Tímarit lögfræðinga - 01.06.2004, Page 13

eiginleika auk innpökkunar hlutarins.4 Samkvæmt framansögðu ná skilgrein-
ingar kpl. og nkpl. til eftirtalinna atriða:5
• tegundar
• magns
• gæða
• annarra eiginleika
• innpökkunar söluhlutar
Ef hlutur hefur ekki til að bera þá eiginleika sem leiða má af samningi telst
galli vera til staðar, t.d. þegar ekki er afhent rétt tegund, sbr. H 1971 560
(þéttiefni), eða umsamið magn, sbr. H 1983 2194 (tískuvörur), en í þeim dómi
þótti ósannað að seljandi hefði afhent meira magn til efnda á pöntun en um var
samið. Þá getur hvað varðar gœði og aðra eiginleika verið að ekki sé fullnægt
þeirri tæknilegu útfærslu sem samningur gerir ráð fyrir, sbr. H 1975 1020
(glerull), H 1993 777 (salatpökkunarvél), H 1995 77 (parket) og dómur Hæsta-
réttar frá 27. nóvember 2003 í málinu nr. 194/2003 (björgunarbátur). Ef selj-
andi hefur ábyrgst eða heitið tilteknum eiginleikum varðandi hlutinn er um
galla að ræða ef þessir eiginleikar eru ekki til staðar, sbr. H 1971 974 (Hafþór
VE 265) og til athugunar H 1991 97 (súrheystum). Skiptir þá í sjálfu sér ekki
máli hvort hlutur sá sem afhentur var hefur sama verðmæti og notagildi sam-
kvæmt tilgangi sínum og hinn umsamdi hlutur. Hafi maður t.d. keypt rauða
skyrtu en fær bláa afhenta er um galla í þessum skilningi að ræða. Sjá að öðru
leyti um þetta álitaefni kafla 6.3.3 hér á eftir. Eins má nefna það dæmi að
jafnvel þótt hlutur sé í sjálfu sér í lagi og geti þjónað hlutverki sínu er samt sem
áður um galla að ræða ef ekki er hægt að setja hann upp með þeim einfalda
hætti sem samningurinn gerir ráð fyrir. Þetta getur t.d. átt við um vél sem erfitt
reynist að setja í skip eða bíl, sbr. H 1996 3381 (sómabátur).6
4 Samkvæmt 18. gr. fkpl. telst fasteign gölluð ef hún stenst ekki þær kröfur um gæði, búnað og
annað sem leiðir af lögunum og kaupsamningi. Notuð fasteign telst þó ekki gölluð nema ágallinn
rýri verðmæti hennar svo nokkru varði eða seljandi hafi sýnt af sér saknæma háttsemi. í 19. gr.
laganna eru nánari ákvæði um útfærslu á gallahugtakinu í fasteignakaupum og sérregla um neyt-
endakaup. Sú takmörkun fkpl. að ágalli þurfi að rýra verðmæti eignar svo nokkru varði er ekki í
kpl. og er að því leytinu til munur á fkpl. og kpl. Sjá nánar Viðar Már Matthíasson: „Gallahugtak
laga um fasteignakaup nr. 40/2002". Lögberg. Rit Lagastofnunar Háskóla íslands. Reykjavík 2003,
bls. 741.
5 I þjkpl. er það skilgreint í 1.-5. tl. 1. mgr. 9. gr. hvenær seld þjónusta telst gölluð. Er þar um að
ræða atriði sem fyrst og fremst lúta að árangri af unnu verki, öryggisatriðum, rangri eða vanræktri
upplýsingaskyldu, hættu á líkams- og eignatjóni og notagildi. I 6. tl. segir síðan að söluhlutur teljist
gallaður ef seld þjónusta víkur að öðru leyti frá því sem samningur seljanda og neytanda kveður á
um.
6 Alþt. 1999-2000, A-deild, bls. 833-834.
197