Ægir

Árgangur

Ægir - 01.05.1953, Blaðsíða 13

Ægir - 01.05.1953, Blaðsíða 13
Æ G I R 123 eftir að hann er fullstaðinn eða verk- aður, fer eftir því, hvað mikið salt- niagn er í honum, því saltið bindur rakann í fiskinum. Sveinn Árnason fyrrv. fiskmatsstjóri gerði athuganir í þessu sambandi og reikn- aðist honum svo til, að í réttverkuðum, fullstöðnum saltfiski ætti að vera 20% þurrefni, 20% salt og 60% vatnsefni. Nokkrar mælingar, sem Fiskmat ríkisins hefur látið gera á þessu ári á fullstöðnum íiski, sýna í mörgum tilfellum, að vatns- efnið er ekki nema rúmlega 50% og í sumum tilfellum var saltmagnið undir 20%. Áformað er að gera ítarlegar rannsóknir í þessum efnum á næsta ári, en fullvíst er, án allra rannsókna, að fiskurinn tekur bezt við salti sem nýjastur, en minna salt eftir því, sem dregst með söltun hans. Öruggast í þessum efnum mun vera pækilsöltun, sé hún framkvæmd á réttan hátt. Sumir mundu ef til vill ætla, að þegar að því kemur að þurrka fiskinn, þá muni það atriði litlu varða, hve mikið vatnsefni er hægt að stöðva í fiskinum fullstöðnum. hetta er á annan veg. Saltfiskur, sem tek- inn er til verkunar og hefur eins mikið salt og rakamagn og mögulegt er, verður eðli- iega verkaður, mjúkur átaks og matshæf- ur á sama þurrkstig með rneira rakainni- haldi en fiskur, sem upphaflega hefur minna salt og rakainnihald. Þetta verður skiljanlegra þegar athugað er, að fiskur, sem tekinn er til verkunar með minna salt- magni og minni raka, er þá orðinn seigur, harður og þolir litla þurrkun, jafnvel svo litla, að örðugt er að geyma hann léttverk- aðan nema hann „slái um sig“ og gulni. Þegar víst er, að hér er bæði um gæða- og útlitsmun að ræða, þá er líka víst að miklu varðar þá þyngdarmismunur, sem fiskur með mesta saltmagni og rakamagni gefur betri vigt, en þar er um meiri ágóða að ræða en menn munu gera sér ljóst í fljótu bragði. Á síðastl. vertíð bar töluvert á því, að bátar, sem annars leggja afla sinn á land til söltunar, komu ekki með fiskinn að landi daglega, jafnvel ekki fyrr en eftir 2 —4 daga og þá isvarinn, en síðan var fisk- urinn saltaður, þegar í land kom. Þetta verður aldrei góð vara sem saltfiskur. Eigi fiskurinn að fara í salt, þá á að salta hann um borð í bátnum undir þessum kringum- stæðum. Togarasaltfiskur. Um togarasaltfisk er óþarfi að taka aft- ur fram það, sem sagt er um saltfiskverk- un fyrir og eftir stríð, þar á allt það sama við. Þótt verkun saltfisks um borð í togur- um muni vera í framför, þá hefur það sýnt sig þetta ár, að mjög er það misjafnt. Skýrasta dæmið um þetta er eftirfarandi: Togara.útgerð ein hér á landi hefur tekið upp þann hátt að setja ekki saman í landi fisk af þeim togurum, er hún rekur. Við mat í haust kom eftirfarandi í Ijós: Af einum togaranum var 75% af fiskinum nr. I, af öðrum 38% nr. I og þriðja 26% nr. I. Þetta var metið af sömu matsmönnum, í sama húsi og við sömu afskipun. Að síð- ustu skal þess getið, að fisk þann, sem hér um ræðir, höfðu allir þessir þrír togarar aflað á sömu fiskimiðum. Á yfirstandandi ári hef ég skoðað mikið af togarasaltfiski og einnig haft tal af mörgum mönnum, sem hafa unnið um borð í togurum á saltfiskveiðum á yfirstand- andi ári. Við þessar athuganir hef ég kom- izt að raun um, að mörg atriði vinnunnar um borð í togurunum geta verið þess vald- andi, að sumt af togarasaltfiskinum hefur ekki þau gæði eða útlit, sem hann gæti haft eða þyrfti að hafa, ef vel ætti að vera. Skal ég nú telja upp nokkur þessara atriða og skýra þau um leið: 1. Margt bendir til þess, að of stórir pok- ar séu hífðir. Gamall og reyndur tog- araskipstjóri hefur látið þetta í ljós við mig, og telur hann, að ekki sé ger- andi að hífa meira en ca. 2 tonn í einu, en segir, að langt muni vera farið fram Úr þessu, jafnvel upp í 4 tonn í einu.

x

Ægir

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Ægir
https://timarit.is/publication/584

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.