Ægir - 01.08.1949, Page 31
Æ G I R
165
cnda verður það að teljast miklu hentugri
\eiðiaðferð fyrir hin minni skip, j)ar sem
mannaþörfin er þar svo mikið minni en
með venjulegri herpinót.
Um hagnýtingu sumarsíldarinnar er
það að segja, að óvenjumikill hluti hennar
fór annað en til verksmiðjanna, sein stafar
af því, hversu aflinn var lítill. Er það að
jafnaði svo, að tiltölulega meira er saltað
og fryst af síldinni, þegar aflinn er lítill,
cn þegar um mikinn afla er að ræða, ineð
því að jafnan er kapp lagt á það að salta
það magn, sem talin er örugg sala á, en
hins vegar þegar um mikla veiði er að
ræða, eru tiltölulega lítil takmörk fyrir
þvi, hversu mikið er hægt að setja í
verksmiðjurnar. Að þessu sinni fóru rúm-
lega 76% til verksmiðjanna, en hafði
á fyrra ári verið tæplega 94%, en þá
var söltun óvenju lítil vegna þess, hversu
sildin brást seinni hluta tímabilsins, þegar
söltun fer að jafniaði mest fram. 21,5%
fóru til söltunar, og er það hlutfallslega
4 sinnuin meira en á fyrra ári. Til fryst-
ingar fóru 2,3%, sem einnig er hlut-
lallslega allmikið meira en á fyrra ári,
enda þótt óvenju lítið væri fryst af norð-
urlandssíldinni vegna þess, hversu veiðin
hrást.
a. Bræðslusíldaraflinn.
I töflu XVI er yfirlit yfir áætluð afköst
síldarverksmiðjanna í landinu í árslok
1948. I töflu þessari eru taldar allar þær
verksmiðjur, sem ýmist hafa tekið síld til
vinnslu bæði sunnanlands og norðan eða
annars staðar á landinu, sem slíkar verk-
smiðjur eru staðsettar eða þá að minnsta
kosti mundu taka síld til vinnslu, ef svo
bæri undir. Rétt þykir þó að iaðgreina
nokkuð verksmiðjurnar eftir því, hvar þær
eru staðsettar, enda ráð fyrir því gert, að
þær vinni nokkuð hver á sínu sviði, það er
að segja eftir því hvar síldin veiðist og þá
aðallega með tilliti til sumarsíldar og
vetrarsíldar. Verksmiðjurnar, sem aðal-
lega eru ætlaðar til vinnslu á sumarsild,
eru svo sem kumiugt er á Norður- og
Norðausturlandi og allt til Seyðisfjarðar,
en hinar, sem ætlaðar eru til vinnslu á
vetrarsíld, eru aðallega við Faxaflóa og
einnig sunnarlega á Vestfjörðum. Afköst
verksmiðjanna á Norðurlandi voru talin í
árslok 77 250 mál á sólarhring. Er hér um
að ræða lítilsháttar aukningu frá þvi, sem
talið var á fyrra ári, eða um 3 400 mál,
sem hefur orðið vegna endurbóta á hinum
gömlu verksmiðjum, en um nýjar verk-
smiðjubyggingar hefur ekki verið að ræða
þar á þessu ári. Eru verksmiðjurnar tald-
ar 14 á þessu svæði.
A Suðvesturlandi og' sunnarlega á Vest-
fjörðum eru verksmiðjurnar taldar 8, en
samanlögð afköst þeirra 20 600 mál á sól-
arhring. Hér hefur orðið gífurlega mikil
aukning á afköstum frá því, sem var árið
áður, þar sem afköst þessara verksmiðja
voru þá ekki talin nema rúm|lega 3 000
mál. Sii varð og raunin á veturinn 1947—
1948, að langsamlega mestur hluti síldar-
innar, sem veiddist þá í Faxaflóa, var
fluttur norður til vinnslu í verksmiðjun-
um þar. Með því að auka svo mjög afköst
síldarverksmiðjanna við Faxaflóa var ætl-
unin að skapa þau skilyrði, sem næst veiði-
svæðinu, að ekki þyrfti að grípa til hinna
mjög svo kostnaðarsömu flutninga nema
alveg í óvenjujega mikilli veiði. Síldar-
verksmiðjan á Akranesi var aukin þannig,
að afköst hennar eru nú talin 3 000 mál í