Sjómannadagsblaðið - 01.06.1983, Blaðsíða 25

Patrekur, hið nýja skip Jóns Magnússonar.
PATREKSFJÖRÐIJR
Kvennasveitin írá sjúkrahúsinu fleygði
stýrimanni sínum í sjóinn —
Það voru sigurlaunin fyrir kappróðurinn
Patreksfjörður er einn helsti
útgerðarbær landsins, og hefur
verið það lengi. Þegar við tölum
um Patreksfjörð, eigum við þó
oftast við Vatneyri, útgerðar-
bæinn. Og reyndar fjallar grein
þessi einkum um þann stað.
Firðinum, eða Patreksfirði, lýs-
ir Jón Sigurðsson, Yztafelli svo
fyrir hálfri öld:
Firðir þeir, er skerast vestan í
Vestfjarðakjálkann milli Bjarg-
tanga og Straumness, heita Vest-
firðir.
Patreksfjörður er syðstur þeirra.
Suður úr firðinum skerast margir
dalir inn í fjöllin, en allir mjög
þröngir. Lítil byggð er í þessum
dölum, og sumir óbyggðir, en einn
bær í öðrum eða örfáir saman.
Slæm er leiðin milli dalanna. En
þar eru víða allgóðar bújarðir.
Stunda bændur jöfnum höndum
landbúnað og fiskiveiðar.
Einna grösugastur þessara dala
er Örlygshöfn. Örlygur gamli var
einn hinna fáu landnámsmanna,
sem var kristinn. Hann var nor-
rænn að ætt, en fóstraður upp hjá
Patreki biskupi, dýrlingi íra. Hann
kom fyrst að landi í Örlygshöfn og
skírðifjörðinneftirfóstrasínum.en
sneri þaðan braut og byggði suður
á Kjalarnesi. Sauðlauksdalur er
innarlega með firðinum. Eins og
víðar í dölum þessum, er hið litla
undirlendi í Sauðlauksdal mynd-
að af skeljasandi. En sandurinn er
ókyrr og hefir mjög sótt á að eyða
graslendi. I Sauðlauksdal bjó á 18.
öld sr. Björn Halldórsson, sem var
mesti frömuður garðræktar og
margra framkvæmda. Þardvaldist
með honum Eggert Ólafsson. Sér
þar ýmsar minjar þeirra. Enn sést
garðurinn „Ranglátur“, sem sagt
er að sr. Björn hafi látið sóknar-
menn hlaða nauðuga, til vamar
sandfoki. í kirkjueru margirfornir
munir. Þar er hökull, er saumað
hefir Ingibjörg brúður Eggerts,
prýðilega gerður. Frá Sauð-
lauksdal liggur leið suður á
Rauðasand. Þar fór Eggert með
búslóð sína og brúði, er hann lagði
af stað í síðustu för sina.
Að norðanverðu við Patreks-
fjörð er strandhlíðin sléttlendari,
dalir fáir og lítt byggðir. Þar ganga
eyrar í sjó fram og skammt á milli.
Heita þær Vatneyri og Geirseyri.
Við eyrar þessar er ágæt höfn og
SJÓMANNADAGSBLAÐIÐ 25