Tímarit lögfræðinga - 01.05.1997, Side 47
reglu stjórnsýsluréttar.24 Þó má segja að hin nýja jafnræðisregla stjórnarskrár-
innar skjóti styrkari stoðum undir hana.
Stjórnsýslulög nr. 97/1993 hafa aðeins takmarkað gildissvið og gilda hvorki
um samningu reglugerða né annarra almennra stjórnvaldsfyrirmæla, sbr. 1. gr.
Er hér um að ræða mikilvægt svið meðferðar framkvæmdavaldsins þar sem í
ríkum mæli er kveðið á um réttindi og skyldur borgaranna. Með lögfestingu
jafnræðisreglu í stjórnarskránni verða þær mikilvægu valdheimildir fram-
kvæmdavaldsins sem felast í setningu reglugerða og annarra almennra stjórn-
valdsfyrirmæla nú einnig taldar háðar mælistiku almennrar jafnræðisreglu.
Ekki er loku fyrir það skotið að jafnræðisregla stjórnarskrárinnar muni einnig
hafa einhver áhrif á þróun jafnræðisreglu stjórnsýsluréttar sem lögfest er í 11.
gr. stjómsýslulaga nr. 97/1993. Dómur Hæstaréttar frá 20. febrúar 1997 í mál-
inu Guðrún Eiríksdóttir gegn íslenska ríkinu felur í sér ákveðnar vísbendingar
sem gætu haft áhrif í því sambandi. Hæstiréttur hafði ekki samkvæmt jafn-
réttislögum nr. 28/1991 talið sér skylt að komast að sömu niðurstöðu um mat á
örorkubótum til ungra stúlkna og í umræddum dómi frá 20. febrúar 1997. Var
það svo þrátt fyrir þá staðreynd að 3. gr. jafnréttislaga nr. 28/1991 feli í sér
almennt bann við hvers kyns mismunun og að skv. 1. gr. sé tilgangur þeirra að
koma á jafnrétti og jafnri stöðu kvenna og karla á öllum sviðum. Má ætla að
munurinn liggi í hinu sérstaka mikilvægi stjómarskrárinnar sem æðri löggjafar
og því að jafnréttislögum nr. 28/1991 er ekki beinlínis beint að meðferð
dómsvaldsins með sama hætti og mannréttindaákvæðum stjórnarskrárinnar.
Deila má um það hvort sá munur réttlæti fyrri dóma Hæstaréttar sem byggðu á
kynbundnum launamun sem staðreynd þegar til framtíðar væri litið. Hitt er
annað mál að þessi stefnubreyting Hæstaréttar sýnir svo ekki verður um villst
að þótt fyrir séu jafnræðisákvæði í almennum lögum eins og t.d. í stjómsýslu-
lögum þá kann tilkoma 65. gr. stjórnarskrárinnar að hafa áhrif á beitingu og
þróun þeirra í réttarframkvæmd. Það er því ekki loku fyrir það skotið að hin
almenna jafnræðisregla stjórnarskrárinnar muni hafa raunhæfa þýðingu fyrir
jafnræðisreglu stjórnsýsluréttar samkvæmt 11. gr. stjórnsýslulaga nr. 97/1993.
Loks verður ljóslega ályktað á grandvelli áður rakinna ummæla greinargerðar
um jafnræðisreglu stjórnarskrárinnar að hún varði meðferð löggjafarvaldins.
24 11. gr. stjórnsýslulaga nr. 97/1993 er svohljóðandi: „Við úrlausn mála skulu stjómvöld
gæta samræmis og jafnræðis í lagalegu tilliti. Oheimilt er að mismuna aðilum við úrlausn
mála á grundvelli sjónarmiða, byggðra á kynferði þeirra, kynþætti, litarhætti, þjóðemi,
trúarbrögðum, stjórnmálaskoðunum, þjóðfélagsstöðu, ætterni eða öðrum sambærilegum
ástæðum".
103