Eimreiðin - 01.07.1944, Blaðsíða 93

eimreiðin
RITSJÁ
237
°g að sunru leyti hreinnar villi-
Wennsku. Afleiðingarnar af þessari
þróun sjást í framferði Þjóðverja
.gagnvárt þjóðum og einstaklingum i
sambandi við stríð það, er nú geisar,
— sjást í aukinni harðýðgi og hrotta-
fkap og vaxandi liroka og ofdranibi.
I bók próf. Worm-Múllers um Noreg
tmdir oki nazismans er lýst athæfi
heirra í Noregi frá því er þeir her-
námu landið og fram á árið 1943, og
er það ófögur lýsing, en því miður
líklega sönn. Og það er svo sem
auðvitað, að ekki er bægt að ala
hjóð upp í mannúðarleysi og drottn-
inargirnd árunt saman, án þess að
hað láti eftir sig einbver merki í
hugsunarhætti hennar og breytni.
Bókin er rituð í tiltölulega róleg-
Uin stíl og ekki kveðið fastar að orði
en við mátti búast. Próf. Sig. Nordal
skrifar ágætan formála, og í bókinni
er fjöldi mynda. Linubrengl eru á
hls. 120, og gerast þau nú ískyggilega
Bð í blöð'um og bókum, og þyrfti að
vanda frágang betur, en gert er.
Jakob Jóh. Hmári.
'U'Eil ER MAÐURINN? íslendinga-
œiir I—II. Brynleijur Tobiasson
hejur skrásett. Rvík 1944. (Fagur-
skinna).
!,Oll byrjun er erfið“, er gainalt
niáltæki, og það liefur ekki verið
'andalaust verk, sern Brynleifur
nieiintaskólakennari Toliíasson tók
að sér með samningu þessarar bókar.
Hér er um að ræða fyrstu handbók
‘slenzka í líkingu við ævibandbækur
erlendar, svo sem „Wlio Is AYlio?“
handbækur í hinum enskumælandi
heimi. Stutt æviágrip liátt á fjóri'a
húsund ínanna eru í bókiimi, og li ,fa
heir einir íslendingar xerið teknir í
safn þetta, sem voru á lífi 1. febrúar
1904, er innlend ráðherrastjórn
hófst á Islandi. Af þeiin er rúmur
þriðjungur látinn, cr bókin keniur út,
en undirbúningur hennar undir
prentun liefur tekið nokkur ár. Að-
alvandinn við samningu slíkrar bók-
ar sem þessarar liggur í því að vega
og meta þær upplýsingar, sem fengizt
liafa og fáanlegar reynast uin meiin
og finna fastar reglur fyrir því formi,
sem æviágripin eiga að birtast í. I
þessari fyrstu útgáfu gætir ýmislegs
ósamræmis, sem auðvelt á að vera að
lagfæra við útkonru bókarinnar næst.
Því vafalaust kemur bók þessi út
oftar — og ef til vill árlega, þegar
fram í sækir. Hún hefur að geyma
óhemju-fróðleik uiii íslenzka menn
og konur úr öllmn stéttum og bætir
úr brýnni þörf.
Sv. S.
Alexander Jóhannesson: MENNING-
ARSAMBAND FRAKKA OG ÍS-
LENDINGA. Rvík 1944.
Bók þessi er 9. bindi Islenzkra
fræða, sem dr. Sigurður Nordal er
útgefandi að og gefið er lit með
styrk úr Sáttmálasjóði. Er hér rakin
saga menningarviðskipta Frakka og
íslendinga frá því á landnámsöld og
til vorra daga. I níu köflum er skýrt
frá dvöl íslendinga í Frakklandi og
Frakka á Islandi, rætt uni Island í
frönskum bókmenntum og Frakkland
í íslenzkum, getið íslenzkra tökuorða
í frönsku og franskra í íslenzku, ís-
lenzkra rita á frönsku og franskra á
íslenzku. Síðasti kaflinn er skrá uni
frönsk leikrit á íslenzku, sainin af
Lárusi Sigurbjörnssyni.
I ritinu er mikill fróðleikur sam-
an kominn. Hefur höf. t. d. kannað
íslenzkar bókmenntir allítarlega með
tilliti til þess, bvað til niuni í þeim