Tímarit lögfræðinga - 01.12.1978, Blaðsíða 23

um afgreiðslubann. Þess hefði þó þurft, ef ætlast hefði verið til, að þau
settu reglur um framkvæmd þeirra. Ekki er heldur hægt að álykta, að
ætlast hafi verið til, að reglur laganna um framkvæmd verkfalls skyldu
og gilda um framkvæmd afgreiðslubanns. Áhrif afgreiðslubanns eru
öll önnur en verkfalls, þar sem verkamenn leggja niður alla vinnu.
(Leturbr. mín. V.J.). Það setur ekki í hættu verðmæti atvinnurekanda
og verkamenn missa ekki atvinnu meðan á því stendur. Það liggja
því ekki jöfn rök til að veita atvinnurekanda frest, né til að tryggja
áhrif verkamanna við ákvörðun um afgreiðslubann og verkfall. — Lög
nr. 80 frá 1938 breyta því engu um framkvæmd afgreiðslubanns.
Verkalýðsfélögunum er því heimilt eins og áður að fyrirskipa bann
við flutningum til atvinnurekanda, án þess að farið sé eftir reglum
2. kafla lagna nr. 80/1938 um framkvæmd þess . ..“. Þetta ákvæði
er mjög athyglisvert.
Afgreiðslubann er ennþá iðulega notað í verkföllum, sérstaklega að
því er snertir afgreiðslu skipa. Það mun ennfremur vera þekkt í öðrum
vestrænum ríkjum, og leyfi ég mér að vitna í því sambandi til þess,
að iðulega hefur það átt sér stað, að verkalýðsfélög í einu landi hafa
beðið verkalýðsfélag í öðru landi að hefta afgreiðslu skipa. Þetta þekkj-
um við. Þessar samúðaraðgerðir get ég ekki séð, að falli undir 2 kafla
laga um stéttarfélög og vinnudeilur. Þar af leiðandi ætti ekki að miða
slíkar samúðaraðgerðir sem hér eru kallaðar afgreiðslubann, við forms-
atriði laganna. Nauðsyn afgreiðslubanns getur oft borið að með þeim
hætti, að ekki er eðlilegt að gæta þurfi formsatriða 2. kafla laganna
um stéttarfélög og vinnudeilur, til þess að það sé gilt. Þessu til skýr-
ingar vil ég benda á hugsanlegt dæmi. Ef verkalýðsfélag í Grinda-
vík stæði í verkfalli, sem beindist gegn atvinnurekendum á staðnum,
gæti svo borið við, að einn þeirra kæmi með bíl fullan af útflutnings-
vörum til Reykjavíkur og óskaði eftir, að vörurnar væru þar lestaðar
um borð í skip. Eðlilegt væri, að Dagsbrún, eftir beiðni verkalýðsfé-
lagsins í Grindavík, setti afgreiðslubann á þennan atvinnurekanda í
Grindavík og bannaði, að félagsmenn Dagsbrúnar skipuðu vörunum út.
Slíkt sem þetta getur borið svo bráðan að, að útilokað sé að boða
slíkar aðgerðir með 7 sólarhringa fyrirvara, sem er sá tilkynningar-
tími, sem ákveðinn er í 16. grein laganna. Það væri eðlilegt, að Dags-
brúnarmenn stöðvuðu þennan útflutning, og alveg ljóst, að til þess að
gera það þurfa þeir ekki að fara í verkfall. Þeir vinna sín skyldu-
störf hjá vinnuveitandanum að öðru leyti en því, að þeir styðja annað
verkalýðsfélag í baráttu þess, með því að annast ekki verk eða vinnu,
sem snertir þá vinnuveitendur, sem verkfalli hefur verið beint að.
193