Eimreiðin - 01.01.1961, Side 34
22
EIMREIÐIN
þjóða: Noregs, Svíþjóðar, Finn-
lands og Rússlands. Aðeins finnska
þjóðin virðir hætti og siðvenjur
Lappa, þó verða þeir að iðka forna
leyndardóma með varúð og eru
rændir ýmsum helgitáknum göml-
um. Jafnframt verður vart ýmissra
úrkynjunarmerkja meðal stofnsins,
ef hann sundrast, drykkjuskapar,
leti, óráðvendni og grimmdar.
Aðeins lítill hluti finnsku hrein-
lappanna og tvær ættir í Noregi
lifa nú samkvæmt gömlum siðum.
Verjast sem bezt öllum íhlutunar-
tilraunum og „una glaðir við sitt“.
Án milligöngu trúnaðarmanna er
næstum ógerningur að kynnast
þeim, jafnvel þótt dvalið sé á jress-
um svæðum árum saman.
Næsta dag hvíldist ég, renndi að-
eins í Teno-ána fyrir sjóbirting með
litlum árangri. Daginn eftir ætlaði
ég að ganga á Fjallið helga. Ég
lagði af stað í birtingu, hríðar-
mugga grúfði yfir fjallinu, en bjart
veður og kalt. Leiðina þekkti ég
frá fyrri tímum, og vissi að altari
fjallsins hafði verið sundrað af of-
stækismönnum, en heimamenn
byggt það aftur. Þegar hækkaði í
fjallinu efst, var ágætis skíðafæri
og frostharka. Norðaustanvindur
stóð næstum í fangið, og stakk köld-
um fingrum ofan í hálsmál anúr-
aksins, í andliti sveið undan ísnál-
um. Þó var hugur minn háttstemd-
ur, líktist fljóti sem leyst er úr
fjötrum vetraríss.
Ég staðnæmdist við vörðuna á
fjallstoppnum bungumyndaða, átti
hljóða stund með vættum landsins
og himnaföðurnum. Ég sá að dimmt
él var í aðsigi, mér var aðeins gef-
inn tími til að dvelja stutta stund
á hinum fornhelga stað.
Heimleiðin var auðveld undan
veðri, en þreifandi hríð var í hömr-
um austan í fjallinu og hrannaði
mjallstróka suður af fjallinu.
Aldrei hafði ég séð Hið heilaga
fjall svo fagurt.
Að kvöldi þess sama dags skildi
ég vígjast til Ailigastunturi valkosia
poroja (Hinna hvítu hreindýra
Heilaga fjallsins). Það var hátíðleg
athöfn. Mælt var fyrir griðum og
heitum af formanni reglunnar. Á
höfuð mitt var sett krúna af hrein-
dýri með áföstum hornum og leðri.
Ég hafði yfir leyniteikn hinna
hvítu hreindýra og kallmerki
þeirra.
Viðstaddir félagar voru hátíð-
legir, andlitin sem höggvin í stein,
þegar mér var afhent merki regl-
unnar. Hvítur hreindýrshaus á
dökkum feldi. Um kvöldið var
veizla, á skutlum úr tré borin fram
mikil veizluföng, krydduð hvanna-
rót og berjamauki sem geymt hafði
verið frosið í hreindýravömburn
frá haustinu. Kaffið á eftir var í
sterkara lagi og smjörklípa sett i
könnuna til bragðbætis.
Nú var ég búinn að ferðast 1800
kílómetra frá því að ég fór frá
Helsinki, efna öll mín heit, og fá
fleiri óskir uppfylltar en hæfilegt
var. Ég hélt því heim á leið, fyrst
í bíl og síðan fótgangandi einsant-
all yfir fjallgarð mikinn, en ekki
ýkja háann. Á leiðinni til fjallins
sá ég ógleymanlega sjón.
Birnu með hún á bakinu, hún
kom labbandi út á veginn af hlið-
argötu og hvarf í skóginn andspæn-