþekkari bók en þessa til að gleðja
sál sína við.
Benjamin Kristjánsson.
-----* -4'