Sjómannadagsblaðið - 01.06.1994, Side 32

SJÓMANNADAGSBLAÐIÐ
30
áður en ég varð formaður Vélstjórafé-
lagsins og mig minnir að það hafi ver-
ið 1983 að komið var að máli við mig
og ég beðinn um að vera í framboði til
forseta FFSÍ. Ég gekkst inn á það en
varð fljótt var við að hafnar voru „ag-
iteringar“ gegn mér með það í huga að
tefla manni fram á móti mér. Nú - sá
maður fannst. Hann kom úr röðum
skipstjórnarmanna og þar sem þeir
áttu fleiri fulltrúa á þinginu var sú bar-
átta töpuð fyrirfram. Ég og mínir
menn sættum okkur við það og létum
gott heita. En í framhaldi af þessu
kom það að FFSÍ hefur aldrei viður-
kennt kvótakerfið sem stjórnunarleið
- verið alfarið á móti því - þótt and-
staðan muni eitthvað vera að minnka
núna.
Á þinginu 1985 urðu mjög harðar
deilur um kvótakerfið og hafði Guð-
jón A. Kristjánsson forseti lýst yfir að
hann mundi segja af sér ef það yrði
viðurkennt sem stjórnunarleið af
þinginu. Ég hafði haft samband við
mörg félög úti um land og var sann-
færður um að stuðningsmenn kvóta-
kerfisins væru í meirihluta á þinginu.
Varla nema Vestfirðingar voru á móti,
en það höfðu þeir frá upphafi verið.
En svo gerist það á þinginu að þeir
sem sagt höfðu mér að þeir mundu
styðja kerfið runnu margir af hólmin-
um og gengu í það að búa til einhverja
útfærslu á skrapdagakerfinu - og tókst
að fá fyrir því meirihluta til að bjarga
ásjónu Guðjóns. Þessa tillögu fór
Guðjón með sem fulltrúi FFSÍ á Fiski-
þing, en þar fór svo að hún fékk ekki
nema eitt atkvæði eða atkvæði hans
sjálfs, sem segir nú býsna mikið um
efnið. Og reyndar held ég að þessi
tillaga hafi aðeins verið samþykkt til
þess að Guðjón þyrfti ekki að standa
við yfirlýsinguna um að víkja. En nóg
um það.
Mér og fleirum úr okkar hópi fannst
að við ættum enga möguleika á að
koma okkar málum fram innan FFSI.
Okkar áherslur komu þar aldrei í ljós.
Þar með tók ég þá ákvörðun að beita
mér fyrir því að við gengjum út úr
sambandinu."
Til samtaka okkar teljast nú
2400 manns
„En það var ekki svo einfalt. Fyrst
varð að samþykkja það á aðalfundi og
láta síðan allsherjaratkvæðagreiðslu
fara fram um málið. FFSÍ-menn lögð-
ust fast gegn þessu og áttu greiðara
með að ná til manna úti um land en
við. En samt fór það svo að tillagan
um úrsögn Vélstjórafélagsins var
samþykkt og voru aðeins um 10% á
móti. Þá varð ég óskaplega stoltur, en
ekki hefðijrað verið létt að mæta á
næsta FFSÍ þing eftir að hafa fengið
neitun frá félögum mínum í VSFI.
Því var spáð af mörgum að eftir úr-
sögnina mundum við einfaldlega
lognast út af. En raunin hefur orðið
önnur. Við erum boðaðir til þing-
nefnda og til ráðherra ekki síður en
FFSÍ þegar málefni sjómanna eru á
döfinni og fáum öll þingmál er að
þeim lúta til umsagnar. Þannig erum
við fullkomlega teknir gildir. Það
gjald sem tekið var af vélstjórum og
rann óskipt til FFSÍ kemur nú til okk-
ar. Til þess þurfti að vísu lagabreyt-
ingu og hún kostaði baráttu - en
fékkst samþykkt á síðasta þingi. Þar
brást enn ein hrakspá andstæðinga
okkar.
