Tímarit lögfræðinga - 01.09.1995, Qupperneq 3

TÍMARIT
LÖGFRÆÐINGA
3. HEFTI 45. ÁRGANGUR SEPTEMBER 1995
ÁLITAMÁL
Fyrir skemmstu var nokkuð rætt og ritað um tvo dóma sem gengu í Héraðs-
dómi Reykjavrkur 20. júní sl. Þessi umræða náði og til dóms sem gekk í Hæsta-
rétti 12. janúar sl. um svipað sakarefni.
Stúlka tvítug að aldri höfðaði skaðabótamál gegn tveim tryggingarfélögum,
annars vegar vegna umferðarslyss sem hún lenti í tæplega 17 ára gömul og hins
vegar vegna umferðarslyss sem hún lenti síðar í, þá á 19. aldursári. I þessum
málum var hvorki deilt um bótaskyldu tjónvalds né örorkustig tjónþolans, sem
var talið vera 2% í fyrra málinu og 4% í því síðara. Aðaldeiluefni aðila var það
hvort miða ætti örorkutjónsbætur við óskertar meðaltekjur iðnaðarmanna eða
75% þeirra tekna, þar sem um konu var að ræða, en rannsóknir sýna að laun
kvenna eru að jafnaði lægri en laun karla.
Ástæða þess, að við meðaltekjur iðnaðarmanna er miðað, er sú að þær munu
nálægt meðallaunatekjum í landinu og því talið eðlilegt að nota þá viðmiðun,
þegar um ungt fólk er að ræða, sem ekki hefur enn aflað sér tekna að neinu
marki, hefur ekki svokallaða tekjureynslu. Varð niðurstaðan í héraðsdómunum
sú að miða við 75% teknanna á þeirri forsendu að ekki væri unnt að áætla að
tekjur tjónþolans í framtíðinni hefðu orðið jafnháar og meðaltekjur iðnaðar-
manna af karlkyni. Einnig er í dómunum stuðst við fordæmi í dómi Hæstaréttar
frá 12. janúar sl.
Þar sem slysin urðu fyrir 1. júlí 1993 náðu skaðabótalögin nr. 50/1993 ekki til
sakarefnisins, heldur voru dómarnir byggðir á þeim reglum sem stuðst hefur
verið við um langan aldur og tekið hafa tiltölulega litlum breytingum á þeim
tíma.
Tæpast þarf að rifja það upp með lesendum þessa rits að í skaðabótarétti gildir
sú grundvallarregla að sé um skaðabótaskyldu að ræða á tjónþoli að fá tjón sitt
bætt, hann á ekki að fá lægri bætur en tjóninu nemur, heldur ekki hærri. Það
189