Tímarit lögfræðinga - 01.06.2004, Blaðsíða 30
gölluð og þótti það veita kaupanda rétt til afsláttar. Ekki var á það fallist með
kaupanda að upplýsingar á söluspjaldi bifreiðarinnar um að vélin væri nýupptekin
fælu jafnframt í sér tilvísun til ástands gírkassans.
H 1997 1528 (Lancer)
Kaupandi bifreiðar hélt því fram eftir kaup að bifreiðin væri gölluð. Eiginmaður
kaupanda sem var umboðsmaður hennar við kaupin viðurkenndi að sér hefði fyrir
kaup verið skýrt frá árekstri sem bifreiðin lenti í og að skipt hefði verið um bretti og
stuðara auk þess sem Ijós hafi skemmst. Kvaðst hann hafa metið þessar upplýsingar
svo að óhappið hafi einungis verið óverulegt. Sá starfsmaður bílasölunnar sem
umboðsmaðurinn átti einkum samskipti við staðfesti að sér hefði verið skýrt frá
óhappinu. Þær upplýsingar hefðu verið veittar að af þessum sökum hefði vélarhlíf,
bretti, ljós og stuðari verið endurnýjuð. Frá þessu hafi verið skýrt strax í upphafi og
það síðan rætt nokkrum sinnum uns kaupin komust á. Ekki var fallist á það með
kaupanda að bifreiðin hafi verið svo verulega gölluð að heimilað gæti riftun þeirra.
Hið sama átti við um þá málsástæðu að bifreiðin væri „tjónsbíll" í þeirri merkingu
að hún hefði komist í eigu vátryggingafélags eftir óhappið, en kaupandi taldi að með
því að skýra ekki frá þessu hafi seljandi beitt svikum við samningsgerðina. I dómi
segir að umboðsmanni kaupanda hafi verið skýrt frá árekstrinum og hann hafi eftir
það haft öll færi á að afla sér upplýsinga úr opinberum gögnum um fyrri eigendur
teldi hann það atriði skipta sköpum. Var samkvæmt þessu ekki talið að seljandi hefði
beitt kaupanda svikum og var riftunarkröfu hafnað.
Upplýsingar þær sem skírskotað er til í 1. mgr. 18. gr. kpl. kunna að hafa
komið fram við almenna markaðssetningu en einnig á annan hátt, t.d. beint
gagnvart kaupanda. Ekki er það skilyrði samkvæmt ákvæðinu að upplýsingar-
nar hafi verið gefnar skriflega. Þær kunna t.d. að hafa komið fram gagnvart
kaupanda í samningsskjali, í bréfaskiptum eða munnlega við samningsgerð. Sjá
H 1972 367 (vatnsvarinn krossviður). Markaðssetning getur t.d. farið fram með
auglýsingum, í kvikmyndum, á myndböndum o.s.frv. Til þess að upplýsingar
geti verið grundvöllur ábyrgðar verða þær að hafa verið afmarkaðar og að vissu
marki sérgreindar. Oft eru upplýsingar sem fram konta við markaðssetningu svo
almennar og óljósar að þær geta ekki orðið grundvöllur kröfugerðar á hendur
seljanda vegna galla. Slíkar upplýsingar geta þó haft vissa þýðingu við mat á
því hverra gæða varðandi hlutinn kaupandinn gat vænst. I ákvæðinu er ekki
berum orðum getið um neina tímaviðmiðun varðandi upplýsingarnar. Þar sem
það er skilyrði að um sé að ræða upplýsingar sem ætla má að áhrif hafi haft á
kaupin segir það sig sjálft að ákvæðið tekur aðeins mið af þeim upplýsingum
sem gefnar voru fyrir eða við kaupin.35
Ekki er það skilyrði að seljandinn hafi sjálfur persónulega gefið upplýs-
ingamar, enda er það svo í mjög mörgum tilvikum að seljandinn er ekki einstak-
lingur heldur félag eða fyrirtæki. Seljandinn ber ábyrgð á þeim upplýsingum
35 Alþt. 1999-2000, A-deild, bls. 837, og Alþt. 2002-2003, A-deild, bls. 3804.
214