Eimreiðin - 01.05.1965, Qupperneq 15

EIMREIÐIN
119
Af öllu, sem gert hefur verið í seinni tíð af andstæðingum ís-
lendinga til að hafa áhrif á danskan almenning, mun sýning hand-
ritanna hafa verið hvað veigamest. Væri ýmislegt um það mál að
segja, en hér er þó ekki tóm til þess, með því að nokkuð rækilega
þyrfti um að l jalla, svo að skilmerkilegt yrði og það misskildist ekki;
fyrir því læt ég hjá líða að riikræða það mál.
Þá skal minnast lítillega á afstöðu Islendinga í deilunni. Danir
höfðu tekið sér hlé til nánari íhugunar um úrslit málsins vorið
1961, og var það eðlileg hugsun af íslendinga hálfu, að Danir yrðu
að gera þetta mál upp við sjálfa sig. Sú var einnig skoðun margra
stuðningsmanna í Danmörku, að landar þeirra kynnu að verða við-
kvæmir við skrifum útlendra manna, einkum þeirra, sem ekki
byggju í landinu. Þó var fjarri því, að íslendingar væru úr leik
Eins og lyrr var vikið að, lögðu andstæðingarnir áherzlu á, hvort
hentugt væri vísindanna vegna, að handritunum yrði skilað, og
þurfti þá að gera grein fyrir, hversu til hagaði á íslandi, hvort vér
hefðurn nokkur skilyrði til að halda uppi rannsóknunt og útgáfum
handritanna. Um þetta vissu íslendingar sjálfir hezt. Hvenær sem
hallað var réttu máli uin þá, einkum ef urn ber ósannindi var að
ræða, áttu þeir að vanalegum leikreglum kröfu á að leiðrétta. Þetta
var drjúgt, því að ekki var allt satt sem í andstæðingablöðunum stóð.
1 annan stað tóku danskir stuðningsmenn fegins hendi við sannri
fræðslu og sönnum Iréttum frá íslandi, eða um handritin og sögu
þeirra, og gat það orðið stuðningsinönnum voruin að ntiklu gagni.
Allt var undir því komið, að varazt væri út af lífinu að halla réttu
máli.
Eins þykir mér rétt og maklegt að geta hér. Það var eðlilegt, að
einum eða öðrum íslendingi gæti hlaupið kapp í kinn, ef þeim þótti
ósæmilega um íslendinga ritað, og það var oft, en liitt var þó ómet-
anlegt, hve vel þeir stilltu sig, svo að varla sáust óyfirveguð skamm-
ar- og reiðiskrif eftir þá. Hér eiga allir hlut að máli. Ef til vill er
rétt að láta ekki hjá líða að nefna blaðamenn, sem ekki létu hagga
sér. Þetta var ómetanlegt. Vera má að sumir danskir stjórnmála-
menn hafi misskilið þetta, en þeir skildu það, þegar þeir kornu
hingað á fund norræna ráðsins í vetur: þá sáu þeir, að íslendingar
voru eins og veggur, sent engin sprunga var í.
En þá er eðlilegt, að hugurinn hvarfli að lokum til Dana. Ég hef
þegar sagt ýmis lofsyrði um dugnað andstæðinga vorra, og ég hef
reynt að finna, í hverju veikleiki þeirra lá. Einnig var minnzt á