Eimreiðin - 01.05.1965, Síða 84
188
EIMREIÐIN
Eriiuli þetta var flutt í þorpinu Lundum (Lundar), Manitoba, fyrir
meira en fjórum áratugum. Nú hefur Eimreiðin óskað eftir að birta þetta
gamla erindi mitt og er mér Ijúft að verða við þeirri ósk, en bið lesendur
að hafa í huga, að það var samið og flutt fyrir 43 árum og er hér birt
<>breytt. Mér þótti þó fara vel á, að geta hér ættar móður minnar, og
hefi sett um hana neðanmálsgrein. — Fjölskyldumyndin, sem birtist hér
með greininni er eldri en sú, sem birt er í bók Hannesar Péturssonar,
og var mér hún lánuð til þess að taka eftir henni, eftir að bók Hannesar
kom út. bessi rnynd mun vera tekin 1902.
Tildrög erindis j>essa voru ]>au, að Sigurður Júlíus Jóhannesson læknii'
og skáld kom licim til mín í Winnipeg, og sagði umsvifalaust, er hann
hafði heilsað mér og tyllt sér:
„Ert þú ekki fyrirlesari góður?“
Ég lét lílið yfir |>ví, enda aldrei flutt neinn fyrirlestur, en tekið hafði
ég til máls á málfundum í Hvanneyrarskóla, og flutt ræðu á ]>jóðhátíð
í Argyíebyggð rétt áður eða 17. júní, og því ekki með öllu óvanur ræðu-
flutningi, en mér fannst af litlu að státa, og færðist heldur undan, en
Sigurður stakk upp á því, að ég færi norður í byggðir. þar sem hann hafði
verið læknir, og flytli þar erindi. „Semdu erindi um föður þinn,“ sagði
hann, „því verður vel tekið. Það eru margir þar, sem fóru að heiman
með ljóðmælin hans í koffortinu sínu, og mörg fallegustu ljóðin hans
eru enn sungin þar, af ungum og gömlum.“
Ég lét til leiðast. Samkomuhúsið var hvorki stórt né skrautlegt, og
mér er minnisstætt, að það gustaði dálítið inn í það utan af sléttunni,
því að ekki voru allar rúður heilar í gluggum, en þarna var hvert sæti
skipað á hörðum trébekkjunum, af öldnum og ungum, og ]>að talaði
sínu máli um það hvern lutg menn báru til föður míns, að áður en ég
flutti erindið, og eins er því var lokið, söng kór nokkur ljóða hans, en
]>að var Brynjólfur Þorláksson fyrrverandi organisti við dómkirkjuna í
Reykjavík, sem æft hafði kórinn, en Brynjólfur dvaldist þá þarna norður
frá, en í hópi söngmanna var annar Reykvíkingur, sem ég þekkti vel.
Guðmundur Stefánsson múrari og glímukappi, bróðir Sigvalda tónskálds
og Eggerts söngvara, en Guðmundur hafði bassarödd góða. Báða þessa
menn hafði ég séð nær daglega í uppvexti míuum í miðbænum. Og síðast
en ekki sí/t er þess að geta, að Sigurður læknir flutti þarna stutta ræðu og
minntist föður míns af innilegri virðingu og hlýleik — og mikilli mælsku
—, — ekki aðeins sem aðdáandi ljóða lians og þýðinga, lieldur og sem
skólapiltur úr latínuskólanum, sem minnist síns gamla kennara.
A x e 1 Thorsteinson