Eimreiðin - 01.10.1942, Page 88

RITSJA
KIMnKIÐI>'
300
pcrsónmium i Tcss. I>að ]>arf ekki
að lesa langt til ]>ess að finua þess-
uin orðmn stað i sjálfri sögunni.
l>á gerir hin rika sainúð höfundar-
ins með öllu, seni lifir og hrærist,
sitt lil að gera verk hans arðher-
andi fyrir andlegun þroska lesend-
anna. Alls staðar er hún ósvikin, en
ekki tilfinningasemin tóm, lieldur
ekld ]>ar sem munklökkvinn er
mestur. I.oks má geta ]>ess, að sam-
vistirnar við Emmu Laviniu Gif-
ford, fyrri konu skáldsins, telja
sumir hókmenntafræðingar hafa
sett mót sitt á skáldskap hans (sjá
t. d. Nejr Macminn prófessor, i
„Creative Thinkers II“, hls. 590).
Sveitastúlkan Tess er imynd sak-
leysisins, og í licnnar mynd er sak-
leysið svivirt af samvizkulausmn
fanti. Eftir ]>að er allt hcnnar líf
sifelld eftirvænting og vonhrigði.
Maðurinu, sem hún clskar heitar
en lífið í eigin hrjósti, yfirgefur
hana, þegar hann fær að heyra um
smán liennar, og fanturinn er aft-
ur að ná valdi á henni, ]>egar liún
uð nýju kemst að lygum hans og
ræður honmn hana. Til ]>ess að jarð-
nesku réttlæti sé fullnægt, verður
hún að hæta fyrir glæp sinn í sögu-
lok með sinu eigin jarðncska lifi.
En mynd hennar lielzt óspillt og
engillirein alla söguna á enda, ]>rátt
f.vrir veikleikann. Hún er konan
með smyrslahuðkiun, sem græðir
sár lieimsins af fórnandi kærleika
sinum. Líf liennar er trúarleg fórn,
og sú fórn lieldur uppi þreki Iienn-
ur allt til loka. En tni hennar á
ekkert skylt við hefðbundnar kenni-
setningar, heldur kemur hún frá
hjnrtanu. Ef liöfundurinn hefði eltki
gert Tess þannig úr garði, myndi
hún ekki hafa orðið jafn tigin og
sterk i sjálfri sorginni. Því að l>að
er djúpur sannleikur i þessum orð-
um, annars hugsuðar af engilsax-
neskum stofni: „once a rcligi°us
conception hecomes a social ]>hil°'
sophv, its validity as a reiigi°us
forec is gone“.
I>ó að mér hafi að vísu ekki unn-
izt tími til að hera þýðinguiia sam-
an við frumritið, virðist inér Snæ-
hjörn Jónsson hafa leyst sitt lilut-
verk vel af hendi. Þýðing lians her
á sér stílblæ höfundarins, og l>á cr
jafnan miklu náð. Er l>ó engan
veginn létl verk að þýða þennan
höfund, þvi að bæði hcndir það *®i
oft, að hanií gcti orðið liárnákvæm-
ur, svo að engu má skeika í þýðingu>
og einnig cr Iiann stundmn mj'rk-
ur. Auk ]>ess gætir nokkuð mál'
lýzku innan um. Þær aðrar sögm
Hardys, sem heztar eru og ættu að
lesast ásamt ]>essari, í samstæðn
lieild, cru „Far From The Madding
Crowd“, „The Woodlanders", »Thc
Return of the Natives“, „Tlie Mny°r
of Casterbridge" og ,»Judc the Ob-
scure“. En sagan Tess er vafaknUst
sú bók Hardys, sem allra hluta
vcgna var bezt til þess faliin að
kynna Iiann islenzkum lesendum,
enda má mikið vera, ef liún verðu'
ckki vinsæl hók bæði í borg og sveh
á íslandi. Si>-
A hættusvæðinu
eftir Jóhann G. Kúld. Ak.
(Pálmi H. Jónsson). Jóhann K'iki
er furðu mikill afkastamaður 111,1
ritstörf, og liefur hann þó aniiað
liaft að gera en sitja við skrifborð
ið. Hann hefur verlð sjúklingur i
heilsuhæli og eftir að hann frísk
aðist, liefur Iiann oftast verið eit*
livað að starfa, eins og frásagnir