Eimreiðin - 01.07.1930, Síða 75

ElMREIÐlN
EUGENE O’NEILL
283:
sjonarsviðið og vinnur ást Önnu. Þeir berjast um hana og í
teirri rimmu segir hún þeim sögu sína. Gamla Chris finst
nu> að hann hafi beðið fullnaðarósigur fyrir »the ole davil,
sea« og ræðst á feigs manns fleytu, til þess að reyna að
mvkja guðinn með því að fórna sjálfum sér. írski sjómaðurinn
kefur í bræði sinni ráðist á sama skip, til þess að komast
Sem lengst burt og reyna að gleyma Önnu. Hann getur þó
ekki á sér setið að finna hana, áður en hann fer, og þá
bugar ástin afbrýðina, svo alt fellur í ljúfa löð með þeim. En
skilnaðarstundin er stutt. Og fram undan er sjóferðin full af
kættum, þokan glórulaus og »dat ole davil, sea«.
Mikill munur er þó á meðferð höfundar á hafinu í þessum
bókum. í The Moon of the Caribbees o. s. frv. er hafið veru-
kikaatriði, enda eru þeir leikir mjög realistiskir. í Anna Christie
er hafið meira en veruleikur einn, það er hið yfra tákn ör-
iaSanna.
Eins og margir núfímarithöfundar hefur Eugene O’NeilI
Sengið kjarnsæisstefnunni á hönd og stendur þannig í þakk-
^tisskuld við August Strindberg, hinn mikla spámann nú-
hefur hann látið svo um mælt (1923), að
spakvitrasti leikritahöfundur nútímans. En
skygnist undir yfirborð hlutanna eftir duld-
ntn orsökum til breytni vorrar, hún bendir á hulin erfðaein-
enni og ættgengi, hún grefur djúpt í hvatalíf manna eftir
°rsökum til breytni vorrar, hún reynir að bregða birtu yfir
tvískinnung í lífi flestra manna, milli sjálfráðrar og
uppgerðar á annan bóginn og veruleika á hinn,
°9 loks beitir hún öllum hinum margvíslegu tækjum, er mann-
9t ímyndunarafl og hugsun á yfir að ráða, til þess að Iýsa
Urstöðum sínum eða kjarnanum í heimi veruleikans (þar af
nafniÖ expressionismus). í þessu meðal annars er hún gagn-
®o raunsæisstefnunni, er einskorðaði sig við »náftúruna«,
3 sem eðlilegt þótti og skynsamlegt.
Neill hefur ritað margt í anda þessarar stefnu, og skal
er aðeins getið þriggja Ieikrita: The Hairy Ape (1922), The
j Veat God Brown (1925) og Lazarus laughed (1925—’26.
*The Hairy Ape« reynir O’Neill að gera það á leiksviði,.
‘n Rodin gerði með meitlinum, þegar hann skóp »Hugs-
nnu mikla
ósiálfráðrar
nmans. Sjálfur
trindberg væri
niarnsæisstefnan