Sjómannadagsblaðið - 01.06.1983, Blaðsíða 14

Sigurjón Stefánsson, skipstjóri. Nafn hans og b/v Ingólfs Arnarsonar eru nátengd livort
öðru.
væri í matarveislu. Þeim mun nieiri og betri var
aflinn, sem betur var á borð borið í drauma-
veislunni. Ég man varla eftir að mig dreymdi
fyrir því, hvert ég ætti að fara, og þó dreymdi
mig fyrir þvi. En ég var bara svo mikill þver-
haus, að ég vildi alltaf ákveða sjálfur um þetta,
frekar en fara að ráðum annarra, hvort sem var
í vöku eða draumi. Það kom því ekki að nein-
um notum fyrir mig, eins og sumir hafa sagt frá,
að þeir hafi farið eftir draumkonum. Ég hafði
ekki lag á að nýta mér slíkt. Þrátt fyrir það gekk
mér alltaf vel og var aldrei langt frá toppnum.
Og allt gekk áfallalaust, þó maður lenti á
stundum í alls kyns veðrum. Stórslys hafa ekki
hent hjá mér, utan að eitt sinn týndist óvanur
maður af skipinu, hvarf fyrir borð í blíðskap-
arveðri og veit enginn hvað skeð hefur. En
góður árangur er mörgum að þakka og mér
fylgdi alltaf góður kjarni manna. í þeim efnum
er um stóran hóp manna að ræða og varla hægt
að nefna nöfn af þeim sökum. Þó vil ég nefna
mág minn, Grím Jónsson, sem byrjaði hjá mér
sem 2. stýrimaður og var með mér í 20 ár,
bátsmanninn Þorvald Guðmundsson, sem var
með mér í 25 ár og fór milli skipa með mér að
ógleymdum kokkinum, Norðmanninum Kára
Ásmá, frábærum manni, sem með sinni góðu
matreiðslu átti án efa ríkan þátt í, hvað manni
hélst vel á fólki. Hann stóð vel í sínu stykki
bæði erlendis og úti á sjó.
— Þú tókst við skuttogaranum Bjarna
Benediktssyni nýjum og ári síðar við enn nýjum
togara BÚR, Ingólfi Arnarsyni. Var jafn mikill
munur á að koma í þessi skip eins og að fara af
gömlu togurunum á nýsköpunartogarana?
— Ég held að munurinn hafi nú verið enn
meiri. Þarna varð alveg gjörbylting bæði í
veiðitækni og enn einu sinni i aðbúð skips-
hafnar og vinnuaðstöðu.
Sjórinn var mitt líf —
minn heimur
— Þú varðst fjölskyldumaður um líkt leyti
og þú tókst við skipstjórn 1952. Breytti fjöl-
skyldan viðhorfi þínu? Leiddist þér á sjónum?
Vildirðu vera á sjónum?
— Mér leiddist aldrei á sjó, aldrei. Ég kunni
vel við mig og ég þekkti ekkert annað og það
komst ekkert annað að. Þetta var mitt líf, minn
heimur. Þó börnin kæmu í heiminn fannst mér
það engu breyta. Mér fannst í raun að þetta ætti
að vera svona. Á mig var aldrei pressa um að
skipta um starf, konan stóðalltaf eins og klettur
mér við hlið. Það hefur geysilega þýðingu.
Margir hafa hætt og gefist upp vegna þess að
konurnar hafa legið í þeim með að koma í land
og fara í annað.
— En svo kom að því, að þú fórst í land.
Varstu orðinn saddur?
— Já, ég var eiginlega búinn að fá nóg. Ég
var að verða 57 ára gamall og hafði eiginlega
gert það upp við mig að reyna að þrauka til
sextugsaldurs í þessu. En ég vissi það vel, að
sextugsaldurinn er alveg toppurinn og eigin-
lega einum og langur tími. Það má telja á
fingrum annarrar handar skipstjóra, sem enst
hafa í starfi fram yfirsextugt og þá er venjulega
farið að halla eitthvað undan fæti hjá þeim
bæði i afla og sókn.
Þá fékk ég tilboð frá Bæjarútgerðinni að
koma í land og verða framkvæmdastjóri Tog-
araafgreiðslunar. Ég sá að þama var tæki-
færið. Þar líkar mér vel, enda er þetta eiginlega
það besta, sem gamall skipstjóri getur dottið
niður á, að komast í gott starf við höfnina og
vera á bryggjunni. Maður á gott færi á að
skreppa um borð og fylgjast með málunum,
segir Sigurjón og hlær við.
