Tímarit lögfræðinga - 01.05.1998, Side 34
hlutverki að gegna en aðrir erlendir gjaldmiðlar. Meginástæða þess er fyrst og
fremst hin sterku efnahagslegu tengsi sem tengja Noreg við evró-svæðið. Milli
70-80% af inn- og útflutningi Noregs er frá og til Evrópusambandsríkja.58
Þrátt fyrir að evró-svæðið muni ekki í upphafi taka til allra aðildarrrkja
Evrópusambandsins og þá sérstaklega ekki til Stóra-Bretlands og Svíþjóðar
(sem eru meðal stærstu viðskiptaþjóða Noregs) er alveg ljóst að evró mun hafa
veigamikil áhrif á norskt atvinnulíf og þar með á norsk efnahagsmál. í því
sambandi vaknar sérstaklega sú spurning hvaða gengisviðmiðun er efnahags-
lega og pólitískt æskileg milli norsku krónunnar (NOK) og evró. Hér mun ég
ekki fjalla nánar um val á gengisviðmiðun.
í EES-samningnum er að finna fjölmargar tilvísanir til ECU, sbr. bókun nr.
39, þar sem kveðið er á um að allar tilvísanir í EES-samninginn til „ECU“ skuli
vera til ECU eins og það er skilgreint af valdbærum stjórnvöldum í
Evrópusambandinu. Það kann því að vera æskilegt að breyta formlega EES-
samningnum varðandi þetta atriði. Að öllum líkindum mun Evrópusambandið
hafa frumkvæði að því. Ekki verður séð að nein rök séu fyrir því að EFTA-ríkin
þurfi að vera mótfallin slíkri breytingu á EES-samningnum.
Þó að Noregi beri engin skylda til þess gæti verið æskilegt að gera breyt-
ingar á norskum rétti í kjölfar þess að evró verður löglegur gjaldmiðill. í því
sambandi er unnt að hugsa sér þrjú „svið“ þar sem æskilegt kann að vera að
breyta lögum eða reglum:
1. þegar í norskum rétti er vísað til ECU,
2. þegar það kann að vera talið æskilegt að setja reglur um gildi samninga,
umreikninga og hvernig eigi að námunda brot, o.fl., þannig að enginn vafi
verði um það samkvæmt norskum rétti,
3. þegar og ef norsk stjómvöld telja nauðsynlegt að greiða fyrir frjálsri notkun
á evró í Noregi.
(1) í mjög mörgum norskum lögum hafa verið felldar inn tilvísanir til ECU,
einkum (þó ekki eingöngu) þegar um er að ræða að það hefur þurft að aðlaga
norsk lög eða það verið talið skynsamlegt með hliðsjón af ákvæðum EES-
samningsins. Eftir að evró verður að veruleika mun ekki leika vafi á því að
tilvísanir til ECU í norskum rétti má lesa sem tilvísun til evrós. Þó getur verið
ástæða til þess að norsk stjórnvöld leggi formlega til breytingar á tilvísunum til
„ECU“ og þar verði þess í stað vísað til „evrós“.
Það virðist því að mínu mati nærtækt og varla mál sem geti valdið nokkrum
ágreiningi að gerðar verði kerfisbundnar breytingar á Iögum þar sem til-
58 Auk þess mun hið háa hlutfall af gjaldmiðlum Evrópusambandsríkja í eignum hins opinbera í
útlöndum gera það að verkum að evró mun fá sérstaklega mikla þýðingu fyrir Noreg. Andreas
Sand og Anders Svor: „Euro-innfpringen - konverteringsscenariet og rettslige konsekvenser for
finansiell formue i EU-valuter“, sbr. bls. 516.
118