Sjómannadagsblaðið - 03.06.1962, Blaðsíða 85
Úr Sjómannadagsblaðinu 1938
Á fyrsta Sjómannadaginn var mikið um dýrðir. Sjó-
menn voru samhuga um að gera daginn hátíðlegan og
sem eftirminnilegastan. Sólin baðaði Reykjavík og
virðuleiki og stemning var yfir öllum hátíðahöldunum.
Það voru alls staðar útréttar hendur til hjálpar að undir-
búningi dagsins, en þunginn hvíldi þó fyrst og fremst
á nokkrum mönnum. Hér verða á eftir teknar upp
setningar úr greinum nokkurra framámanna samtak-
anna, er birtust í fyrsta Sjómannadagsblaðinu 1938.
„í dag er merkur viðburður í sögu íslenzkrar sjó-
mannastéttar að gerast. I fyrsta skipti hafa sjómennimir
ákveðið að koma fram sem samtakaheild, til þess að
kynna landslýðnum lítið brot af störfum sínum og hug-
sjónum, að svo miklu leyti sem því verður við komið,
með þeim undirbúningi, er þessi fyrsti sjómannadagur
hefir hlotið. Ásgeir Sigurðsson.“
„Sjómannadagurinn hlýtur, hvað snertir íslenzka sjó-
menn, að teljast merkasti viðburður ársins; tímamót,
sem marka ný viðhorf og veita nýjum straumum og
fjörgandi áhrifum, ekki einungis í þau félög, sem að
deginum standa, heldur og líka þjóðlífið sjálft, og mun
vonandi verða upphafið að því, að áhrifa sjómannanna
gæti meira í íslenzku þjóðlífi hér eftir en hingað til.
G. H. 0.“
„Við sjómennirnir finnum oft, hvað við erum miklir
útlagar hjá þjóð vorri. Með samtökunum um sjómanna-
daginn hefst stórfelld viðleitni til að sameina sjómenn-
ina til sameiginlegra átaka, fyrir menningarlegum vel-
ferðarmálum sínum og il að vekja þjóðina til meðvitund-
ar og skilnings á hinu mikilsverða hlutverki sjómanna-
stéttarinnar í okkar þjóðfélagi.
Dagurinn á einnig að verða minningardagur drukkn-
aðra sjómanna. I því sambandi ættu allir landsmenn að
geta sameinað sig um mikla hugmynd, en hún er sú: að
vinna að því með ráðum og dáð, að hér í höfuðstað
landsins verði reistur veglegur minnisvarði yfir drukkn-
aða sjómenn. Slíkur minnisvarði myndi hafa stórkost-
legt uppeldislegt gildi og verða til uppörfunar fyrir ís-
lenzkan æskulýð, sem talandi tákn þess, að þjóðin kynni
að meta að verðleikum alla þá, sem látið hafa lífið í
hinni hörðu atvinnubaráttu, svo þjóðin gæti lifað menn-
arlífi í landinu. Henry Hálfdansson.“
„Vil ég að lokum enda þessar línur með þeirri ósk, að
okkur, sem í landi lifum, megi auðnast að láta okkur
farast vel við sjómennina okkar, farmenn jafnt sem
fiskimenn. Er okkur gott að hafa það hugfast, að þeim
og okkur sjálfum er það bezt, að vel sé við þá gert, og
að þeir í því sem öðru láti albúnir úr höfn. Þá getum
við vænzt áframhaldandi góðs árangurs af starfi þeirra,
en á því hvílir að mestu velmegun okkar flestra, er
þetta land byggjum. Jón Axel Pétursson.“
„Þekkingarskortur fólksins í landinu á störfum og
lífskjörum sjómanna getur oft verið broslegur, því verð-
ur að harma, að það skuli vanta í íslenzkar bókmenntir,
og þá sérstaklega að því er snertir seinni tíma, er hefðu
getað bætt úr þessu. En fyrst aðrir hafa ekki orðið til
að kynna fólkinu þessi mál, verða sjómennirnir að gera
það sjálfir, því að um leið og fólkið kynnist málum sjó-
manna, geta þeir verið öruggir um samúð þess, sem er
þeim nauðsynlegur þáttur í baráttunni fyrir menningar-
málum stéttarinnar.
Sjómenn! í dag minnumst við látinna félaga og hefjum
undirbúning til að reisa þeim verðugan minnisvarða. En
veglegasta minnisvarðann reisum við þeim með því að
standa á verði um þá áfanga, sem þegar er náð, ásamt
því að leggja grundvöllinn að vaxandi velferð og menn-
ingu stéttarinnar. Sjómaður.“
Þegar þetta er skrifað var ekki að fullu búið að móta
markmið Sjómannadagsins í Reykjavík og Hafnarfirði,
en það gerðist á haustmánuðunum 1938, en þá var meðal
annars ákveðið að allar tekjur af starfsemi Sjómanna-
dagsins skyldu notaðar til aðreisa dvalarheimili fyrir
aldraða sjómenn og sjómannskonur.
•1«. ik - n ■■ n ■■ u wi m ——— i» — i n w—im «
STÓRGJAFIR TIL DAS
Eftirtaldar gjafir hafa borizt á síðastliðnu ári:
Arni Sigurðsson, Týsgötu 5, arfleiddi Dvalarheimili aldr-
aðra sjómanna að kr. 35.998,63.
Bjami E. Marteinsson, Hafnarfirði, gaf herbergisgjöf til
minningar um foreldra sína, þau Martein Óla Bjarnason
og Þóru Pétursdóttur, kr. 25.000,00.
Jón Hlíðar Guðmundsson gaf herbergisgjöf til minningar
um foreldra sína, þau Guðmund Sæberg Jónsson og Guð-
rúnu Guðmundsdóttur, kr. 25.000,00.
Minningarkort, áheit og aðrar gjafir var að upphæð kr.
45.430,50.
Þessar gjafir eru gleggsti votturinn um þann hlýhug og
þá velvild, sem almenningur ber til þeirrar uppbyggingar,
sem Sjómannadagsráð hefur staðið fyrir með byggingu
dvalarheimilis fyrir aldraða sjc»nenn og sjómannskonur.
Stjóm Sjómannadagsráðs færir ofanrituðum gefendum,
svo og alþjóð, alúðar þakkir fyrir margvíslegan stuðning
við að koma þessu mannúðarmáli í framkvæmd.
G. H. O.
SJÓMANNADAGSBLAÐIÐ 91