Hvað þarf í skipstjóm
og hvað missa menn
með aldrinum
— Þú nefndir að það tæki að halla undan
fæti hjá skipstjórum milli fimmtugs og sextugs.
Hvað þarf í skipstjóm og hvað missa menn með
aldrinum?
— Menn missa eiginlega margt. Skipstjóri
þarf að vera í toppformi heilsufarslega til að
geta skilað góðum árangri. Með aldrinum ger-
ast menn værukærir, missa snerpuna og kjark-
inn til ákvarðanatöku um að skera sig út úr og
gera eitthvað sem bundið er áhættu, en fara
þess í stað að fylgja flotanum og eiga ekki
frumkvæði. Slíkt gengur ekki ef menn ætla að
vera á toppnum. Fleira kemur til. Oft fara
menn að eiga erfitt með svefn er aldurinn færist
yfir, njóta ekki eðlilegrar hvíldar og þá er and-
skotinn laus.
— Áttir þú gott með svefn; gastu hvílst t.d.
þegar illa aflaðist?
— Það var mín sterka hlið alla tíð þar til
síðustu árin, að ég gat sofnað að kvöldi, hvemig
sem gekk og sofið eins og steinn frá miðnætti til
morguns að loftskeytamaður vakti mig með
skeyti kl. átta og var þá úthvíldur.
— En hvemig voru þessir draumar þinir
sem boðuðu þér góðan afla?
— Ja, sem dæmi var það eina vertíðina, ég
held 1956, að við vorum með flottroll hér á
Selvogsbankanum. Aflinn var lítill og veðrið
leiðinlegt. Þetta var i apríl árið sem Friðrik
Danakonungur og drottning hans komu í
heimsókn. Nokkrum dögum fyrir heimsóknina
vorum við að þvælast þama í tregðu og reiði-
leysi. Þá kom einn af þessum draumum hjá
mér, þar sem ég er í veislu heima á Hólum í
Dýrafirði, en oftast voru draumaveislur mínar
bundnar þessu æskuheimili mínu. I þetta sinn
dreymir mig, að Friðrik konungur og drottn-
ingin eru komin heim að Hólum og verið er að
útbúa stóra veislu. Geysilega mikill matur er
fram borinn. Að borðhaldi loknu fer ég I þess-
um draumi upp á loft í húsinu, en þar voru
svefnherbergin. Þá sé ég í draumnum, að
drottningin steinsefur þar uppí rúmi.
Þegar ég vakna um morguninn verð ég ofsa-
kátur, því ég var þess fullviss að góður fiskur
myndi koma út á svona stóra og góða veislu,
meira að segja konungsveislu. Ég tók hins veg-
ar að velta því fyrir mér, hvað þetta ætti að
þýða með drottninguna sofandi uppí rúmi. Ég
fékk engan botn í það, fyrr heldur en daginn
sem þau komu hingað til landsins konungs-
hjónin, þá dettur norðanáttin niður og gerir
þetta fína veður á Selvogsbankanum. Ég lenti
þama í einhverju mesta mokfiskirii sem ég hef
tekið þátt í með flottroll. Við vorum búnir að
fylla lestar og allt dekkpláss aftur í ganga og
vorum með gæðaþorsk eins og á skipinu toldi,
og lögðumst I aðgerð og vorum í henni allan
daginn fram á kvöld. Þá áttaði ég mig á því,
hvað svefn drottningarinnar hafði boðað. Það
var rjómalogn allan tímann meðan við mok-
uðum þessum fiski upp og meðan á aðgerðinni
stóð. Ef mann dreymdi kvenfólk, sem var svo-
lítið líflegt söng mikið og dansaði, þá var það
fyrir vitlausu veðri. en sofandi kvenfólk í
draumi boðaði logn.
— Fleiri draumar?
— Einu sinni vorum við að fiska fyrir
Þýskalandsmarkað og vorum á Eldeyjarbank-
anum svona seinni hluta túrsins. Túrinn hafði
verið sæmilegur, en fiskirí þó ekkert sérstakt.
14 SJÓMANNADAGBLAÐIÐ