Tímarit lögfræðinga


Tímarit lögfræðinga - 01.12.1996, Blaðsíða 19

Tímarit lögfræðinga - 01.12.1996, Blaðsíða 19
1.4 Athugasemdir Sem fyrr segir er þessi dómur athyglisverður um margt. í fyrsta lagi sýnir hann að EFTA-dómstóllinn skýrir hugtökin „dómstóll” og „réttur” afar rúmt. Þetta er réttlætt m.a. með því að það sé í samræmi við tilgang þess úrræðis sem ráðgefandi álit sé. I öðru lagi eru í dóminum sett fram athyglisverð sjónarmið um túlkun ákvæða EES-samningins. Dómurinn varpar bæði ljósi á þýðingu úrlausna EB- dómstólsins í því sambandi, en einnig vitnar hann um þau almennu sjónarmið sem ætla má að dómstóllinn muni í framtíðinni leggja til grundvallar skýringum á ákvæðum samningsins og þeirrar lögjafar sem af honum leiðir. í þriðja lagi sýna skýringar á 11., 13. og 16. gr. EES-samningsins að EFTA-dómstóllinn er mjög trúr fordæmum EB-dómstólsins sem lúta að sambærilegum ákvæðum Rs. í fjórða lagi kemur dómurinn inn á mjög mikilvæg atriði sem varða álitaefnið um bein réttaráhrif og forgangsáhrif EES-réttar í EFTA-ríkjunum. Sá hluti dómsins sem fjallar um bein réttaráhrif og forgangsáhrif EES-réttar hefur orðið tilefni til nokkurs misskilnings.24 Það er því ástæða til að gera stuttlega grein fyrir því atriði. í EB-rétti er talað um að ákvæði geti haft bein laga- og réttaráhrif.25 Þetta merkir að reglur geta fengið stöðu sem hver önnur lög í aðildarríki EB án milligöngu innlendra löggjafarstofnana. Þá geta einstak- lingar og lögaðilar reist á þeim réttindi og bakað sér skyldur. Þá er reglan um forgangsáhrif EB-réttar mikilvæg meginregla í EB-rétti. Samkvæmt henni ganga ákvæði sem hafa bein laga- og réttaráhrif framar öðrum ákvæðum lands- réttar sem kunna að rekast á þau. Fyrir beinum laga- og réttaráhrifum í EB-rétti er m.a. sett það skilyrði að ákvæði sé nægjanlega skýrt og óskilyrt. Til að stuðla að einsleitni á hinu Evrópska efnahagssvæði var talið að tryggja yrði þessum reglum sömu stöðu og þau hafa innan EB-ríkjanna. Þetta er í grófum dráttum gert í tveimur ákvæðum EES-samningsins. I fyrsta lagi með 7. gr. þar sem gert er ráð fyrir að EFTA-ríki lögleiði reglurnar hjá sér eftir réttum stjórnskipulegum leiðum. I annan stað er þetta gert með bókun 35 við samninginn þar sem gert er ráð fyrir að einstök EFTA-ríki tryggi það með lögum, að EES-reglur hafi for- gang fram yfir önnur ákvæði landsréttar sem eru andstæð þeim.26 í Finnlandi var bókun 35 fullnægt þannig að sett var í lög sérstakt ákvæði sem mælti fyrir um að þau ákvæði EES-réttar sem væru nægilega skýr og óskilyrt til að hafa bein réttaráhrif (í skilningi EB-réttar) gengju framar öðrum ákvæðum finnsks 24 Sjá t.d. Vincent Kronenberger: The “Restamark” judgment of the E.F.T.A. Court: The end of Alko’s exclusive rights to import”. Lakimiesuutiset 6/95 p. 22-23. Þar er dómurinn túlk-aður svo að EFTA-dómstóllinn hafi með dóminum kveðið á um að grundvallarreglur EB- rétt-arins um bein réttaráhrif og forgangsáhrif skyldu vera hluti EES-réttar. 25 Sjá nánar um þessi hugtök í íslenskum ritum: Stefán Már Stefánsson: Evrópuréttur, Reykjavík 1991, bls. 33-38; Davíð Þór Björgvinsson: „Tengsl EES-réttar og landsréttar”. Úlfljótur 2. tbl. 1995, bls. 125-166, einkum bls. 131-134. 26 Sjá nánar Davíð Þór Björgvinsson: „Tengsl EES-réttar og landsréttar” Úlfljótur 2. tbl. 1995, bls. 125-166, einkum bls. 144-156. Þar er m.a. vikið sérstaklega að Restamark málinu. 155
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84

x

Tímarit lögfræðinga

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tímarit lögfræðinga
https://timarit.is/publication/586

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.