Tímarit lögfræðinga - 01.06.2004, Síða 20

ætlaðist til. Sem dæmi má nefna kaup á bíl og í ljós kemur að hann eyðir
óeðlilega miklu bensíni. Bensíneyðslan er í sjálfu sér ekki því til fyrirstöðu að
nota megi bílinn, en ekki er úr vegi að telja bensíneyðsluna galla ef annað leiðir
ekki af samningi. Sambærileg ákvæði eru í a-lið 2. mgr. 15. gr. nkpl. og c-lið 2.
mgr. 2. gr. Evróputilskipunar um neytendavernd.18
H 1984 110 (fisksöltunarsalt)
Utgerðarmaður keypti af innflutningsfyrirtæki salt til fisksöltunar og var seljanda
ljós tilgangur kaupanna. Þegar saltið var fengið kaupanda í hendur á Bakkafirði, sem
var umsaminn afhendingarstaður, var það óhæft til þessara nota vegna koparmeng-
unar sem veldur guluskemmdum í fiski. 1 fiski þeim sem saltaður var með saltinu frá
seljanda komu fram guluskemmdir sem rýrðu hann í verði. Var seljandinn af þeim
sökum talinn bera bótaábyrgð gagnvart kaupanda.
H 1989 40 (bifhjól)
Vél bifhjóls bræddi úr sér skömmu eftir að kaup gerðust og var heimiluð riftun þar
sem um leyndan galla hefði verið að ræða. Frumorsök úrbræðslunnar þótti vera sú að
búnaði vélarinnar hefði verið breytt miðað við það sem framleiðandi bifhjólsins
gerði ráð fyrir.
H 1991 1997 (jarðýta)
í ljós þótti leitt að gallar sem voru til staðar á jarðýtu sem seld var hefðu ekki verið
sýnilegir við skoðun og ekki væri hægt að ætlast til þess við skoðun á jarðýtu að
hliðardrif séu opnuð. Kaupandinn mátti því ætla að viðgerð á hliðardrifunum hefði
verið forsvaranleg og að þau væru í nothæfu ástandi þannig að kaupandi gæti haft
venjuleg not af jarðýtunni með hliðsjón af aldri hennar.
H 1993 709 (þakstál)
Kaupandi þakstáls hélt því fram að seljandi hefði selt sér gallað efni til þess að setja
á húsþak. Efnið væri gallað að því leyti til að það væri ekki hæft til þeirra hluta sem
það væri auglýst til. Það hentaði ekki sem þakefni nema gerðar væru sérstakar
ráðstafanir til þess að það yrði þétt. Um það hafi seljanda borið að leiðbeina en það
hefði hann ekki gert. I dómi Hæstaréttar var lögð á það áhersla að þakstál það sem
um væri deilt hefði verið notað lengi af fagmönnum og það selt í töluverðum mæli
hér á landi í nokkur ár áður en til umrædds dómsmáls kom. Væri ósannað að þar væri
um óhæft efni að ræða. Eins og atvikum málsins var háttað þótti ósannað að þakleki
sá sem um ræddi í málinu stafaði af gerð þakstálsins. Þá þótti kaupandi ekki hafa sýnt
fram á að þörf væri sérstakra ráðstafana til þess að þakfrágangur væri fullnægjandi,
aðrar en vönduð vinnubrögð, og ekki þótti kaupandinn hafa sýnt fram á hvaða
leiðbeiningar skorti af hálfu seljanda. Kröfu kaupanda um riftun kaupa vegna galla
var því hafnað.
18 Alþt. 1999-2000, A-deild, bls. 834, og Alþt. 2002-2003, A-deild, bls. 3801. Ólafur Lárusson:
Kaflar úr kröfurétti, bls. 83, nefnir það dæmi að hestur sé gallaður í þessum skilningi ef hann er
fælinn, bók ef í hana vantar, og úr sem fjöðrin er brotin í.
204