Tímarit lögfræðinga - 01.05.1998, Síða 22

er byggt á tugakerfi. í 3. gr. reglugerðardraganna er mælt fyrir um að evróið
skuli koma í stað gjaldmiðla í einstökum þátttökuríkjum á hinu fastsetta gengi
og 4. gr. að evróið skuli vera reiknieining fyrir Evrópska seðlabankann (ESB)
og seðlabankana í þátttökuríkjunum - sem saman kallast evrópska seðla-
bankakerfið (ESBK).
Samkvæmt 6. gr. (1) reglugerðardraganna skal evróinu skipt í gjaldmiðla
aðildarríkja á reiknigenginu. Lagalegu jafngildi19 verður komið á milli evró-
einingarinnar og greiðslueininga ríkja, sbr. áttundu forsendu reglugerðar-
draganna. Það er hagkvæmt að útbúa reiknitöflur sem sýna fast og óbreytilegt
gagngildi upphæða í evró miðað við gjaldmiðla ríkjanna, og öfugt.20 Evróið
verður því sýnt í ólíkum einingum á aðlögunartímanum, þó fyrst og fremst í
evróum og sentum, en einnig í gjaldmiðli hvers þátttökuríkis.
6. ECU
ECU er reiknieining sem er skilgreind sem gjaldmiðilskúrfa í tilskipun ráðs-
ins nr. 3320/94/EB.21 Stofnanir Evrópusambandsins nota ECU og peninga-
aðgerðir milli stofnana fara fram í ECU, fyrst og fremst í sambandi við fjárlög
Evrópubandalaganna. Einingin er einnig notuð í tölfræði. Evróið yfirtekur hlut-
verk ECU frá 1. janúar 1999, sbr. 2. gr. (2) reglugerðarinnar og níundu forsendu
19 Um „lagalegt jafngildi" (rettslig likeverdighet, legal equivalence) segir í niðurstöðum Evrópska
ráðsins frá desember 1995 (Madrid) (fylgiskjal 1): „As long as different national monetary units still
exist, the Council Regulation will establish a legally enforceable equivalence between the Euro and
the national currency units („legally enforceable equivaience“ means that each monetary amount is
assigned, in a legally enforceable way, an unchangeable countervalue in terms of the Euro unit at the
offical conversion rate and vice versa), sbr. Official Joumal, nr. C, 26.01.1996, bls. 2.
20 Slíkar reiknitöflur voru t.d. notaðar við breytingu breska peningakerfisins í tugakerfi árið 1971.
í Bretlandi voru notaðar tvær töflur sem báðar byggðust á námundun (jafnmikið upp á við og niður
á við). Önnur taflan átti við um útreikning bankainnistæða og greiðsluskjala sem gefin vom út af
bönkum og ríkinu og var taflan tekin upp (löggjöf um breytingu í tugakerfi. Hin taflan átti við um
verslunarviðskipti (shoppers' table). Útreikningurinn samkvæmt þessari töflu var nákvæmari, þar
sem hún tók yfir ný penní. Hún hafði hins vegar ekki formlegt gildi. Sjá N.E.A.Moore: „The
Introduction of Decimal Currency in the UK in 1971. Comparisons with the Introduction of the
Single European Currency", Economic Papers, nr. 111 (júní 1995), gefið út af Framkvæmda-
stjórninni, bls. 33 og 39-42.
21 Sbr. Official Journal, nr. L 350, 31.12.1994, bls. 27. Samkvæmt 109. gr. G Rs. (119. gr. Rs.) er
gengissamsetning ECU fryst miðað við gildistökudag Maastricht-samningsins þann 1. nóvember
1993. Við síðustu breytingu ECU-kúrfunnar á árinu 1989 var þeim gjaldmiðlum sem notaðir vom
gefið vægi í prósentum, sbr. reglugerð ráðsins nr. 1971/89/EBE (Official Journal, nr. L 189,
04.07.1989, bls. 1). Þann 20. september 1989 voru reiknaðar út ákveðnar, fastar gengisfjárhæðir í
hverjum gjaldmiðli, samkvæmt ákvæðum reglugerðarinnar, sbr. Official Journal, nr. C 241, 21.09.
1989, bls. 1. Kúrfan var þá sett saman með svofelldum hætti: þýskt mark (DEM) 0,6242; breskt
pund (GBP) 0,08784; franskur franki (FRF) 1,332; ítölsk líra (ITL) 151,8; hollenskt gyllini (NLG)
0,2198; belgískur franki (BEF) 3,301; luxembúrgískur franki (LUF) 0,13; dönsk króna (DKK)
0,1976; írskt pund (IEP) 0,008552; grísk drakma (GRD) 1,44; spænskur peseti (ESP) 6,885 og
portúgalskur eskudo (PTE) 1,393. Þessi gjaldmiðilssamsetning er staðfest í reglugerð ráðsins.
Margt hefur verið ritað um ECU. Vísa má til stuttrar greinargerðar á norsku í „Maastrichttraktaten
med kommentarer", bls. 239-342.
106