Sjómannadagsblaðið - 01.06.1997, Síða 45
SJÓMANNADAGSBLAÐIÐ
45
moka kolum inn á fírana undir eldana
svo hægt væri að halda uppi dampi og
það var mergurinn málsins.
Frásagnarverðu ferðalagi man ég
þó eftir sem farið var haustið 1937. Þá
réði ég mig sem kyndara einn túr á
þýskan togara frá Cuxhaven fyrir
milligöngu Júlíusar Guðmundssonar
sem þá mun hafa verið þýskur konsúll
hér. Þessi togari, sem ég man ekki
hvað hét, var um 300 tonn og afburða
sjóskip. Því minnist ég þessa hér því á
þessum togara lenti ég í versta veðri
sem ég man eftir. Það gerði á okkur
hreinasta ofsaveður af norðaustri þeg-
ar við vorum staddir á Halanum. Við
vorum með fullt dekk og búnir að láta
1000 körfur í lestina. Við vorum að
taka inn trollið þegar veðrið skall á og
vorum skyndilega umluktir hafís sem
hrakti hratt undan veðrinu. Er þar
skemmst frá að segja að við vorum
lokaðir inni í ísnum í sex klukkutíma
áður en okkur tókst að brjótast út úr
honum og áttum í miklum erfiðleik-
um með að ná inn trollinu. Þá var
skipið orðið hriplekt af átökunum við
að komast út úr íshrönglinu.“
Togarinn Ólafur fórst
„Þegar veðrinu loksins slotaði vor-
um við komnir 200 mílur út af Látra-
bjargi og höfðum allan tímann mátt
passa okkur á helv... jökunum sem
voru úti um allt. Loks þá gátum við
farið að sigla í átt til Patreksfjarðar.
Sem skilja gefur fór togarinn beint út
til Þýskalands eftir þessi ósköp. Hann
kom þó við í Reykjavfk og þar fór ég
af honum.
Það sagði mér maður sem verið
hafði á Hannesi Hafstein í Halaveðr-
inu 1925 að sjórinn hefði verið jafn-
vel enn verri þarna en þá — en það
sem bjargaði okkur var að það var
ekkert frost. Ég hef aldrei séð jafn
rosalegan sjó, en ekki treysti ég mér
til að segja hve háar öldumar vom.
Meðan veðrið var verst fórst Alliance-
togarinn Ólafur, sem var aðeins
skammt frá okkur. Man ég að það at-
vikaðist svo að loftskeytamaðurinn
okkar kom niður og sagði að íslensk-
ur togari væri sokkinn skammt frá
okkur. Þegar ég tveimur sólarhringum
seinna gat hringt í konuna og sagt
henni frá að íslenskur togari hefði
Á norska síldveiðiskipinu Silva 1941. Tundurdufl voru á reki og hér er Stefán
Jóhann í fulum herklœðum með riffil albúinn að granda þeim.
farist skammt frá okkur var farið að
spyrja eftir Ólafi — en ekki fyr.“
Tankarnir björguðu okkur
„Öðru illviðri man ég eftir. Ég var
þá í flutningum á skipi sem Sigríður
hét og við vomm í flutningum fyrir
setuliðið með vörur til Hornafjarðar
frá Reykjavík. Ég var stýrimaður, en
skipstjórinn var Sigurður Jökull. Eitt
sinn vomm við að flytja stóra, tóma
tanka austur sem líklega hafa vegið
ein tvö hundruð tonn. Þeir lágu sinn
með hvorri síðu skipsins frá hvalbak
og aftur að brú og súrraðir niður með
vírum. í göngunum man ég að voru
túrbínur í hverfla. Við hrepptum leið-
indaveður og er ekki að orðlengja það
að við fengum á okkur svo stórt brot á
Elisabetarbankanum, sem er 200 míl-
ur suðsuðvestur frá Vestmannaeyjum,
að skipið fór algjörlega á kaf. A Sig-
ríði voru háir loftventlar, en það flóði
niður um þá alla saman. Skipstjóra-
íbúðin aftur af brúnni fylltist algjör-
lega. Ég er ekki í neinum vafa um það
að hefðum við ekki verið með þessa
stóm, tómu tanka, hefði skipið farið
niður, því við vorum með mikið af
fullum bensíntunnum á þilfari og
olíutunnur fullar í lest, svo ég hefði
ekki boðið í það án tankanna. En að
öðm leyti var skipið ólaskað.“