Tímarit lögfræðinga - 01.12.1996, Side 23
Var ákvörðunin þess eðlis að hún sætti endurskoðun EFTA-dómstólsins?
í dóminum er heldur ekki fallist á það með ESA að ekki hafi verið um
ákvörðun að ræða sem sætt gæti endurskoðun dómstólsins. Telur dómurinn að
í úrlausn ESA hafi falist túlkun á umfangi EES-samningsins, nánar til tekið á
ákvæðum samningsins um ríkisstyrki til sjávarútvegs.32 Þá úrlausn megi bera
undir EFTA-dómstólinn samkvæmt ákvæðum 36. gr. ESE-samningsins, enda sé
lögsaga dómstólsins til endurskoðunar á ákvörðunum ESA að öðrum kosti
takmörkuð. Akvörðun um að synja meðferð máls megi því bera undir dóm-
stólinn með sama hætti og þegar efnisleg afstaða sé tekin í tilteknu máli.
Áttu samtökin SSGA nægilega beinna hagsmuna að gæta til að geta verið
aðili máls fyrir EFTA-dómstólnum?
ESA taldi að samtökin SSGA gætu ekki verið aðili að ógildingarmáli fyrir
dómstólnum, enda hefði þeirri úrlausn stofnunarinnar að ljúka málinu ekki
verið beint til neins ákveðins viðtakanda eða tilkynnt með formlegum hætti.
I dóminum er aftur á móti bent á að samkvæmt 2. mgr. 36. gr. ESE-
samningsins geti hver sá lögaðili eða persóna verið aðili að ógildingarmáli sem
er annað hvort viðtakandi ákvörðunar eða hefur beinna og sérstaklegra hags-
muna að gæta. Þar sem samtökin komu fram fyrir hönd mikils meirihluta
skoskra laxabænda, unnu að markaðssetningu söluvara þeirra og komu m.a.
fram fyrir þeirra hönd í viðskiptum við yfirvöld heima fyrir og við fram-
kvæmdastjórn EB taldi EFTA-dómstóllinn að málið snerti beint og sérstaklega
hagsmuni þeirra sem samtökin komu fram fyrir. Var því talið að kröfu samtak-
anna um ógildingu ákvörðunar eftirlitsstofnunarinnar yrði ekki vísað frá dómi
og þyrfti í því sambandi ekki að skera úr því sérstaklega hvort tilkynningu
eftirlitsstofnunarinnar hefði verið beint til samtakanna með formlegum hætti.
b. Rökstuðningur ákvörðunar
Þar sem málið var talið tækt til efnismeðferðar kom það til kasta dómstólsins
að meta hvort ákvæðum 16. gr. ESE-samningsins, um rökstuðning ákvarðana
eftirlitsstofnunarinnar, hefði verið fullnægt. í dóminum er rakinn tilgangur
ákvæða um rökstuðning. Einkum er bent á að nauðsynlegt sé að þeim sem
ákvörðun beinist að, eða hefur annars hagsmuna að gæta, megi vera ljóst hvers
vegna ákvörðunin var tekin, hvaða túlkun á EES-samningnum liggi ákvörðun-
inni til grundvallar og hvort ástæða sé til að krefjast endurskoðunar ákvörðun-
arinnar. Jafnframt er tekið fram að nauðsynlegt sé að þessi atriði komi fram til
32 Einkum bókun 9, sem fjallar um viðskipti með fisk og aðrar sjávarafurðir. Þar er m.a. að
finna ákvæði um afnám ríkisaðstoðar til sjávarútvegs sem raskar samkeppni. í 24. gr. ESE-
samningsins, sem fjallar um skyldur ESA í sambandi við ríkisstyrki, er ekki vísað til bókunar
9 við samninginn. ESA hélt því fram að með þessu væru þau mál er lúta að ríkisstyrkjum á
þessu sviði tekin undan valdsviði stofnunarinnar. Sjá nánar um rök ESA að þessu leyti í III.
2.5 hér á eftir.
159