Tímarit lögfræðinga - 01.12.1978, Blaðsíða 27

það er Olíuverzlun Islands h.f. sem höfðaði það mál gegn Alþýðu-
sambandi Islands f.h. Verkamannafélagsins Dagsbrúnar. Er ekki á-
stæða til að ræða það frekar.
Þá vil ég ræða hér nokkuð dóm félagsdóms í máli nr. 11/1943 Vinnu-
veitendafélag íslands fyrir hönd Finnboga Guðmundssonar gegn Al-
þýðusambandi Islands fyrir hönd Verkamannafélagsins Dagsbrúnar
(Féld. II 115). Yfirskrift í þessu máli er: „Mál út af kæru um ólög-
mætt samúðarverkfall.“
Tildrög þessa máls voru þau, að í janúar 1943 kom til kaupdeilu
milli Verkalýðs- og sjómannafélags Gerða- og Miðneshrepps annars-
végar og vinnuveitenda suður þar hinsvegar. Hóf félagið verkfall 27.
janúar 1943 hjá ýmsum atvinnurekendum, þar á meðal hjá Útvegs-
bændafélagi Gerðahrepps, en stefnandi Finnbogi Guðmundsson var
félagsmaður í því. Verkfall þetta náði fyrst og fremst til almennrar
verkamannavinnu í landi, en einnig tóku þó þátt í því hlutamenn, ráðnir
til vélbáta, er út voru gerðir af hlutafélögum þar syðra og félags-
mönnum Útvegsbændafélagsins, þó að engin deila væri um kaup og
kjör þeirra. Með dómum félagsdóms í málum nr. 5, 6 og 7/1943 var
talið að óheimilt hefði verið eins og á stóð, að láta verkfallið ná til
hlutamanna, og var það dæmt ólögmætt að því leyti. Alþýðusamband
Islands fór með samninga fyrir hönd verkalýðsfélagsins í deilu þessari.
Þann 23. janúar 1943, eða 4 dögum áður en verkfallið hófst, ritaði
það Verkamannafélaginu Dagsbrún í Reykjavík og óskaði þess, að
félagið kæmi í veg fyrir, að skip og bátar eða bílar ákveðinna nafn-
greindra atvinnurekenda í Gerða- og Miðneshreppi fengju afgi’eiðslu
á félagssvæði Dagsbrúnar, ef til verkfalls kæmi. Síðan voru taldir
upp ýmsir bátar og bílar, þar á meðal bátarnir Árni Árnason, Trausti
og Ægir, sem út voru gerðir á vegum Finnboga Guðmundssonar. Þann
27. og 28. janúar 1943 tilkynnti stjórn Dagsbrúnar ýmsum atvinnu-
rekendum í Reykjavík, þar á meðal Skipaútgerð ríkisins, að Dagsbrún
hefði ákveðið að verða við þessari beiðni, meðan umrætt verkfall stæði.
I tilkynningunni voru taldir þeir bátar og bílar, er um var að ræða,
þar á meðal bátar Finnboga. Á þessum tíma átti Finnbogi Guðmunds-
son 500 kg. af korki á afgreiðslu Skipaútgerðar ríkisins. Þann 29. jan.
tilkynntu forráðamenn Dagsbrúnar Skipaútgerðinni munnlega, og á-
réttuðu skriflega sama dag, að öll afgreiðsla á vörum til Finnboga
Guðmundssonar í Gerðum frá afgreiðslu sé óheimil vegna vinnustöðv-
unarinnar hjá Útvegsbændafélagi Gerðahrepps. Vegna þessarar af-
stöðu Dagsbrúnar fékk Finnbogi ekki afgreiddan kork þann, sem hér
um ræðir, og af því tilefni höfðaði hann mál fyrir félagsdómi. Finn-
197