Tímarit lögfræðinga - 01.06.2004, Blaðsíða 96

anda af umræddum bréfasamskiptum en benti þó ekki á nema 5 bréf sem hann taldi
innihalda brot á trúnaði. Dómurinn taldi þau 5 bréf ekki þess eðlis að þær upplýs-
ingar sem þar var að finna væru til þess fallnar að skaða fyrirtæki stefnda. Dómurinn
féllst því ekki á að slíta hefði mátt ráðningarsamningi aðila vegna þessara tölvusam-
skipta. I dóminum er sérstaklega tekið fram að allar hinar tölvuútskriftirnar hafi
snúist um persónuleg málefni bréfritara og beri að átelja slíka framlagningu.
I þessu sambandi má einnig nefna að í norskum dómi frá 3. júní 2002 var
framlagning á einkatölvupósti starfsmanns talin óheimil.22
Eins og kom fram í umfjölluninni hér á undan er eðlilegt að gera greinarmun
á tölvupósti sem varðar einungis persónuleg málefni starfsmanns og vinnu-
tengdum tölvupóstsamskiptum. Atvinnurekanda er undir vissum kringumstæð-
um heimilt að lesa í gegnum vinnutengdan tölvupóst sem starfsmaður sendir.
Hér ber þó að athuga eins og áður segir að til þess að tölvupóstur teljist einka-
tölvupóstur, og sé því ekki heimilt að lesa, þarf hann að vera þess eðlis að lík-
legt sé að um einkatölvupóst sé að ræða, eða það verður að koma í ljós um leið
og hann er opnaður. Sú framlagning sem um ræddi í íslenska dóminum hér að
framan, hátt á annað hundrað tölvuútskriftir sem vörðuðu einungis persónuleg
málefni, var brot á friðhelgi einkalífs stefnanda. Hvað hin 5 tölvuskeytin varðar
verður að athuga að ekki er víst að atvinnurekandi geri sér alltaf grein fyrir því
þá þegar hvort um málefni er að ræða sem gæti verið fyrirtækinu til tjóns, eink-
um ef minnst er á hluti í skeytinu sem hugsanlega gætu tengst starfsemi fyrir-
tækisins. Því gæti það gerst að tölvuskeyti sem ekki eru augljóslega persónu-
legs eðlis séu lesin af atvinnurekanda í hita leiks þótt í ljós komi síðar að þau
vörðuðu einungis starfsmanninn persónulega. Til að koma í veg fyrir þetta má
gera þá kröfu til starfsmanns að hann auðkenni þann tölvupóst sérstaklega sem
hann ákvarðar sem einkatölvupóst þannig að atvinnurekandi geti varað sig á
því. Þessi krafa hlýtur að minnsta kosti að teljast eðlileg þar sem starfsmanni er
kunnugt um að sú stefna sé viðhöfð innan fyrirtækisins að fylgst sé með tölvu-
pósti starfsmanna. í áliti Persónuverndar frá 16. janúar 2003, vegna sömu atvika
og í fyrrgreindum héraðsdómi frá 5. júní 2002, segir að það sé mat Persónu-
vemdar að með því að atvinnurekandi hélt áfram að skoða umrædd tölvusam-
skipti þrátt fyrir að honum hlaut að hafa verið mjög snemma ljóst að um einka-
málefni var að ræða, hafi hann brotið gegn meginreglum 7. gr. pvl.
Eins og áður hefur komið fram þá hvflir fræðsluskylda á ábyrgðaraðila þegar
persónuupplýsinga er aflað hjá hinum skráða. í Danmörku hefur sambærilegt
ákvæði í dönsku persónuvemdarlögunum verið túlkað þannig að skylt sé að
tilkynna starfsmanni um bæfli afritun og skoðun á tölvupósti. í áliti Datatilsynets
frá 30. október 2001 kom fram að ekki væri nægjanlegt að tilkynna um eftirlit
með tölvupósti um leið, heldur þurfi að gera það áflur en fyrirhugað eftirlit hefst.23
22 Asker og Bærum tingsrett 3. júní 2002 (02-663 A/01).
23 Peter Blurne og Jens Kristianscn: Databeskyttelse pá arbejdsmarkedet. Kaupmannahöfn 2002,
bls. 115.
280