Eimreiðin


Eimreiðin - 01.01.1961, Blaðsíða 61

Eimreiðin - 01.01.1961, Blaðsíða 61
EIMREIÐIN 49 Þess má geta, að á þessum tíma var ekki íarið að brenna íólk, eins °g síðar varð, og var liér þessvegna um algert „nýmæli“ að ræða og sýnir hve mikils hefur þótt við þurfa. Þú er loks í fjórða lagi sú veigamikla og í rauninni úrskerandi spurn- lng: Hvernig stóð á því, að allur alntúgi rnanns í Björgyn var þá þegar SVo viss og sannfærður um, sem raun bar vitni, að stúlkan væri engin °nnur en Margrét konungsdóttir? Og þar á meðal hinir tveir (eða fieiri) merku íslenzku samtímamenn þessara atburða, sem nú var getið? Þessari spurningu verður ekki svarað einfaldlega með því að tala um Þindurvitni, trúgirni og hysterí, eða annað þaðan al verra. „Trúið aldrei lengingamanninum,“ sagði sr. Árni Þórarinsson. Það hefur nefnilega Ptasinnis sýnt sig, og sagnfræðingar einatt orðið að viðurkenna það, a<'' °ft er meira að byggja á almenningsáliti, sögnum og þjóðtrú, en nienn vilja í fljótu bragði vera láta, enda þótt slíkar sagnir taki stund- á sig reyfarakennd gerfi.1) Hér er það auk þess engin þjóðsaga, eldur söguleg staðreynd, að almenningur var þá þegar sannfærður um, stúlkan segði satt. í því sambandi ber þess sérstaklega að gæta, að Ki var til að dreifa neinum sérstökum óvinsældum konungs, sem etnt gætu haft áhrif á afstöðu almennings gagnvart stúlkunni, né held- 111 var á þeim tíma um að ræða neinskonar „trúar“-hreyfingu, jarteikn a þesskonar „yfirnáttúrleg fyrirbrigði" í sambandi við stúlkuna, — P° það yrði að vísu síðar, — sem ruglað gætu dómgreind fólksins. Miklu hitt legið beinna við, að almenningur hefði lagzt á sveif nteð dhöfunum, en á móti hinni sakfelldu konu, það er a. m. k. miklu 'enjulegra í slíkum tilfellum. Að sú varð ekki raunin á, bendir alveg nl L 0 Pess’ a® fólkið hafi verið öldungis visst í sinni sök, og sú vissa hefur 01>ð að byggjast á því, að menn liafi beinlínis þekkt stúlkuna og ’þunað eftir henni sem dóttur hins látna konungs, og eða hún sannað á annan hátt. Vitanlegt er, að Björgynjarbúar höfðu góða aðstöðu ^ Pess að gera sér grein fyrir þessu, a. m. k. áður en konungur og hirðin nm í bæinn úr Danmerkurleiðangrinum. Það er staðreynd, að vissa nenning var svo gagnger í þessu efni, að stúlkan var af alþýðu strax 11 aftökuna tekin í píslarvotta- eða dýrlingatölu, og kom fyrir ekki, r 1 konungsmenn og kirkjuyfirvöld reynclu að berja þennan landráða- a átrúnað niður með harðri hendi. Urt!\ ^ rilgerð G. Storm segir m. a. um sagnir þær og vísur, sem geymst hafa c]e ,CSSa ‘Uburði: „Derimod kan de nok siges at være forsaavidt historiske, som B, ‘dspeile Samtidens eller den nærmeste Eftertids Opfatning af Personer og eS»venheder. Generati At Viserne stammer fra Samtiden eller den nærmeste °n efter (c. 1300—1330), synes at væri tydeligt 4
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120

x

Eimreiðin

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Eimreiðin
https://timarit.is/publication/229

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.