Utan Vélstjórafélags Islands eru nú
nokkur félög. Þau eru Vélstjórafélag
Vestmannaeyja og Vélstjórafélag
Suðurnesja og deildirnar í Grindavík
og á Akranesi. En Vestmannaeying-
arnir og Suðurnesjamennirnir hafa
gert við okkur samstarfssamning. Þeir
eru gengnir út úr sínum samböndum,
FFSI og SSÍ og þannig háttar til nú
innan FFSI að innan þess sambands
eru engir vélstjórar.
Til samtaka okkar teljast nú rúm-
lcga 2400 manns að ég ætla en innan
FFSÍ geta varla verið fleiri en 17-
1800. Því erum við orðnir stærri en
þeir. Komi Akurnesingarnir og Vest-
firðingarnir með fjölgar enn og við
stefnum á samtök sem orðið gætu allt
að 3000 manns: Því þeim fjölgar stöð-
ugt sem starfa að vélstjórn í landi.
Eftir því sem Vélstjórafélagið eflist
verður auðveldara að koma fram þeim
framfaramálum sem ég hef nefnt. Það
er bæði illt og gott að vera með mið-
stýringu, en segja má að ein stjórn yfir
svo fjölmennu félagi sé viss miðstýr-
ing. Én það þýðir líka að öll starfsemi
verður miklu markvissari og skilvirk-
ari og úr meiri fjármunum verður að
spila. Endurmenntunin, sem er alveg
bráðnauðsynleg fyrir vélstjórastéttina,
krefst mikils fjár svo hægt sé að að
efla hana. Og fleiri sameiginleg verk-
efni er verið að ráðast í sem kosta sitt.
Ég nefni nýja Vélstjóratalið, en það
mundu Vélastjórafélag Vestmanna-
eyja eða Vélstjórafélag Suðurnesja
ekki ráða við ein, né aðrar litlar ein-
ingar. Það er sannfæring mín að því
fleiri sem við náum inn í samtökin,
því fleiri góðum málum verður hægt
að koma fram. En fyrsta skilyrðið er
markviss stefna - að menn viti hvað
þeir vilja.“
Samþykkjum ekki alþjóðlega
skráningu farmanna án
hliðarráðstafana
,,Ég tel rétt að koma hér að málefnum
farmannanna sem svo mikið hafa ver-
ið til umræðu. Allt frá því er ég fór að
fylgjast með þessum málum um 1979
höfum við verið aðilar að Norræna
vélstjórasambandinu, sem ég áður vék
að. Þá var þessi útflöggunarþróun
þegar komin mikið til umræðu á hin-
um Norðurlöndunum. En hér sögðu
menn sem svo að þessi fjandi mundi
aldrei dynja yfir okkur, við mundum
berjast á móti þessu. En reyndin varð
sú að menn réðu ekkert við þetta, þrátt
fyrir hvers kyns heitingar.
Eina Norðurlandaþjóðin sem náð
hefur árangri eru Danir. Þeir sögðu
strax að þeir ætluðu að gera danska
fánann á flutningaskipunum að tákni
um góða þjónustu og það hefur þeim
tekist. Danir reka um 600 kaupskip
sem sigla um heimshöfin. Þessi skip
eru í samkeppni við útlendinga og
koma sum varla til Danmerkur. Dönsk
stjórnvöld sögðu nefnilega við sjálf
sig: „Ef við mönnum okkar skip með
útlendingum, þá þýðir það að dönsku
sjómennirnir verða atvinnulausir og
bætast í hóp atvinnulausra hér heima“
- en atvinnuleysi í Danmörku er um
8-9%. Og útlendingarnir um borð
munu ekki koma til með að eyða sín-
um peningum í Danmörku, kaupa
danskar iðnaðarvörur o.s.frv. Því
skulum við gera okkar fólk sam-
keppnishæft við útlendingana með því
að lækka launakostnað útgerðanna.“ -
Það var gert með því móti að ríkið gaf
skattana eftir, en þeir námu um 37%
af laununum. Með þessari aðferð hafa
yfir 90% danskra farmanna haldið
vinnu. Nú hafa Finnar farið sömu leið
og Danir, þó með þeim mun að samn-