Sjómannadagsblaðið - 01.06.1983, Blaðsíða 79

Seglskip með tölvu vann
kappsiglingu yíir Atlantshafið
Fátt virðist eins fjarlægt í sam-
tíðinni og tölva og seglskip. Segi-
skipið er tákn liðins tíma, en tölv-
an tákn framtíðarinnar, þess er
koma skal.
Á hinn bóginn er það nú Ijóst að
tölvur geta einnig gert mikið gagn
á seglskipi, og til vitnis um það er
eftirfarandi frásögn, en hún fjallar
um það, hvemig SIR TOMAS
LIPTON, seglskúta vann
siglingakeppni yf ir Atlantshaf ið —
og setti hraðamet á leiðinni, með
hjálp tölvu.
Hvemig er tölva notuð við stjóm
seglskipa
Seglskútan SIR TOMAS
framándi um siði, er við stígum um borð í
erlend skip.
Þótt þéringar séu nú aflagðar og að-
búnaður miðist við hagræðingu, fremur
en pyngju örfárra auðmanna, þá má
segja, að þrátt fyrir allt séu farþegaskipin
glæsilegri og betur búin en nokkru sinni,
og á það því enn við, sem segir í upphafs-
orðum þessarar greinar, er vitnað í orð
Indriða Einarssonar, en hann segir:
„Skipin, sem fluttu póst og farþega 1872
voru búin við hæfi ríkra manna.“
Við þetta má segja að sé staðið enn
þann dag í dag á sjónum, en munurinn er
ef til vill aðeins sá, að nú ferðast allir á
fyrsta farrými.
LIPTON kom fyrst í mark í al-
þjóðlegri siglingakeppni á
Atlantshafi, en siglt var frá
Plymouth í Englandi til Rhode
Island í Bandaríkjunum. Allskon-
ar skútur tóku þátt í þessari
keppni, en aðeins einn maður var
um borð, því þetta var keppni
einstaklinga.
Skipstjóri á skútunni var
Geoffrey Williams, reyndur
siglingamaður, og hann notfærði
sér tölvu við að sigla vestur um
haf.
Leið skútunnar var ákvörðuð
daglega með hjálp tölvu, er mötuð
var með eiginleikum skútunnar
við ýmsar aðstæður og einnig
hafstraumum og veðurkortum, er
fengin voru daglega frá veður-
stofunni í Bracknell, ásamt upp-
lýsingum um stað skútunnar
hverju sinni.
Notuð var KDF9 tölva frá Eng-
lish Electric Computers Ltd.
Tók úrvinnsla tölvunnar 3.5
mínútur á hverjum morgni, og
með hjálp tölvunnar tókst Will-
iams skipstjóra ekki aðeins að
sigra alla keppinauta sína, heldur
setti hann einnig hraðamet, með
því að fara 390 km á einum sólar-
hring (hraðamet fyrir einstakling),
en það er nærri 9 hnúta meðal-
hraði.
Tölvufræðingarnir skiptu verk-
efni sínu í þrjá hluta. Hnattstöðu
skútunnar, eiginleika skútunnar
og hraða, og skemmstu leið til
áfangastaðar. Upplýsingar veður-
stofunnar og veðurspá var fengin
hvern morgun og gerð var spá
fyrir næstu 150 kílómetrana er
skútan átti að sigla.
Við hverja tölvuúrvinnslu voru
reiknaðir möguleikar á 150 stefn-
um, en ný stefna var tekin kl.
11.00 hvern morgun og þá gert ráð
fyrir að fara ekki nema 35 kíló-
metra út af stórbaugsleiðinni til
áfangastaðarins og spáin var látin
ná fyrir næstu 52 klukkustundir
og miðað við að ná á sem
skemmstum tíma til áfangastað-
arins.
Tölvan kom síðan með 6 bestu
valkostina og voru þeir bornir
saman við Ship Routing Officer at
Braknell, en þar eru kaupförum
gefnar upplýsingar um siglinga-
leiðir yfir Atlantshaf.
Að þessu loknu voru tveir bestu
valkostirnir sendir með fjar-
skiptatækjum til skútunnar, og
þar tók skipstjórinn sína ákvörð-
un.
Eru tölvur betri en sjómenn?
Lauslega áætlað kostaði þessi
tölvuvinnsla um eina milljón
króna, er tölvufélagið gaf, því það
vildi sanna yfirburði tölvunnar á
þessu sviði.
Siglingafræðingur hefði getað
unnið úr gögnum tölvunnar á
24—36 tímum og hugsanlegt er að
siglingafræðingar um borð í skipi,
með veðurfregnum, hefðu komist
að líkri niðurstöðu og tölvan, en
óhugsandi er þó að „einyrki“ á
siglingu geti sinnt slíkri vinnu.
Tölvunotkun til þess að finna
hentugar siglingaleiðir hefur verið
notuð með góðum árangri af
ýmsum ieiðsögufyrirtækjum
beggja megin Atlantshafsins og
þykir það sjálfsagt að fá slíkar
tölvuleiðir fyrir stórskipin, því það
sparar tíma, álag og orku, en þetta
er í fyrsta sinn sem skemmtiskúta
fær slíka þjónustu — og árangur-
inn lét ekki á sér standa.
SJÓMANNADAGSBLAÐIÐ 77