Tímarit lögfræðinga - 01.12.1996, Side 34

4.2 Atvik málsins
Atvik málsins voru þau, að sóknaraðili málsins fyrir sænska dómstólnum,
sem sendi beiðni um ráðgefandi álit, var starfsmaður fyrirtækis sem varð gjald-
þrota í febrúar 1993. Starfsmaðurinn fékk þá greiðslu úr ábyrgðarsjóði launa.
Hann hélt sama starfi áfram eftir það hjá nýju fyrirtæki sem hafði tekið yfir
starfsemi hins fyrra. Það fyrirtæki varð gjaldþrota í ágúst 1994. Starfsmaðurinn
krafðist aftur greiðslu úr ábyrgðarsjóði launa, en var synjað á grundvelli
ákvæðis í sænskum lögum sem bannar greiðslu að nýju vegna gjaldþrots sömu
starfsemi innan tveggja ára, nema viðkomandi starfsmaður hafi verið ráðinn í
síðara starfið fyrir atbeina opinberrar ráðningarskrifstofu.43 Hann höfðaði þá
dómsmál gegn sænska ríkinu og krafðist greiðslu úr ábyrgðarsjóðnum.
Sænski dómstóllinn óskaði eftir ráðgefandi áliti EFTA-dómstólsins um
túlkun á tilteknum ákvæðum nefndrar tilskipunar, en í þessum ákvæðum er
mælt fyrir um undanþágur frá þeirri meginreglu að launþegi eigi rétt á greiðslu
úr ábyrgðarsjóði launa við gjaldþrot vinnuveitanda. Slíka undanþágu má
samkvæmt ákvæðinu réttlæta á grundvelli þess að verið sé að koma í veg fyrir
misnotkun ábyrgðarkerfisins. Þá var í beiðni sænska dómstólsins spurt um
túlkun á a-lið 10. gr. tilskipunar ráðsins 80/987/EBE og hvort ákvæði í sænsku
lögunum fæli í sér rrkari undanþágur en tilskipunin heimilar.
4.3 Dómur EFTA-dómstólsins
a. Mál tækt til efnismeðferðar
EFTA-dómstóllinn tók fyrst til athugunar þá málsástæðu sænska ríkisins að
dómstóllinn ætti ekki að svara spurningum sænska dómstólsins. Rökin voru þau
að ákvæði sænsku laganna væri skýrt og óskilyrt og gæfi ekki svigrúm til
túlkunar. Þótt niðurstaða EFTA-dómstólsins yrði sú að tilgreint ákvæði til-
skipunarinnar rúmaði ekki undanþágu af því tagi sem sænsku lögin gerðu ráð
fyrir, gæti sænski dómstóllinn ekki notað þá niðurstöðu til að víkja ótvíræðu
ákvæði sænsku laganna til hliðar. Niðurstaða EFTA-dómstólsins gæti því ekki
breytt neinu um niðurstöðu málsins fyrir hinum sænska dómstóli, sem yrði að
fara eftir skýru og ótvíræðu ákvæði sænskra laga.
í niðurstöðu EFTA-dómstólsins um þetta atriði er tekið fram að spuming
sænska dómstólsins hafi komið upp undir rekstri málsins fyrir þeim dómstóli og
að málið varði atvik sem fjallað sé um í EB-tilskipuninni sem vísað sé til í EES-
samningnum. Það sé á valdi dómstólsins sem sendi beiðni um álit að ákveða
hvort þess sé þörf eða ekki og það sé ekki á valdi EFTA-dómstólsins að
43 í því ákvæði sænsku laganna sem hér er vísað til segir: „Den som inom tvá ár före
konkursbeslutet har beviljats erstáttning genom garantin för en fordran som har uppstátt i
huvudsakligen samma verksamhet, har inte rátt till garantiersáttning. / Garantin gáller dock
om arbetstagagaren av offentiig arbetsförmedling har anvisats anstállningen i vilken den
fordran som prövningen avser har uppstátt”. (Sbr. Lönegarantilagen 1981:691, sbr. sérstak-
lega breytingar frá 1. júlí 1994).
170