Ægir - 01.08.1949, Page 3

Æ G I R
MÁNAÐARRIT FISKIFÉLAGS ISLANDS
42. árg.
Reykjavík — ágúst—sept. 1949
Nr. 8-9
Davíð Olafsson:
Sjávarútvegurinn 1948.
Ef litið er á afkomu sjávarútvegsins
1948, kemur greinilega i ljós, að enn hefur
haldið áfram að síga á ógæfu hliðina og
liggja til þess þær tvær orsakir, sem valdið
hafa erfiðleikum útgerðarinnar mest á
undanförnum árum. í fyrsta lagi er um að
ræða almennt hækkandi frainleiðslukostn-
að á sjávarafurðum, vegna aukinnar dýr-
tíðar í Iandinu, og á þetta jafnt við um all-
ar greinar útvegsins, og í öðru lagi það,
sem snertir aðallega bátaútveginn og síld-
ariðnaðinn, aflabrestur á síldveiðunum
sumarið 1948. Til þess að freista að vinna
á móti þessum erfiðleikum var haldið
áfram á sömu braut og árið áður, það er
að segja að ábyrgð var tekin á útflutnings-
verði helztu afurða bátaútvegsins á þorsk-
veiðum, en ríkið varð að hiaupa undir
hagga með jieim bátum, sem gerðir höfðu
verið út til sildveiða og einnig voru gerðar
sérstakar ráðstafanir til þess að bjarga
þeirri útgerð frá fjárhagslegu hruni. Hins
vegar urðu togararnir eftir sem áður að
bjarga sér sjálfir án aðstoðar af hálfu
hins opinbera, enda mun afkoma nýsköp-
unartogaranna hafa verið þannig í flest-
um tilfellum, að þeir hafi getað bjargað
sér, en hins vegar er ekki nokkur vafi á
þvi, að hinir gömlu togarar geta nú ekki
lengur talizt arðbærir í rekstri.
Með setningu dýrtíðarlaganna i árslok
1947 var engin hreyting gerð á því verði,
sem ríkissjóður tók ábyrgð á gagnvart
bátaútveginum, en hins vegar var gerð sú
ráðstöfun, að kaupgjald skyldi ekki
greiðast með hærri vísitölu en 300, en það
var sú vísitala, sem miðað hafði verið við,
þegar ábyrgðarverðið var upphaflega
ákveðið i árslok 1946. Það leit því þannig
út, að aðstaða bátaútvegsins mundi á ár-
inu 1948 verða svipuð og árið áður, en það
fór á annan veg, enda þótt lögin mæltu svo
fyrir, að ekki mætti greiða hærri vísitölu
á kaup en 300, þvi að engar hömlur voru
settar við því, að grunnkaup gæti hækkað.
Enda varð sú raunin á, að á árinu urðu
nokkrar hækkanir á grunnkaupi, sem aft-
ur ieiddu til aukins kostnaðar við fram-
leiðslu sjávarafurða.
Vetrarsíldveiði sú, sem hófst í Faxaflóa
eða nánar tiltekið í Hvalfirði seint um
haustið 1947, stóð fram i byrjun marz-
mánaðar 1948 og varð að því mikill feng-
ur fyrir þann flota, sem stundaði þær
veiðar. En sú von, sem menn höfðu gert
sér um framhald þeirrar síldveiðar, brást